"Σοπέν: Nυχτερινό, για έναν έρωτα που πληγώνει και πληγώνεται..."

 

[Με αφορμή της σημερινή γενέθλια επέτειο( 1η Ιουλίου του 1804), της γαλλίδας συγγραφέως, Γεωργίας Σάνδη]

Adolf Karpellus: "Chopin and George Sand"

"Τη δύναμη του έρωτα που νιώθουμε δεν πρέπει να τη μετράμε με την αξία του πλάσματος που αγαπάμε. […] Κάθε μέρα βλέπουμε υπέροχους ανθρώπους να μη συναντούν τίποτ’ άλλο από αχαριστία και προδοσία, τη στιγμή που άνθρωποι διεστραμμένοι ή ελεεινοί εμπνέουν άγρια κι ασίγαστα πάθη...

[...]

... Αρκεί και λιγότερο από το τίποτα για να ρίξει από την κορυφή του παραδείσου στα αβυσσαλέα βάθη της κόλασης όποιον λαχταράει τη δόξα των θεών. 

Η έλξη των ετερωνύμων είναι ό,τι πιο συνηθισμένο στον έρωτα. 

Όμως, το ερώτημα που πάντα θα πλανάται σ'αυτές τις περιπτώσεις είναι το αν είναι εφικτό να διατηρηθεί αυτή η έλξη μέσα στην καθημερινότητα της ζωής... 

Μάλλον όχι, ακόμα κι αν οι  είναι δυο πλάσματα πρόθυμα ν' αγαπήσουν με τη μεγαλύτερη ορμή και αφοσίωση που υπάρχει στον κόσμο και αποφασισμένα να μην αναζητήσουν πουθενά αλλού την ευτυχία...

Στην αρχή, όλα πείθουν για την απόλυτη ευτυχία ...αλλά ο έρωτας πολύ γρήγορα μπορεί να πληγωθεί, να πληγώσει, να φτερουγίσει μακριά, να ξαναγίνει άπιαστο όνειρο και μακρινή ουτοπία..."

("Λουκρητία Φλοριάνι", μυθιστόρημα Γ.Σάνδη-μετάφρ. Β. Πουλάκος)

Η Γεωργία Σάνδη, γεννημένη σαν σήμερα 1η Ιουλίου του 1804,  εμπνέεται το υπέροχο μυθιστόρημά της  "Λουκρητία Φλοριάνι", από τον περιβόητο δεσμό της με τον Φρειδερίκο Σοπέν. 

Η έλξη των ετερωνύμων είναι ό,τι πιο συνηθισμένο στον έρωτα. Είναι όμως εφικτό να διατηρηθεί αυτή η έλξη μέσα στην καθημερινότητα της ζωής;
Σάνδη και Σοπέν είναι δυο εραστές αντίθετοι στο χαρακτήρα, που όσο κι αν πάσχισαν να παραμείνουν σε παράλληλες ράγες, εκείνες τούς πέταξαν σε αβύσσους και γκρεμούς...

Η Σάνδη έγραψε τη "Λουκρητία Φλοριάνι" το 1846, δηλαδή τους τελευταίους μήνες της κοινής ζωής της με τον Σοπέν και ο κεντρικός ήρωας Κarol Vandoni είναι εμπνευσμένος απ’ τον σπουδαίο Πολωνό μουσουργό.

"...Ο έρωτας είναι ένα πρίσμα. Είναι ένας ήλιος που φοράμε στο μέτωπο και φωτίζει όλον τον εσωτερικό μας κόσμο.Όταν σβήνει, όλα βυθίζονται στο σκοτάδι...
[...]
Μόνο από φιλανθρωπία μπορώ να αγαπήσω πια. 'Έτσι, έκανα με τον Βαντόνι, τον τελευταίο μου εραστή. Δεν είχα πια κανέναν ενθουσιασμό, ήμουν ευγνώμων για τη στοργή που μου έδειχνε, συγκινημένη από τα βάσανά του και τού αφιερώθηκα..."

("Λουκρητία Φλοριάνι", μυθιστόρημα Γ.Σάνδη-μετάφρ. Β. Πουλάκος)

""

"Chopin and George Sand", Ivan Grigorevich Myasoedov
(artchive.ru)

Μπορεί ο Σοπέν ποτέ να μην τής αφιέρωσε ένα έργο του ανοιχτά, όμως πολλά είναι εκείνα που αόρατα έχουν τη σφραγίδα της Αυγής-Ορόρ (Aurora), όπως  του άρεσε να  αποκαλεί ο Φρειδερίκος τη Ζωρζ, μιας και Ωρόρ ήταν το αληθινό, βαφτιστικό της όνομα...

Οι δυο τους δραπετεύουν στη Μεσογειακή Μαγιόρκα  για να ζήσουν "κάτω απ'τις μυρτιές" τον τέλειο έρωτα!...
Ο συνθέτης αφήνεται "στον άνεμο που φυσά" και του φέρνει την έκσταση του φτερωτού θεού...
Οι μουσικές του εμπνεύσεις αντικατοπτρίζουν τη φλόγα και κατακλύζονται από τη μαγεία του πάθους του για κείνη τη γυναίκα, που παρότι αρχικά είχε πάνω της κάτι που τον απωθούσε, η μοίρα είχε προδιαγράψει το κοινό μονοπάτι τους...
Ήταν εκείνη, που θα γινόταν η μούσα και ο άγγελός του, η αντισυμβατική φιγούρα που αμφισβήτησε τα στερεότυπα της εποχής, η τόσο αντίθετη από  τον εύθραυστο νεαρό συνθέτη,  μια γυναίκα που με τη μποέμικη ζωή της, σκανδάλιζε την καλή κοινωνία της εποχής, μια γυναίκα, που χαρακτηριζόταν "αλλόκοτη", αφού είχε υιοθετήσει το ανδρόγυνο λουκ, κάπνιζε μανιωδώς πούρα ή πίπα, κουβαλούσε πιστόλι ...και προκαλούσε τη συντηρητική κοινωνία της Γαλλίας με  τις αμέτρητες αισθηματικές της περιπέτειες... 

Λέγεται πως το "Nocturne in G minor, Op. 37 No. 2", που έγραψε την περίοδο της Μαγιόρκα σκιαγραφεί όλο τον ερωτικό κόσμο του με το ζενίθ και το ναδίρ του!
Λεπτεπίλεπτο, πλούσιο σε αποχρώσεις και με μια μουσική γλώσσα διεισδυτική στην ψυχή, την ευαίσθητη και ιπποτική!

"Chopin", σχέδιο με μολύβι που φιλοτέχνησε η Γεωργία Σάνδη

Γραμμένο στη Σολ μείζονα, σε μορφή Βενετσιάνικης βαρκαρόλας, ακολουθεί ένα γλυκό ανταντίνο σε 6/8.
Το μεσαίο τμήμα του μοιάζει με ήσυχο νανούρισμα.
Εμπνευσμένη και πρωτότυπη σύνθεση, με μουσική ροή και παλμό, που αποδεικνύουν τη συναισθηματική ωριμότητα του δημιουργού της, που εξιδανίκευσε περισσότερο από κάθε άλλον με τις ρομαντικές υποδείξεις του τη ζωή, όμως στην καρδιά παρέμενε ένας κλασικιστής και λάτρευε ιδιαίτερα το Μότσαρτ, στοιχεία του οποίου συναντάμε σε αυτό το Νυχτερινό.

Κατά γενική ομολογία των μουσικολόγων είναι μια απόλυτης γοητείας και από τις ομορφότερες μελωδίες, που  συνέθεσε ο Σοπέν!
Η αίσθηση μιας βαθιάς συγκίνησης και ευτυχίας πλημμυρίζει τις καρδιές των ακροατών, μ'έναν αδιόρατο αισθησιασμό και γλυκύτητα!
Μια μελωδία κομψή, ανάλαφρη κι ονειρική, που πολλοί αποδίδουν στο μεσογειακό κλίμα της Μαγιόρκα, που είχε επηρεάσει τη μουσική πένα του πολωνού "ποιητή του πιάνου", που εδώ ως ζωγράφος χρησιμοποιεί τα καταλληλότερα πινέλα για να απεικονίσει με τα αιθέρια ηχοχρώματά του, το βαθύ έρωτα που του ξύπνησε μια "Αυγή με μποέμ συμπεριφορά και εμφάνιση..."

<<Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Γεβγένι Κίσσιν>>

Ρουμπινστάιν, Αρράου και Κορτώ, έχουν ερμηνεύσει θαυμάσια το Νυχτερινό!
Όμως σήμερα προτείνω ερμηνεία νέου αίματος...
Έναν βιρτουόζο πιανίστα με βαθιά, σχεδόν ποιητική προσέγγιση των έργων που επιλέγει να ερμηνεύσει. Συνηθίζει να εκτελεί έργα του Σοπέν στα ρεσιτάλ του, επειδή, όπως δηλώνει, ο Σοπέν είναι ο συνθέτης με τον οποίο αισθάνεται μεγαλύτερη οικειότητα και τα έργα του απαιτούν τεράστια ευλυγισία στα χέρια, κάτι το οποίο διαθέτει στο έπακρο!

Ο Γεβγένι Κίσσιν σε μια  λαμπρή απόδοση, εκφραστικός, άρτιας τεχνικής, χωρίς υπερβολές  στους αυτοσχεδιασμούς του,  ρουμπάτο απαράμιλλης μουσικότητας, με ένα αξιοθαύμαστο άγγιγμα των πλήκτρων, όπως απαιτούν τα Σοπενιστικά έργα, αφού διαθέτει το θεϊκό δώρο να "απαγγέλει" νότες, αγγίζοντάς τις!

 Chopin: "Nocturne in G major, Op.37 No.2", Evgeny Kissin