Τα παλιότερα χρόνια σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας αλλά και αλλού Παραμονή της Πρωτοχρονιάς συνήθιζαν να συγκεντρώνονται στις πλατείες των χωριών και να "νίβονται" με καθαρό νερό, που έτρεχε ασταμάτητα από τις κεντρικές βρύσες ή ανέβαζαν από το πηγάδι... Στη συνέχεια γέμιζαν μικρά σκεύη με "Άγιο Ύδωρ" και με ένα κλωναράκι αειθαλούς δέντρου, ελιάς, γκι ή μυρτιάς, ράντιζαν τις γωνιές του σπιτιού για να έχουν ευρωστία, να είναι καλή και τυχερή η νέα χρονιά...
Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία του εθίμου ήταν αυτός που μετέφερε το νερό να μη μιλήσει ως την ώρα του ραντίσματος. Να' ναι δηλαδή το νερό, "αμίλητο".
Το έθιμο αυτό συναντάται από την εποχή του Μεσαίωνα και σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες.
Γνωστά Ουαλικά κάλαντα που αναφέρονται στο παραπάνω έθιμο είναι τα "Levy-Dew(new water)", που τραγουδιόνταν από μικρά παιδιά a capella, ενώ ράντιζαν με νερό τους περαστικούς, περιμένοντας το "φιλοδώρημά" τους.
Σχετικά με τον τίτλο, κάποιοι υποστηρίζουν πως το "Levy-Dew" προέρχεται από την ουαλική φράση "llef y Dduw - κραυγή στον Θεό". Aνήκει στην κατηγορία εθίμων "Calennig" που πολλοί συσχετίζουν με τις αρχαίες "καλένδες", γεγονός που το συνδέει με τους Ρωμαίους.
Τα παραδοσιακά κάλαντα διακευάστηκαν το 1934 από τον εικοσάχρονο τότε, Μπένζαμιν Μπρίττεν, γνωστά σήμερα ως "A New Year's Carol".
Eίναι γνωστή η παιδαγωγική δράση του βρετανού συνθέτη και το δια βίου ενδιαφέρον του όσον αφορά τη μουσική για νέους και τη μουσική εκπαίδευση.
Έτσι εκείνη τη χρονιά έγραψε ένα κύκλο τραγουδιών για το σχολείο όπου υπηρετούσε ο αδερφός του ως δάσκαλος, που πήρε τον τίτλο "Friday Afternoons", καθώς καθε Παρασκευή οι μαθητές είχαν τη μουσική τους εξάσκηση.
Το κείμενο των τραγουδιών ανακάλυψε ο συνθέτης στην "Ανθολογία ποιημάτων για παιδιά" του πολυγραφότατου, Γουόλτερ Ντε Λα Μερ, όπου συμπεριλαμβανόταν και το μεσαιωνικό "Levy-Dew".
"Here we bring new water from the well so clear for to worship God with, this happy New Year..."
Ήταν ένα χειμωνιάτικο πρωινό της 29ης Δεκεμβρίου του 1721 όταν γεννήθηκε η Ζαν-Αντουανέτ Πουασόν, κατά κόσμον Μαρκησία ντε Πομπαντούρ, ερωμένη του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΕ΄.
Εκτός από φυσικές χάρες διέθετε και οξύτατο πνεύμα. Άριστα μορφωμένη, ιδιαίτερα πάνω σε θέατρο, χορό και μουσική, αναδείχθηκε σημαντική προστάτιδα των τεχνών και των γραμμάτων στη Γαλλία της εποχής.
Σπουδαία φυσιογνωμία, μια γυναίκα που εκτός απο το απερίγραπτο κάλλος της, καθήλωνε και με το θαυμαστό πνεύμα της! Αγαπούσε να ακούει μουσική και κυρίως να τραγουδά η ίδια άριες και καντάτες. Είχε σπουδάσει τραγούδι με τον "μεγαλύτερο τραγουδιστή της Ευρώπης στην εποχή του", όπως χαρακτήριζαν τον γάλλο τενόρο και τσελίστα Pierre Jélyotte, ο οποίος όταν αποσύρθηκε από τις σκηνές έγινε μέλος της ιδιωτικής ορχήστρας της Μαντάμ Πομπαντούρ. Η Μαρκησία ιδιαίτερα προτιμούσε τα έργα του Jean-Philippe Rameau, αλλά και των Joseph Bodin de Boismortier, François Colin de Blamont και Pierre de la Garde...
Η ευφυής ερωμένη του βασιλιά χρησιμοποίησε την θέση της για να προωθήσει συγγραφείς και καλλιτέχνες. Ιδιαίτερα τους Ρουσώ, Μοντεσκιέ, Ντιντερό, Ντρουέ και Μπουσέ.
Η πλειοψηφία των πορτρέτων της έγιναν από τον Φρανσουά Μπουσέ, τον οποίο είχε ορίσει ως προσωπικό της ζωγράφο. Της έστελνε τα έργα που δούλευε στις Βερσαλλίες, έτσι ώστε να διαλέξει πώς να απεικονιστεί!
Η γνωριμία της "μικρής βασίλισσας" με το Λουδοβίκο έγινε σ' έναν αποκριάτικο χορό με αφορμή το γάμο του γιου του βασιλιά. Εκεί της δόθηκε η ευκαιρία να τραβήξει την προσοχή του και από τότε ο βασιλιάς μαγεμένος από τα φυσικά της κάλλη αποφάσισε να την κάνει επίσημη μαιτρέσα του, θέση που κράτησε ως τον θάνατο της, το 1764.
"Madame de Pompadour", Φρανσουά Μπουσέ
Ο γάλλος Déodat de Séverac, ένας συνθέτης ευγενικής καταγωγής, μαθητής του Vincent d'Indy και βοηθός του Albéniz είναι γνωστός για τα λήντερ του -συνήθως σε ποίηση Βερλαίν και Μπωντλαίρ-, καθώς και για τη χορωδιακή του μουσική. Ανάμεσα στα έργα του ξεχωρίζει μια πιανιστική σύνθεση εμπνευσμένη από την μαρκησία των Βερσαλλιών, ντε Πομπαντούρ. Σύνθεση των αρχών του 20ου αι (1907), που αναδύει ευγένεια και νοσταλγική τρυφερότητα, με διάθεση γαλλικού ιμπρεσιονισμού, καθώς θυμίζει Ντεμπισί και Σατί... Και η αλήθεια είναι πως και οι δυο μαζί με τον Chausson ήταν συνθέτες που θαύμαζε ο de Séverac και διδάχτηκε από το έργο τους.
Στο πιάνο ο Aldo Ciccolini, μια κορυφαία φυσιογνωμία του πιάνου με εξαιρετικές ερμηνείες, ιδιαίτερα σε έργα Γάλλων δημιουργών! Απαράμιλλη εκφραστικότητα, που η ακοή συλλαμβάνει, παρότι απουσιάζει η live εικόνα του!Ευτυχώς οι ερμηνείες του μάς συντρόφεψαν μέχρι τα βαθιά του γεράματα!
Déodat de Séverac: "Stances à Madame de Pompadour":
"Madame de Pompadour", Φρανσουά Μπουσέ
Aπό τους πίνακες του Μπουσέ που μου αρέσουν πολύ είναι αυτός που βλέπετε δίπλα... Η Μαρκησία απεικονίζεται σε κοντινό μπούστο στο μπουντουάρ της, όπου χρωματικά κυριαρχεί το ρομαντικό ροδί, τονίζοντας τη ροκοκό διάθεση της δημιουργίας, αλλά και τη γοητεία, την ευγένεια, την ευαισθησία, τη γλυκύτητα, το ρομαντισμό. Ροζ τα ταφταδένια μανίκια και το κορσάζ, ροζ η βελούδινη κορδέλα της εσάρπας που δένει στον κατάλευκο λαιμό της... Με παραστατικότητα περισσή -σχεδόν αντιλαμβάνεσαι την υφή της λεπτοδουλεμένης δαντέλας- ο Μπουσέ αποτυπώνει κάθε λεπτομέρεια της εμφάνισής της. Ροζέ πινελιά και στο καμέο! Ο Μπουσέ σαν αριστοτέχνης γλυπτογράφος χαράζει την ανάγλυφη προσωπογραφία του εραστή της, Λουδοβίκου και την τοποθετεί πάνω σε ροζ βελούδο... Ένα ιδιαίτερο κόσμημα στον καρπό, που αναδεικνύει αισθητικά την έτσι κι αλλιώς εκθαμβωτική γυναίκα! Ροδαλά και τα μάγουλα, ενισχυμένα με την πούδρα, που το βουρτσάκι της κρατά ακόμη λίγη από τη ροζ σκόνη... Ένα απαλό ροδί στα μικροκαμωμένα χείλη αστράφτει την αθωότητα-κάλυμμα ενός πολύ ισχυρού και πανέξυπνου θηλυκού...Τελικά, μήπως το ροζ συνδέεται με τον ερωτισμό και την αποπλάνηση;
Αρκετά όμως με τις εκφραστικές ανησυχίες που εγείρει ο πίνακας...Ας επιστρέψουμε στα της μουσικής έμπνευσης....
Το περιστατικό γνωριμίας της Μαρκησίας ντε Πομπαντούρ με το Λουδοβίκο εμπνέει το 1922 το Leo Fall, που συνθέτει την ομώνυμη δίπρακτη οπερέτα του, που το κοινό υποδέχτηκε θερμά, γι'αυτό παρουσιάστηκε στη γαλλική, γερμανική και αγγλική γλώσσα.
Η Friederike ή Fritzi Massary( 1882 – 1969), κορυφαία "ντίβα" της γενιάς της στην οπερέτα, ήταν η πρώτη που υποδύθηκε το ρόλο, χαριτωμένα και με το απαιτούμενο σκέρτσο!Ερμηνεία, που κάποιοι χαρακτήρισαν "ηλεκτρικό σπινθήρα"!
Cornelis van Haarlem: "Massacre of the Innocents", Rijksmuseum
"Τότε ο Ηρώδης, επειδή είδε ότι εμπαίχτηκε από τους μάγους, θύμωσε πολύ και απέστειλε και σκότωσε όλα τα αρσενικά παιδιά που ήταν στη Βηθλεέμ και σε όλα τα όριά της, όσα ήταν από δύο ετών και κάτω, σύμφωνα με το χρόνο που εξακρίβωσε από τους μάγους.
Τότε εκπληρώθηκε αυτό που ειπώθηκε μέσω του Ιερεμία του προφήτη, όταν έλεγε:
Φωνή στη Ραμά ακούστηκε, κλάμα και οδυρμός πολύς. Η Ραχήλ είναι που κλαίει τα τέκνα της, και δεν ήθελε να παρηγορηθεί, γιατί δεν υπάρχουν".
(ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ κατά ΜΑΤΘΑΙΟΝ, Κεφ.2:16-18, "Η Σφαγή των Νηπίων")
Η Δυτική Εκκλησία, σήμερα 28 Δεκέμβρη τιμά τη μνήμη των "δεκτών θυμάτων, ως νεόδρεπτα ρόδα, αγνών νηπίων...", όπως αναφέρονται στο σχετικό απολυτίκιο και περιγράφονται στο παραπάνω Βιβλικό απόσπασμα...
Το ιστορικό γεγονός της Σφαγής των Νηπίων εκτυλίχθηκε στη Βηθλεέμ, σύμφωνα με τις Γραφές, λίγο μετά τη γέννηση του Χριστού. Με διαταγή του διανοητικά ανισόρροπου βασιλιά της Ιουδαίας Ηρώδη του Μεγάλου θανατώθηκαν όλα τα νήπια έως δύο ετών, στην προσπάθειά του να ανακαλύψει και να εξαφανίσει από προσώπου γης τον Ιησού, που σύμφωνα με προφητεία θα αμφισβητούσε την εξουσία του.
Cornelis van Haarlem: "Massacre of the Innocents", Frans Hals Museum
Στον Κορνέλις φαν Χάαρλεμ, το ζωγράφο της Χρυσής Ολλανδικής Εποχής και βασικό εκπρόσωπο του μανιερισμού ζητήθηκε το 1590 να φιλοτεχνήσει ένα έργο που θα απεικόνιζε το Βιβλικό επεισόδιο της Σφαγής των Νηπίων.
Ο ζωγράφος, όταν ήταν παιδί είχε ζήσει κάτι αντίστοιχο στη γενέτειρά του κατά την πολιορκία της από τους Ισπανούς. Μια φρικτή εμπειρία που χαράκτηκε στην παιδική του μνήμη και ανασύρθηκε προκειμένου να αναπαραστήσει με πρωτόγνωρη ρεαλιστικότητα την φρίκη του ανθρώπινου μίσους και εκδικητικότητας. Σοκαριστικές οι σκηνές... Γυμνοί Ρωμαίοι στρατιώτες κυριαρχημένοι από βάρβαρα, αχαλίνωτα ένστικτα θανατώνουν με πρωτοφανή λύσσα τα δίχρονα παιδιά. Νεκρά σώματα κείτονται τριγύρω, ενώ οι οργισμένες μητέρες ανεξέλεγκτα αλαφιασμένες στρέφονται εναντίον των φονιάδων των βρεφών τους. Ο καλλιτέχνης αποτυπώνει μαεστρικά μια εικόνα, όπου επικρατεί χάος, σύγχυση και αναταραχή. Ο αποτροπιασμός δε, αποτυπώνεται στο βλέμμα, αλλά και στα στόματα που ουρλιάζουν, με τη δράση να εκτυλίσσεται με καταιγιστικούς ρυθμούς.
(O καλλιτέχνης φιλοτέχνησε δύο έργα πάνω στο θέμα)
Ένας από τους εκπροσώπους της μουσικής τέχνης, που εμπνεύστηκε από το επεισόδιο είναι και ο Johann Michael Haydn, νεότερος αδελφός του Joseph και επίσης σημαντικός συνθέτης. Συνέθεσε την ομώνυμη "Λειτουργία", αλλά και τους "Εσπερινούς για την Ημέρα της Σφαγής των Νηπίων".
Aξίζει να θυμίσουμε πως όταν τα αδέρφια, Μίχαελ και Γιόζεφ ήσαν χορωδοί στη Χορωδία Αγοριών του Αγίου Στεφάνου της Βιέννης, ο Μίχαελ θαυμαζόταν περισσότερο από τον Γιόζεφ για τη λαμπρότητα της φωνής και το μουσικό του αισθητήριο. Τα δυο αδέρφια ήταν πολύ αγαπημένα και ο Γιόζεφ θεωρούσε τη μουσική του βενιαμίν αδελφού του ωραιότερη και ανώτερη από τη δική του, ιδιαίτερα δε τον θαύμαζε για τα θρησκευτικά έργα του.
Ο Μίχαελ διετέλεσε Kapellmeister στο Σάλτσμπουργκ, θέση που κράτησε για μισό αιώνα περίπου. Εκεί γνωρίστηκε και με τον Μότσαρτ, ο οποίος είχε σε μεγάλη εκτίμηση το έργο του.
Οι "Vespers for the Holy Innocents Day" γράφτηκαν για τις λειτουργικές ανάγκες του Καθεδρικού ναού του Σάλτσμπουργκ για την Ημέρα του εορτασμού των Αθώων Νηπίων που ο χριστιανικός κόσμος, θεωρεί ως τους πρώτους Μάρτυρες της πίστης. Το θρησκευτικό έργο, παρότι παραμελημένο σήμερα, αποτελεί χορωδιακό αριστούργημα του Μ. Χάυντν. Aκολουθεί το τυπικό των Εσπερινών της Δυτικής Εκκλησίας, όπου υμνείται η Ημέρα της γιορτής με Ψαλμούς, Αντίφωνα, Magnificat και Ευχαριστήριους Ύμνους.
Από τους "Εσπερινούς για τη Σφαγή των Νηπίων" θα ακούσουμε τον Δοξαστικό ύμνο: "Salvete flores martyrum":
"Δόξα στους Αθώους Μάρτυρες που στον ανθό της ηλικίας τους διώκτες του Χριστού έκοψαν το νήμα της ζωής τους όπως ο ανεμοστρόβιλος μαδά τα τριαντάφυλλα..."
Michael Haydn: "Vespers for the Holy Innocents Day - Salvete flores martyrum":
Τα Αθώα Νήπια τιμά και η Ανατολική Εκκλησία κάθε χρόνο στις 29 Δεκεμβρίου.
Άλλα σχετικά για την Ημέρα, άρθρα μπορείτε να διαβάσετε εδώ και εδώ.
Αιχμηρό και πάντα καλοξυρισμένο το πρόσωπό του, σχηματίζει με τη μακριά, λεπτή του μύτη δύο τρίγωνα...
Βλέμμα σκοτεινό, ζωηρό, ανήσυχο, φρύδια πυκνά, μαλλιά κολλημένα πίσω αφήνοντας ακάλυπτο ένα ψηλό κούτελο, χείλη στενά, αυτιά πεταχτά, σταράτη επιδερμίδα, -ένας άνδρας κομψά ακατάδεκτος, ευγενώς απλός, παγερά ευγενής...στεγνός αλλά σικ, ντυμένος στην τρίχα 24 ώρες το 24ωρο.
Φροντίζει επιμελώς τη συντήρηση και ανανέωση της γκαρνταρόμπας του κι ακολουθεί πάντα τις τελευταίες ενδυματολογικές τάσεις.
Υπήρξε ο πρώτος άνδρας στη Γαλλία που φόρεσε πουκάμισα παστέλ, ο πρώτος που ντύθηκε στα λευκά απ'την κορφή ως τα νύχια -πουλόβερ, παντελόνι, κάλτσες παπούτσια.
Τον έχουν δει παρέα με το Σατί με παρντεσού ρεγκλάν, μπαστούνι με κυρτή λαβή και καπέλο μελόν...Τον έχουν δει με το μυαλό να ταξιδεύει αλλού και το χέρι περασμένο κάτω απ'το πέτο μιας ρεντιγκότας, κι αυτή τη φορά με καπέλο καβουράκι...
Κι άλλες πάλι με κοστούμι ασπρόμαυρο, κάλτσες με μαύρες και άσπρες ρίγες, άσπρα παπούτσια, ψαθάκι στο κεφάλι και όπως πάντα ένα μπαστούνι προέκταση του μπράτσου του
-το μπαστούνι για το χέρι είναι ό,τι το χαμόγελο για τα χείλη....
Εν πλω και στο σαλόνι του France, του πλοίου που τον μεταφέρει στη Ν.Υόρκη, δίνει για τους επιβάτες ένα μικρό ρεσιτάλ.
Γι'αυτή την εκτέλεση αποφασίζει να μη βάλει τη στολή με τη μαύρη ουρά που φοράνε οι πιανίστες, αλλά κάτι πιο άνετο:
ένα ριγέ πουκάμισο, καρό κοστούμι και κόκκινη γραβάτα...
Κάθεται στο πιάνο...Τα χέρια του δεν εξουσιάζουν το κλαβιέ...
η παλάμη είναι πιο χαμηλά απ'τα πλήκτρα...
Τα δάκτυλά του πάρα πολύ κοντά, σχεδόν ακατάλληλα για τις απαιτήσεις της οκτάβας, αλλά με πανίσχυρους αντίχειρες,
αντίχειρες στραγγαλιστή που εξαρθρώνονται εύκολα...
Παίζει άγαρμπα, χωρίς τεχνική, φαλτσάρει...
Κι αυτό εξηγείται!
Η τεμπελιά τον χαρακτήριζε από παιδί...είναι τόσο ελαφρύς, που δεν έχει όρεξη να καταπονείται πάνω σ'ένα όργανο τόσο βαρύ!
Καλύτερα να μη σκοτίζεται και πολύ, ε;...,
κάτι που τον οδήγησε στο να συνθέσει το ακομπανιαμέντο του:
"Ο Ρονσάρ στην ψυχή του", για το αριστερό μόνο χέρι,
έχοντας προβλέψει όταν το παίζει ο ίδιος να μπορεί
να καπνίζει με το δεξί..."
(Μικρά αποσπάσματα σε δική μου περιγραφή, από το βιβλίο του Ζαν Εσενόζ: "ΡΑΒΕΛ")
Ο Μωρίς Ραβέλ πέθανε σαν σήμερα, 28 Δεκέμβρη του 1937. Στη μνήμη του ετοίμασα το παραπάνω απόσπασμα και μια μικρή αναφορά στο ληντ , την εκτέλεση του οποίου από τον διάσημο γάλλο συνθέτη, περιγράφει ο Εσενόζ....
Το "Ronsard à son âme-Ο Ρονσάρ στην ψυχή του" είναι μινιατούρα για φωνή βαρύτονου και πιάνο, που συνέθεσε ο Μωρίς Ραβέλ το 1923.. Πρόκειται για μελοποιημένο ποίημα του επονομαζόμενου "πρίγκιπα των ποιητών και ποιητή των πριγκίπων", Πιερ ντε Ρονσάρ. Το ληντ ήταν η συμβολή του Ραβέλ, μαζί με άλλων συνθετών, σε μια εκδήλωση-αφιέρωμα για τον εορτασμό της 400ης επετείου της γέννησης του Ρονσάρ το 1924...Φόρος τιμής στον σημαντικότερο ποιητή της γαλλικής αναγέννησης και ηγέτη της ποιητικής ομάδας που ονομάστηκε "Πλειάδα".
Το ποίημα του Ρονσάρ σε τοίχο κτιρίου στο Λέιντεν
Για την ψυχή
"Αγαπητή ύπαρξη του Ρονσάρ
Μικρούλα χαριτωμένη, γλυκύτατη
Πολυαγαπημένη οικοδέσποινα του σώματός μου
Κατεβαίνεις εκεί κάτω τρωτή
Ασίτιστη , αδύνατη, μοναχούλα
Στο κρύο του Βασιλείου των νεκρών
Ωστόσο (είσαι) απλή, χωρίς τύψεις συνείδησης
ή μνησικακία. Για το φόνο, το δηλητήριο
Περιφρονώντας χάρες και θησαυρούς
Τόσο ζηλευτή από τους κοινούς θνητούς
Περνώντας είπα, ακολούθησε την τύχη σου
Μην ενοχλείς την ανάπαυση μου, κοιμάμαι"
(Η μετάφραση είναι της καλής συναδέλφου μου και αγαπημένης φίλης -καθ. Γαλλικών- Νίκης Κοντού, που στο κάλεσμά μου ανταποκρίθηκε άμεσα και την ευχαριστώ πολύ γι'αυτό)
Πρόκειται για το απλούστερο -δομικά- ληντ, που έγραψε ο Ραβέλ, με χαρακτηριστικό το μέρος του πιάνου, που στη μεγαλύτερη έκτασή του χρησιμοποιεί ΜΟΝΟ το ΔΕΞΙ ΧΕΡΙ σε δίφωνα διαστήματα πέμπτης..., καθένα κι ένα σφυροκόπημα θρηνητικών συναιθημάτων.
Ο Ραβέλ με το σαρκασμό και την ειρωνεία που τον χαρακτήριζε, δήλωνε ότι ήταν το αγαπημένο του, εξηγώντας ότι ήταν σε θέση να το εκτελεί στο πιάνο κρατώντας ένα τσιγάρο!!! Ο αισθησιασμός της ποιητικής, γαλλικής γλώσσας του Ρονσάρ συνταιριάζεται με το μουσικό ύφος του κοκέτη Ραβέλ, που προσεγγίζει το ποιητικό κείμενο διακριτικά, με ευαισθησία και λεπτότητα. Αμυδρά μελίσματα στη φωνή, πλάθουν τις αποχρώσεις και την ελεγειακή -πλην γοητευτική- ατμόσφαιρα, μίγμα ειρωνείας και θλίψης. Συγκρατημένο το πάθος, που εντέχνως κρύβεται κάτω από τη διάφανη μελωδία-κόσμημα!
Η εκτίμηση του Ραβέλ για τη σύνθεση αυτή φαίνεται και σε μια επιστολή του προς τον ντε Φάγια:
"Έγραψα τον "Επιτάφιό" μου, θεωρώ πως έχω βάλει τόσα σε αυτή τη σύνθεση,
σαν ο επιτάφιος θρήνος να προοριζόταν για μένα"...
Maurice Ravel: "Ronsard à son âme", φωνή και πιάνο
Ένα χρόνο αργότερα, το 1935, ο Ραβέλ μετέγραψε το ληντ για ορχήστρα, δίνοντας μια εκστατική σύνθεση, απαράμιλλης ποιότητας! Ο γάλλος -μάστορας της ενορχήστρωσης ενισχύει το αποτέλεσμα, όπου τα ξύλινα πνευστά και το βιμπράφωνο κρατούν πρωταγωνιστικό ρόλο.
Μυστήριο ξένον, λέγει ο Υμνωδός, τη Γέννηση του Χριστού, το νά γεννηθεί σαν άνθρωπος, όχι κανένας προφήτης, όχι κανένας άγγελος, αλλα ο ίδιος ο Θεός!
Ο άνθρωπος, θα μπορούσε να φθάσει σε μία τέτοια πίστη; [...]
Γι᾿ αυτό ο Χριστός γεννήθηκε ανάμεσα σε απλούς ανθρώπους, ανάμεσα σε απονήρευτους τσοπάνηδες, μέσα σε μία σπηλιά, μέσα στο παχνί, που τρώγανε τα βόδια.[...]
Είναι ολότελα ακατανόητο, για το πνεύμα μας, το ότι κατέβηκε ο Θεος ανάμεσά μας σαν άνθρωπος συνηθισμένος κα μάλιστα σαν ο φτωχότερος από τους φτωχούς.
Αυτή τη μακροθυμία μονάχα άγιες ψυχές είναι σε θέση να τη νοιώσουνε αληθινά,
και να κλάψουνε από κατάνυξη.
Μυστήριον Ξένον, το Μέγα Μυστήριον!"
(Φ.Κόντογλου: "Ἡ Γέννηση του Χριστού, το Μέγα Μυστήριον")
"O Magnum Mysterium-The Nativity", Giotto
"Μυστήριον ξένον, ορώ και παράδοξον!...", ψάλλει ο υμνωδός της Ανατολικής Εκκλησίας που στη Δύση αντιστοιχεί στον μεσαιωνικό ύμνο:
"O magnum mysterium"
"Ω, Μέγα Μυστήριο
και θαυμαστή Ιερότητα!
που τα ζώα το Νεογέννητο Κύριο
αντίκρυσαν στη φάτνη!
Ω, Ευλογημένη Παναγία
που η μήτρα της αξιώθηκε
να φέρει στον κόσμο
τον Κύριο Χριστό μας!"
Ο Μεσαιωνικός ύμνος γράφτηκε για τον εορτασμό των Χριστουγέννων με σκοπό να εκφράσει τη χαρά και το δέος που αισθάνθηκαν οι βοσκοί καθώς αντίκρισαν το Χριστό βρέφος μέσα στην ταπεινή φάτνη... Ύμνος που αναδεικνύει το μυστήριο και την κατάνυξη της σκηνής... Μουσική και λέξεις, συνδράμουν την ψυχή για προσευχή, ικανοποιούν την ανάγκη της για επικοινωνία με το θείο...
1. "O magnum mysterium" τιτλοφορείται και ένα μοτέτο σε 6 μέρη του Παλεστρίνα, το οποίο βασίζεται στον μεσαιωνικό ύμνο και πρόκειται για ένα απλό a capella πολυφωνικό έργο χωρίς ιδιαίτερα μελίσματα. Ο συνθέτης το συνέθεσε ως απάντηση σε αιτήματα πως η θρησκευτική μουσική πρέπει να μην είναι σύνθετη και πολύπλοκη.
Palestrina: "O Magnum Mysterium"
2. Γνωστός και ως "Ισπανός Παλεστρίνα", -αφού μάλλον υπήρξε μαθητής του- ονομάζεται ο Τομάς Λουίς ντε Βικτόρια.Η μουσική του βασίζεται σε απλές μελωδικές γραμμές, με προτίμηση στην ομοφωνική γραφή και απηχεί θρησκευτικό μυστικισμό, ενώ θεωρείται περισσότερο συγκινησιακή από του Παλεστρίνα.
T. L. de Victoria: "O Magnum Mysterium"
3. Ο Βενετός Giovanni Gabrieli , από τους βασικότερους εκπροσώπους της Βενετσιάνικης Σχολής, μαθήτευσε δίπλα στο θείο του Andrea Gabrieli, στον Καθεδρικό του Αγίου Μάρκου πριν ταξιδέψει στο Μόναχο για να διδαχτεί από τον Ορλάντο ντι Λάσσο.
Επιστρέφοντας στη Βενετία, διορίστηκε οργανίστας στον Άγιο Μάρκο και καπελμάιστερ, παίρνοντας τη θέση του θείου του. Το 1587 εκδίδεται η πρώτη συλλογή του με μοτέτα, τα οποία αφιέρωσε στον "άνθρωπο, τον λίγο κατώτερο από Άγιο", όπως αποκαλούσαν τον Αντρέα. Στη συλλογή αυτή περιλαμβάνεται και το ευλαβικότατο "O magnum mysterium" για δύο τετράφωνες χορωδίες. Η αίσθηση της ηρεμίας και της αγαλλίασης κυριαρχεί, ενώ ψυχική ευδαιμονία κατακλύζει τον ακροατή όταν ακούγεται το καταληκτικό "Αλληλούια".
Giovanni Gabrieli: "O Magnum Mysterium":
4. Ο Φρανσίς Πουλένκ όπως και οι υπόλοιποι της Ομάδας των Έξι, απoμακρύνονται από το γερμανικό τυπικό και τον γαλλικό ιμπρεσιονισμό και στις συνθέσεις τους χρησιμοποιούν ένα απλό στυλ και ύφος. Στα θρησκευτικά του έργα , ο Πουλένκ αντιπαραβάλει αυστηρές, υφές με πλούσιες, αισθησιακές αρμονίες, όπως στα "Quatre Motets pour le temps de Noël". Ολοκληρώθηκαν το 1952, και ο Πουλένκ τα εμπνεύστηκε από τέσσερις σκηνές από την ιστορία της Γέννησης. Το πρώτο τιτλοφορείται "O magnum mysterium", και αποτυπώνει το δέος και το μυστήριο της γέννησης, ενώ συγχρόνως με απέριττη μουσική ευλάβεια εγκωμιάζεται η Θεοτόκος.
Francis Poulenc: «O Magnum Mysterium»
Ω, Μέγα, θαυμαστό, συγκινητικό και θεοφιλέστατο Μυστήριο της Χριστού Γέννησης!
Επέλεξα τα εικαστικά: "O Magnum Mysterium-The Nativity" του Giotto, του ζωγράφου που το όνομά του είναι συνδεδεμένο με τη μυστηριακή αυτή σκηνή... Oι μορφές του έχουν μάζα και βάρος..., έχουν έκφραση και "χειρονομία"... Γιατί με τα πινέλα, τα σχήματα και τη φόρμα του σμίγει το πρόσκαιρο με το αιώνιο, το ανθρώπινο με το θείο, το γήινο με το ουράνιο, και διηγείται το "Μέγα Μυστήριο" της Γέννησης με έναν τρόπο που εξακολουθεί να συγκλονίζει, πιστούς και μη...
'Μακάριος ο άνθρωπος, όστις υπομένει πειρασμόν· διότι αφού δοκιμασθή, θέλει λάβει τον στέφανον της ζωής ''
Ο Πρωτομάρτυρας Στέφανος θανατώθηκε δια λιθοβολισμού από φανατισμένο όχλο επειδή ομολόγησε με θάρρος την Πίστη Του, κατηγορώντας τους Φαρισαίους για υποκρισία. Πριν το τέλος ζήτησε από το Θεό να συγχωρήσει τους διώκτες του.
Η μνήμη του γιορτάζεται στις 27 Δεκεμβρίου από την Ορθόδοξη Εκκλησία, ενώ στην Δυτική Εκκλησία τη Δεύτερη Ημέρα των Χριστουγέννων .
To άγαλμα του Μπαχ στη Λειψία
Ο Γ.Σ. Μπαχ το 1725 και για την Ημέρα αυτή συνέθεσε την περίφημη καντάτα του: ''Selig ist der Mann-Μακάριος ο άνθρωπος" BWV 57, η οποία εκτελέστηκε στον Άγιο Θωμά της Λειψίας.
Ο Μπαχ, δεν είχε ονομάσει τη σύνθεση καντάτα, αλλά "κονσέρτο σε διάλογο", καθώς υπάρχουν δύο "ομιλητές", η Anima - ανθρώπινη ψυχή(σοπράνο) και ο Ιησούς(μπάσος).
Στο εναρκτήριο μέρος η ψυχή λαχταρά τον θάνατο ώστε να ενωθεί με τον Δημιουργό. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η δοκιμασία της ψυχής. Έτσι, στο πρώτο ρετσιτατίβο τα συναισθήματα εναλλάσσονται με ταχύτατο ρυθμό: φόβος και ταραχή αντικαθιστούν την αρχική γαλήνη , ενώ ελπίδα και πίστη έρχονται να πάρουν την τελική θέση στο συναισθηματικό βάθρο του ακροατή...
Στην εκφραστικότατη άρια "Ja, ja, ich kann die Feinde schlagen" ο Ιησούς υπογραμμίζεται ως Φωτεινός Ήλιος, αμετάβλητος φάρος που λαμποκοπά και με το Φως του διώχνει τα σκοτεινά σύννεφα της θλίψης και της αμαρτίας.
Ακολουθεί η αγαλλιαστική άρια της Ψυχής "Ich ende behände mein irdisches Leben - Απομακρύνομαι απο τη γήινη φύση μου" και το "κοντσέρτο σε διάλογο" ολοκληρώνεται με ένα σύντομο, πλην δοξαστικό και έντονης λαμπρότητας χορωδιακό, καθώς υμνείται το μεγαλείο του Θεού με την ψυχή ν' απομακρύνεται από το βασανισμένο σώμα, βγαίνοντας στην Αιώνια ζωή...
Συμπαγής η συνοδεία των σολιστικών μερών, εκφραστικότατη η δραματική σκηνή, όμως στο σύνολό του ο χαρακτήρας της σύνθεσης είναι λυτρωτικός, καθώς ο ευλαβής χριστιανός αναλογίζεται την δύναμη του Σωτήρα του.
J.S.Bach: Selig ist der Mann BWV 57, Feast of St. Stephen:
Το παραπάνω εικαστικό του Ρέμπραντ: "Ο Λιθοβολισμός του Αγίου Στεφάνου" είναι από τα πρώιμα έργα του ζωγράφου και συγχρόνως το παλαιότερο σωζόμενο έργο του. Ο Ολλανδός καλλιτέχνης το φιλοτέχνησε στην ηλικία των 19 χρόνων με εμφανείς επιρροές του Λάστμαν. Πρόκειται για εικαστικό στο οποίο ο νεαρός ζωγράφος ασκείται στην έκφραση προσώπων και χειρονομιών, αποδίδοντας μοναδικά την ψυχική τους κατάσταση. Eπίσης είναι το έργο στο οποίο για πρώτη φορά ο καλλιτέχνης δίνει την αυτοπροσωπογραφία του, σκιαγραφώντας τη ως τη φιγούρα ανάμεσα στον Άγιο Στέφανο και τον άντρα με το λίθο ανά χείρας. Η σκηνή είναι επηρεασμένη από την τέχνη του Καραβάτζιο και του Γερμανού Άνταμ Ελζχάιμερ. Τοποθετεί τον τόπο μαρτυρίου έξω από την πόλη με τον Πρωτομάρτυρα να βασανίζεται από πλήθος φανατικών, ενώ υπομένει με πίστη, λέγοντας τα τελευταία του λόγια στον Χριστό. Το φως σκορπίζεται τριγύρω με τους Ουρανούς ανοιχτούς να Τον δεχτούν στην Βασιλεία του Θεού.
Πόσο αγαπώ τις καντάτες του Μπαχ! Δίνουν στην ψυχή μια γαλήνη, μια ηρεμία! Ειδικά αυτή την εποχή που μας ταράζουν τόσα προβλήματα παγκόσμια, είναι ιδανικές για τον εσωτερικό στοχασμό, την φθαρτότητα του ανθρώπου αλλά και τις αντοχές που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουμε την σκληρή ζωή. Πολύ ωραίο το άρθρο σου, Ελπίδα μου αγαπημένη που αναφέρεται στην καντάτα για τον λιθοβολισμό του Αγίου Στεφάνου! Το εικαστικό του Ρέμπραντ, με ιδιαίτερη ένταση παρουσιάζει τον άδικο λιθοβολισμό του Αγίου, που αν και πρωτόλειο όπως λες, δείχνει το τεράστιο ταλέντο του ζωγράφου στην χρήση του φωτός και της σκιάς πλην των άλλων. Ευχαριστούμε πολύ για την άριστη από κάθε πλευρά ανάρτηση και Χρόνια Πολλά σ' όσους και όσες εορτάζουν. Με την αγάπη μου! ❤ReplyDelete Replies ELPIDA NOUSA27 December 2020 at 05:17
Άζη μου, αγαπημενη, Καλο απομεσήμερο!Πέρα από τη θαυμαστή μουσική επεξεργασία των θεματων του και τη συμπαγή μοτιβική τους πυκνότητα, ο Μπαχ, ως ευσεβης Χριστιανός στοχεύει στη διαμόρφωση της ψυχικής καταστασης των πιστων, με γαλήνη, κατανυκτικότητα και ευλάβεια!Ειχε αυτο το ταλέντο γιάυτο και χαρακτηρίστηκε ως "Μπαχ,ο εκφραστης του Θείου"... Συντάσσομαι με όσα γραφεις κι εύχεσαι, καλή μου φιλη, ειδικά αυτή την περίοδο με τις τόσες δυσκολίες για την ανθρωπότητα, εχουμε αναγκη τετοιου ειδους ακροάσεις να ηρεμούμε και να αντλούμε δυνμαη ν'αντεξουμε αλλα και να αισιοδοξουμε.. Πολύ χαίρομαι που σού αρεσε και η εικαστική μου επιλογη κι ευχαριστω και για τον έπαινο! Χρόνια Πολλά στους εορτάζοντες και σε όλους μας για τις Αγιες Ημέρες και ευχομαι καλή και δημιουργική χρονιά με αγάπη, αισιοδοξία, δύναμη, ελπίδα!Ας πλημμυρίσει η καρδιά μας ζεστασιά, αρμονία και αγαλλίαση!Delete
Ένας "ΜΕΣΣΙΑΣ" επισκιάζει τους πάντες σήμερα! Προσκυνούμε, φίλοι μου!!!
"Θέλω να ελπίζω πως ο Χαίντελ θα βάλει όλη την τέχνη και τη μεγαλοφυΐα του στο έργο, ώστε η σύνθεση αυτή να ξεπεράσει κάθε προηγούμενη, γιατί το θέμα της ξεπερνά κάθε άλλο: Το θέμα είναι ο ΜΕΣΣΙΑΣ"
Τάδε έφη ο λιμπρετίστας του ορατορίου Charles Jennens, όταν έστειλε το κείμενο στο συνθέτη και φυσικά ο Φ.Χαίντελ με το αριστούργημά του αυτό, τοποθέτησε το ορατόριο στο βάθρο της αθανασίας!
Ο "Μεσσσίας" γράφτηκε το 1741, συμπεριλαμβάνοντας αποσπάσματα από τη Βίβλο καθώς και Ψαλμούς, Ευαγγέλια, Επιστολές του Παύλου και την Αποκάλυψη του Ιωάννου.
Πρόκειται για αφήγηση τη ζωής του Χριστού από τη Γέννηση μέχρι την Ανάσταση...
Τρία είναι τα βασικά μέρη της σύνθεσης με αναφορές:
1.Έλευση και Γέννηση του Μεσσία
2.Πάθη-Σταύρωση-Ανάσταση(με το περίφημο Αλληλούια, κατά το οποίο έχει γίνει παράδοση να σηκώνεται όρθιο το κοινό κατά την επωδό του, επειδή υποτίθεται ότι το ίδιο έκανε ο βασιλιάς της Βρετανίας, όταν το πρωτάκουσε...)
3.Υπόσχεση-Δευτέρα Παρουσία-Θρίαμβος
Πρόκειται για εμβληματικό ορατόριο, το δημοφιλέστερο ίσως θρησκευτικό έργο του συνθέτη της ύστερης περιόδου της μπαρόκ μουσικής, Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ , μα και όλων των εποχών, που μαγεύει τους ακροατές του ακόμα και σήμερα, παρότι ο θρύλος θέλει να ολοκληρώθηκε στο χρόνο-ρεκόρ των 24 ημερών! Στην πρεμιέρα του, το Δουβλινέζικο Θέατρο γέμισε ασφυκτικά. Περίπου 1000 ήταν τα άτομα, που για να χωρέσουν στην αίθουσα, οι υπεύθυνοι ζήτησαν από τους άνδρες να προσέλθουν χωρίς να κρατούν σπαθιά και από τις γυναίκες να μη φορούν κρινολίνα.
"F. Handel", Thomas Hudson
Φυσικά, όπως επιβάλλει η Άγια Ημέρα, αλλά και η περίοδος των Χριστουγέννων, που διανύουμε, θα επικεντρωθούμε στο 1ο μέρος του Ορατορίου και την Προφητεία του Ησαΐα για την έλευση του Θεανθρώπου:
"For unto us a Child is born, unto us a Son is given, and the government shall be upon His shoulder; and his name shall be called Wonderful Counsellor, the Mighty God, the Everlasting Father, the Prince of Peace" Δηλαδή: "...θα γεννηθή δι' ημάς παιδίον, θα δοθεί εις ημάς ο υιός αυτός, του οποίου η αρχή και εξουσία υπάρχει απ' αρχής επάνω στους ώμους του και θα καλείται το όνομα αυτού αγγελιοφόρος της μεγάλης βουλής του Θεού, θαυμαστός σύμβουλος, Θεός ισχυρός, εξουσιαστής, αρχηγός της ειρήνης, πατήρ του μέλλοντος αιώνος" [Ησαΐα 9:6]
Στο παραπάνω χωρίο βασίζει την έμπνευσή του το χορωδιακό: "For unto us a Child is born-θα γεννηθεί δι' ημάς παιδίον". Αρχικά οι υψίφωνες εισάγουν ένα λεπτό, κατανυκτικό θέμα σε μορφή φούγκας. Ακολουθούν με λαμπρότητα οι τενόροι και χτίζεται ένα εντυπωσιακό και μεγαλόπρεπο αντιστικτικό οικοδόμημα με έμφαση σε μεστού νοήματος λέξεις που ακούγονται συλλαβιστά...Won-derful....The -Mighty - God....The - Prince -of Peace... Αξιοθαύμαστος μελικός καλλωπισμός, πλούσια αρμονική υποστήριξη, όλα διαμορφώνουν ένα χορωδιακό ιδιαίτερα κατανυκτικό -μυσταγωγικό στην έκφρασή του. Ήχοι χαρμόσυνοι σαν νικηφόροι παιάνες, ψαλμένοι από Αγγέλων στόματα εκφράζουν τη λυρική θρησκευτική σκηνή, την πιο φωτεινή, γλυκύτατη στιγμή για την ανθρωπότητα, τη σκηνή της θείας Γέννησης με αίσθηση απόλυτης γαλήνης..
Αριστοτεχνικά η σκηνή αυτή απεικονίζεται στο παραπάνω ζωγραφικό έργο από τον Στέφαν Λόχνερ(1410-1451), κορυφαίο ζωγράφο της Σχολής της Κολωνίας κατά το 15ο αιώνα.
Ο Ιησούς βρίσκεται ξαπλωμένος και δίπλα του γονατιστή η Παναγία, προσεύχεται. Η φάτνη είναι φτωχική με έντονα τα σημάδια εγκατάλειψης...Ζώα , βοσκοί με απορημένο, γεμάτο έκσταση βλέμμα για τον ερχομό του Μεσσία, κοιτάζουν με τρυφερότητα και ευσέβεια το νεογέννητο Χριστό... Οι χαριτωμένοι άγγελοι αποδίδουν την αίσθηση του άυλου, του απόκοσμου. Αποκαλύπτουν το μυστήριο, που ξεδιπλώνεται στο μπλε του κοβαλτίου των χιτώνων τους, όμοιο με το ένδυμα της Παναγίας...Ένα χρώμα που η λεπτή χρήση του προσδίδει απαλή επισημότητα, ενώ τίποτε δεν διαταράσσει τη γαλήνια ατμόσφαιρα.
Handel: Messiah-"For unto us a child is born" / Sir Colin Davis
Το δημιουργικό πεδίο του νομπελίστα Σάμουελ Μπέκετ είναι γεμάτο υπαρξιακές αντιθέσεις, οι οποίες συνθέτουν την ανθρώπινη προσωπικότητα αυτού του σπουδαίου πεζογράφου, ποιητή και δραματουργού. Στα έργα του εκφράζεται η αναρχία της σκέψης του και το παράδοξο.
Καθόλου όμως άναρχη και παράδοξη η σχέση του με τη μουσική... Μπορεί να μην είναι γνωστή η αγάπη του για την κλασική, είναι όμως υπαρκτή, φίλοι μου! Αγάπη που κορυφωνόταν με τους εκπροσώπους της 1ης Σχολής της Βιέννης: Χάυντν, Μπετόβεν και Σούμπερτ.
"H MOYΣΙΚΗ πάντα κερδίζει" είναι μια από τις πασίγνωστες ρήσεις του Σάμουελ Μπέκετ, ενός δημιουργού που ενσωμάτωσε στη ζωή του τη μουσική, την έκανε κομμάτι της...
Μικρός ξεκίνησε μαθήματα πιάνου...Η γιαγιά του ήταν μουσικός και οι θείοι του επίσης ταλαντούχοι πιανίστες και συχνά έπαιζε μαζί τους a 4 mains σονάτες και κουαρτέτα των Χάυντν, Μότσαρτ και Μπετόβεν... Ενας εξάδελφός του τον συνόδευε με το βιολί και θυμάται με πόση ευγένεια και κομψότητα εκτελούσε το τελευταίο μέρος της Παθητικής Σονάτας του Μπετόβεν! Το πεπρωμένο ήθελε να συναντηθεί με τη Σούζαν, την μετέπειτα σύζυγό του, επίσης πιανίστα.
Εκείνοι που γνώρισαν από κοντά τον Μπέκετ, κάνουν λόγο για έναν αχόρταγο "συναυλιστή", όπου κι αν διέμενε(Δουβλίνο, Λονδίνο, Βερολίνο ή Παρίσι), δεν έχανε συναυλία... Η μουσική ήταν απαραίτητη γι 'αυτόν ... ένα καθημερινό τελετουργικό... Από τους πιανίστες που προτιμούσε ήταν οι: Άρτουρ Σνάμπελ, Ρούντολφ Σέρκιν, Άλφρεντ Κορτό, Υβ Νατ...
Χαρακτικό του Μπέκετ, Ed. Valtman
Χάυντν, Μπετόβεν και Σούμπερτ αποτελούν την "ιερή τριάδα" για τον Μπέκετ, αντίθετα φαίνεται να μην προτιμά τον Μπαχ, ούτε το "παλιόπαιδο" -όπως αποκαλούσε- τον Μπραμς! Επίσης θεωρούσε άγριο τον Μάλερ... Δεν ανεχόταν δε, τη μουσική του Βάγκνερ, κάτι για το οποίο και ο ίδιος απορούσε, καθότι οι δυο τους μοιράστηκαν την αγάπη τους για τον Σοπενχάουερ και τη θέση του περί μουσικής: "η επίδραση της μουσικής είναι πολύ πιο ισχυρή από ό, τι εκείνη των άλλων τεχνών, διότι οι υπόλοιπες μιλούν μόνο για τη σκιά, ενώ η μουσική κάνει λόγο για την ουσία".
Επίσης ο Μπέκετ αγαπάει πολύ τη φόρμα του ληντ, με ιδιαίτερη προτίμηση στον Κύκλο "Χειμωνιάτικο ταξίδι" του Σούμπερτ. Λάτρευε το "An die Musik", τη σαρωτική του μελωδία, όπως έλεγε, έναν ύμνο στην τέχνη της μουσικής ! Μια ζωή δε, αναζητά την έμπνευση στη μουσική...
Το 1975 ετοίμασε ένα έργο που προβλήθηκε στην τηλεόραση δυο χρόνια αργότερα, με τίτλο: "Ghost Trio". Οι τρεις πράξεις του αντικατοπτρίζουν το πιάνο-τρίο Op.70 No.1, του Μπετόβεν, το επονομαζόμενο "Ghost", όπως το άκουσε από τους: Pinchas Zukerman, Jacqueline du Pré και Daniel Barenboim όταν κυκλοφόρησε το 1970.
"Ο αγώνας του καλλιτέχνη είναι να βρει τον τρόπο να οργανώσει το χάος. Τα λόγια μπορεί να αποτύχουν. Όμως, η Μουσική, ΠΟΤΕ!!", θα πει ο Μπέκετ δια στόματος ενός από τους χαρακτήρες του έργου του για το Μπετοβενικό "φάντασμα".
Αυτό προτείνω να ακούσουμε σήμερα , στη μνήμη του νομπελίστα Μπέκετ: Το "Πιάνο Τρίο αρ.1 έργο 70" του Μπετόβεν αναπτύσσεται σε 3 μέρη:
1. Allegro vivace e con brio, σε ΡΕ μείζονα 2. Largo assai ed espressivo, σε ρε ελάσσονα 3. Presto , σε ΡΕ μείζονα
Είναι γνωστό ως "ΦΑΝΤΑΣΜΑ Trio", λόγω του απόκοσμου ήχου της δεύτερης-αργής κίνησης, που είναι, όπως έλεγε ο Καρλ Τσέρνυ "ανατριχιαστικός σαν να εμφανίζεται από τον κάτω κόσμο". Όταν το πρωτάκουσε ο μαθητής του συνθέτη είπε πως τού έφερε στο νου τη σκηνή εισόδου του φαντάσματος στην εισαγωγή του Σαιξπηρικού "Άμλετ". Παρόλα αυτά , πιστεύεται ότι το έργο ήταν το προσχέδιο όπερας με θέμα τον Μάκβεθ που σκόπευε να γράψει ο Μπετόβεν.
Beethoven - Piano Trio Op. 70 No. 1 "Ghost" / Zukerman, Jacqueline du Pré, Barenboim.
Το Largo στο 9:05:
[Στη μνήμη του ΣΑΜΟΥΕΛ ΜΠΕΚΕΤ, που πέρασε στην αιωνιότητα σαν σήμερα 22 Δεκεμβρίου 1989 στο Παρίσι]
Τι ωραία ερμηνεία των Μπάρενμποϊμ, Τσούκερμαν και Ντυπρέ στο θρυλικό αυτό Τίο "Φάντασμα"! Ανατριχιαστικό το δεύτερο μέρος, που έδωσε και το επωνύμιο στο Τρίο, Ελπίδα μου! Ο Μπέκετ, λάτρης της μουσικής, αλλά και του Μπετόβεν, ήταν σίγουρο ότι θα εμπνεόταν απ' αυτό το αριστούργημα του Τιτάνα για να γράψει το δικό του "Ghost Trio". Και, μάλιστα αφού το άκουσε απ' τους εκτελεστές που μας προτείνεις, αγαπημένη μου φίλη! Συγχαρητήρια για την εξαιρετική παρουσίαση καθώς και για τις πολύτιμες εικόνες που ενσωμάτωσες στο άρθρο σου για την μνήμη του Μπέκετ! Ευχαριστούμε πολύ και καλό βράδυ! ❤ ReplyDelete
Γραμματόσημο της Ουκρανία για τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Γκόγκολ με αναφορές στο έργο του: "Παραμονή Χριστουγέννων"
"Έφυγε κι η τελευταία πριν από τα Χριστούγεννα μέρα.
Μπήκε η χειμωνιάτικη, ξάστερη νύχτα. Φάνηκαν τα αστέρια.
Το φεγγάρι υψώθηκε μεγαλόπρεπο στον ουρανό, φωτίζοντας τους ευσεβείς ανθρώπους κι όλο τον κόσμο, κι έτσι θα πούν όλοι χαρούμενοι τα κάλαντα και θα δοξάσουν τον Χριστό. [...]
Μόνο το φεγγάρι έριχνε κρυφές ματιές, σαν να καλούσε τις κοπέλες, που εκείνη την ώρα στολίζονταν, να βγουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα στο τριζάτο χιόνι.
Και κάπου εκεί, μέσα από την καμινάδα μιας καλύβας, ανέβαινε στον ουρανό τούφες τούφες ο καπνός, σύννεφο ολόκληρο, και μαζί με τον καπνό σηκωνόταν κι η μάγισσα καβάλα στο σκουπόξυλο...
[...]
Στο μεταξύ, ο διάβολος είχε πλησιάσει στα κλεφτά το φεγγάρι και είχε απλώσει το χέρι του να το αρπάξει, όταν ξάφνου ένιωσε να καίγεται.
Το τράβηξε πίσω γρήγορα, πιπίλισε τα δάχτυλά του, ταλαντεύτηκε πάνω στο ένα του πόδι και έτρεξε από την άλλη μεριά- αναπήδησε όμως και πάλι, τραβώντας το χέρι του.
Ωστόσο, παρά την αποτυχία, ο πονηρός διαβολάκος δεν παράτησε τις σκανταλιές του. Πλησιάζοντας γρήγορα, άρπαξε μεμιάς το φεγγάρι και με τα δυο του χέρια, και μορφάζοντας και φυσώντας, βάλθηκε να το πετάει από το ένα χέρι στο άλλο[...]
Τέλος, το έχωσε αστραπιαία στην τσέπη του και, σαν να μη συνέβαινε τίποτα, συνέχισε το δρόμο του. Στην Ντικάνκα κανείς δεν άκουσε ότι ο διάβολος έκλεψε το φεγγάρι. [...]
Όμως, για ποιο λόγο ο διάβολος αποφάσισε μια τόσο άνομη κίνηση;..."
(Ν.Γκόγκολ: "Παραμονή Χριστουγέννων")
N.Gogol portrait, Tretyakov Galler
Το παραπάνω απόσπασμα με φόντο το χιονισμένο τοπίο των Χριστουγέννων είναι από το κλασικό και αγαπημένο βιβλίο του Νικολάι Γκόγκολ με τίτλο: "Παραμονή Χριστουγέννων" και συγκεκριμένα απο την πρώτη ιστορία από το 2ο τόμο της συλλογής του: "Βραδιές στο αγρόκτημα κοντά στη Ντινάνκα".
Η ιστορία ξετυλίγεται στο Ουκρανικό χωριό, στη μακρινή Ντινάνκα, παραμονή της Άγιας μέρας, όπου ο διάβολος έχει φέρει τα πάνω-κάτω. Εκείνη τη χρονιά έχει βάλει κατά νου να βασανίσει τον Βακούλα το σιδερά επειδή τον χλεύασε προκλητικά. Φλερτάρει τη μάγισσα-μητέρα του και την παρασύρει στον ουρανό. Εν τω μεταξύ, ο Βακούλα ερωτευμένος με την Οξάνα, που του έχει θέσει ως όρο για να τον παντρευτεί να τής φέρει τις παντόφλες της τσαρίνας.
Ο Βακούλα μέσα από ευτράπελες περιπέτειες καταφέρνει να "τιθασεύσει" τον Διάβολο και να τον υποχρεώσει να τον βοηθήσει να κερδίσει την καρδιά της αγαπημένης του Οξάνα.
Πρόκειται για κλασική ιστορία γεμάτη συμβολισμούς, που διδάσκει, πως μόνο στην αγάπη, τη συνεργασία και τη φιλία βρίσκεται η αλήθεια και η ομορφιά της ζωής. Μια ιστορία, για την οποία η Ουκρανία προκειμένου να τιμήσει τον Γκόγκολ τύπωσε και αναμνηστικό γραμματόσημο(εικ.)
Η ιστορία του Γκόγκολ δίνει έμπνευση για τη δημιουργία υπέροχων μουσικών έργων.
Αποτελεί τη βάση για την όπερα του Τσαϊκόφσκυ: "Βακούλα, ο σιδεράς", που αργότερα αναθεωρήθηκε στην "Τσερεβίκι"(λέξη που στα ρώσικα αποδίδει τις παντόφλες της τσαρίνας) και τη συναρπαστική ορχηστρική σουίτα του Ρίμσκυ-Κόρσακωφ: "Παραμονή Χριστουγέννων".
Και οι δυο συνθέτες αναδεικνύουν τη λαϊκή τέχνη της Ουκρανίας, καθώς "χτίζουν" μουσικά την ιστορία του Γκόγκολ με σλαβικές, μυθολογικές πεποιθήσεις που συνδέονται με τη γέννηση του ήλιου μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο. Μια περίπλοκη υπόθεση με πάμπολλα παραμυθικά στοιχεία, ..το διάβολο, μάγισσες, έναν ευφυή σιδηρουργό, έναν φεγγαροκλέφτη, πολλά παιχνίδια, ένα αιωρούμενο ουράνιο τόξο και τα βασιλικά πασουμάκια... Ό,τι πρέπει δηλαδή για ένα γιορτινό απόγευμα του Δεκέμβρη, φίλοι μου...
Ας διαβάσουμε ένα ακόμη απόσπασμα:
"Λοιπόν, Βακούλα!" μουρμούρισε ο διάβολος, "Ξέρεις, χωρίς συμφωνία δε γίνεται τίποτα".
"Είμαι έτοιμος!" είπε ο σιδεράς. "Περίμενε, να βγάλω μια πρόκα από την τσέπη μου!"
Στο σημείο αυτό έφερε το χέρι του πίσω και έπιασε το διάβολο από την ουρά...κι έκανε το σταυρό του και τότε ο διάβολος έγινε πιο ήσυχος κι από αρνάκι...[...]
"Λυπήσου με, Βακούλα!" βόγκηξε ικετευτικά ο διάβολος. "Θα κάνω τα πάντα, ό,τι μου ζητήσεις...
"Σήκωσέ με, αμέσως, πάνω σου! σήκωσέ με, σαν πουλί!", είπε ο Βακούλα.
"Πού να σε πάω;" ρώτησε θλιμμένος ο διάβολος.
"Στην Πετρούπολη"...
[...]
Στην αρχή, ο Βακούλα τρομοκρατήθηκε, όταν σηκώθηκε πάνω από τη γη τόσο ψηλά, που δεν μπορούσε να διακρίνει πια τίποτα κάτω, και πέταξε σαν μύγα τόσο κοντά στο ίδιο το φεγγάρι ...
Τα πάντα ήταν ολόφωτα εκεί ψηλά.
Η ατμόσφαιρα, με μια πολύ ελαφριά ασημένια πάχνη, ήταν διαυγής.
Φαίνονταν τα πάντα. Κι έτσι μπόρεσε να δει πώς πέρασε σαν ανεμοστρόβιλος από δίπλα τους, καθισμένος πάνω στην πήλινη χύτρα του, ένας αλχημιστής.
Και να δει τα αστέρια, μαζεμένα σε σωρό, να παίζουν τυφλόμυγα.
Και μια ορδή από πνεύματα να υψώνεται εκεί πάνω, σύννεφο ολόκληρο.
Κι ένα δαίμονα που χόρευε πάνω στο φεγγάρι, κι έβγαλε το καπέλο του και υποκλίθηκε βλέποντας το σιδερά να καλπάζει.
Κι ένα σκουπόξυλο κάποιας μάγισσας που επέστρεφε μοναχό στη βάση του... "
Ο Τσαϊκόφσκυ σε επιστολή του προς την Nadezhda von Meck είχε εκμυστηρευτεί: "πιστεύω στο μέλλον της Cherevichki , που από άποψη μουσικής θεωρώ ως την καλύτερη των όπερών μου".
Η πρώτη παράσταση της πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 1887 στη Μόσχα, στο Θέατρο Μπολσόι, με τον συνθέτη στο πόντιουμ. Είναι η όπερα, που ο Τσαϊκόφσκυ έκανε το ντεμπούτο του ως δ/ντής ορχήστρας, πόστο που τον φόβιζε πολύ...
Από την όπερα που ξετυλίγεται σε 4 πράξεις, ακούμε την εισαγωγή:
Tchaikovsky: Cherevichki - Overture.Διευθύνει ο Γιεβγένι Σβετλάνοφ:
Σε 4 πράξεις ξετυλίγει και ο Κόρσακωφ τη δική του όπερα "Christmas Eve", που έκανε πρεμιέρα λίγα χρόνια αργότερα, το Δεκέμβριο του 1895 στην Αγία Πετρούπολη. To 1904 γράφτηκε η ορχηστρική της σουίτα, την οποία ακούμε σε μια ιδιαίτερη και δυσεύρετη ηχογράφηση του '58 υπό την δ/νση του Έρνεστ Άνσερμετ:
21η Δεκεμβρίου... Η αποψινή μεγαλύτερης διάρκειας νύχτα, σηματοδοτεί επίσημα την έναρξη του χειμώνα.
Χειμερινό Ηλιοστάσιο
Από αύριο, οι μέρες αρχίζουν και πάλι να μεγαλώνουν, αφού ο Ήλιος οδηγώντας το τέθριππο πύρινο άρμα του επιχειρεί να ανέβει ψηλά.
Η φαντασία των λαών περιπλανήθηκε σε πλήθος δρόμων προκειμένου να δώσει ιστορίες που θα ερμήνευαν τα διάφορα φαινόμενα, όπως την κυκλική πορεία του Ήλιου, κέντρου της ζωής και της εξέλιξής της.
Ο εντοπισμός των ηλιοστασίων αποτελεί μία γνώση που μπορεί να ανιχνευτεί σε πολύ αρχαίες εποχές. Στους Σκανδιναβούς ο εορτασμός του χειμερινού ηλιοστασίου συνέπιπτε με τον εορτασμό της θεάς Γιούλ. Το όνομα της Γιούλ προέρχεται από τη νορβηγική λέξη "Jul" που σημαίνει τροχός. Η νορβηγική θεά Φρέγια, καθόταν και ύφαινε στον τροχό (Γιούλ) τις μοίρες των ανθρώπων.
Ο εορτασμός της Γιούλ συνδέεται με τον κύκλο των εποχών και την συνέχεια της ζωής και αποτελεί μία εκ των τεσσάρων σημαντικών γιορτών, που αφορούν τα ηλιοστάσια και τις ισημερίες. Η Γιούλ γιορτάζεται στο χειμερινό ηλιοστάσιο και ο εορτασμός της είναι μια οικογενειακή γιορτή. Στη γιορτή αυτή παραδοσιακά έκαιγαν ένα κούτσουρο και πίστευαν ότι το έθιμο αυτό θα έφερνε καλή τύχη σε κάθε νοικοκυριό. Επίσης άναβαν κεριά και κρέμαγαν καμπανάκια στα κλαδιά των δέντρων, για να μπορούν να αντιληφθούν την εμφάνιση κάποιου καλού πνεύματος. Για τα καλά πνεύματα κρέμαγαν ακόμα γλυκά και φαγώσιμα στα δέντρα, ενώ στην κορφή τοποθετούσαν ένα αστέρι που συμβόλιζε τα πέντε στοιχεία.
H γιορτή Γιουλ, που σηματοδοτούσε την Αναγέννηση του Ηλίου και την Έναρξη του Χειμώνα, μπορεί να θεωρηθεί ως τα Παγανιστικά Χριστούγεννα όσον αφορά τα έθιμα και την ημερομηνία.
Σάς καλημερίζω με ένα όμορφο τραγούδι για τη Γιορτή της Γιουλ και το Χειμερινό ηλιοστάσιο. Οι στίχοι του είναι προσαρμοσμένοι πάνω στην υπέροχη μελωδία του "Greensleeves" *
What night is this so long and drear
When all good folk would gather near
To light their pyres, the Solstice fires
And tend the blaze till morning.
All, all of nature sing
As the days grow long, so comes the Spring.
All hail the Lord, our Sun,
The babe of our blessed Lady...
*Nα θυμίσουμε πως Greensleeves ειναι παραδοσιακό τραγούδι του 16ου αι. που μάλλον ο ανώνυμος δημιουργός του ήταν πληγωμένος εραστής μιας "κοινής" γυναίκας. Το πράσινο χρώμα που φέρεται στη λέξη (green) υπονοεί το βαμμένο φόρεμά της από το γρασίδι, που ξάπλωσε για αναίσχυντες πράξεις.
Άλλοι πάλι λένε πως η μελωδία γράφτηκε από τον βασιλιά Ερρίκο τον Η΄για την αγαπημένη του Άννα Μπολέυν, που φορούσε "greensleeves-πράσινα μανίκια" προκειμένου να κρύβει μια δυσμορφία στα χέρια της...
Ποιος ξέρει την αλήθεια;...Και ποιον ενδιαφέρει να την μάθει; Σημασία έχει να διατηρούνται ζωντανοί οι όμορφοι μύθοι των λαών, οι πλασμένοι να ερμηνεύουν τα ανεξήγητα για τον απλό άνθρωπο! Ιστορίες που κρύβονται κάτω απ' τον μανδύα των φολκλορικών και λαϊκών παραδόσεων... Απλοϊκά, "εύπεπτα" αφηγήματα, που πάντα συναρπάζουν όταν νους, καρδιά και φαντασία αφήνονται στο ξετύλιγμά τους. Όμορφα παλαιά έθιμα που ζωντανεύουν μέσα μας τη ζεστασιά των εορταστικών ημερών...
Μέρος του κειμένου δημοσιεύτηκε στην Κοινότητα The Mythologists και στο ηλεκτρονικό περιοδικό: iporta.gr
Εικαστικά, Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα μάς χαϊδεύουν τ’αυτιά αυτό το Δεκεμβριάτικο απόγευμα, φίλοι αγαπημένοι, παιγμένα από τη δίχορδη λύρα μιας πανέμορφης, αιθέριας και ευγενικής φυσιογνωμίας δεσποσύνης, δια χειρός Dante Gabriel Rossetti.
Ο προ-ραφαηλίτης ζωγράφος τιτλοφορεί τη μεσαιωνικής χροιάς ανάκατης με εξωτικά στοιχεία, ελαιογραφία του: "A Christmas Carol".
Δεν είναι έργο ιστορικής συνέπειας, αλλά μάλλον ο δημιουργός του έχει σκοπό να σκιαγραφήσει πάνω σε ένα Χριστουγεννιάτικο θέμα, ένα πλούσιο σε εικόνες, σκηνικό. Φωτεινά, ζεστά χρώματα, με έμφαση σε στοιχεία που παραπέμπουν στην εορτή των Χριστουγέννων(όπως το χρυσό κόσμημα με τη Βρεφοκρατούσα Παναγία δίπλα στο κεφάλι της γυναίκας, αλλά και τα κλαδάκια από γκι, που περιβάλλουν το μπράτσο της λύρας).
Όπως δηλώνεται σε επιγραφή του πίνακα, ο Ροσσέτι εμπνεύστηκε το θέμα του όταν εκστασιάστηκε από την ακρόαση του "Hodie Christus natus est- Χριστός γεννάται σήμερον", μιας Γρηγοριανής μελωδίας, ενός αντιφώνου, που ακούγεται στον Εσπερινό ανήμερα τα Χριστούγεννα.
Το αντίφωνο έχει διασκευαστεί από πολλούς συνθέτες, είτε ως ανεξάρτητο έργο, είτε σε συλλογή (όπως τα περίφημα 12 Μοτέτα του Συτς), Παλεστρίνα, Γκαμπριέλι, Μοντεβέρντι, ακόμα και τον Μπρίττεν ή τον Πουλένκ στα Τέσσερα Μοτέτα του για τα Χριστούγεννα.
Προτείνω την δοξαστική εκδοχή του Jan Sweelinck του 17ου αι. μιας και οι περισσότεροι μελετητές συγκλίνουν στην άποψη πως αυτού την μελωδία άκουσε ο Ροσσέτι και οδηγήθηκε στην έμπνευσή του.
Jan Sweelinc: "Hodie Christus natus est- Χριστός γεννάται σήμερον"
"Χριστός, γεννάται σήμερον!
Σήμερον ενεφανίσθη ο Σωτήρ!
Σήμερον ψάλλουν Άγγελοι επί Γης
και οι αρχάγγελοι χαίρονται!
Σήμερον ας ψάλλουμε όλοι το ευφρόσυνο:
Δόξα εν Υψίστοις Θεώ"
Αυτοί είναι οι στίχοι του Γρηγοριανού άσματος, που υμνεί τη μεγάλη μέρα της κατά σάρκα γέννηση του Χριστού μας. "Τα σύμπαντα σήμερον χαράς πληρούνται". Άγγελοι και άνθρωποι, λογικά και άλογα, επίγεια και επουράνια, όλα και όλοι προσκυνούν το μυστήριο της Θείας Γέννησης.
Θα ακούσουμε την επεξεργασία του αντιφώνου, που έδωσε ο Πιερλουίτζι ντα Παλεστρίνα. Ερμηνεύουν οι The Sixteen, ένα εξαίρετο χορωδιακό σχήμα με συνοδεία οργάνων εποχής με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Αναγνωρισμένο και πολυβραβευμένο παγκοσμίως για την ακρίβεια, δύναμη και πάθος των ερμηνειών του. Διευθύνει ο ιδρυτής του συνόλου, Χάρρυ Κρίστοφερς.
Ζωγραφική απεικόνιση και μουσικοί ήχοι σε συγχορδία, σήμερα, αναπαριστούν Χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα, που ταιριάζει στις μέρες, που μας προετοιμάζουν για το μεγάλο μήνυμα της Γέννησης...Οι τέχνες σε πάντρεμα, σε απόλυτο συνταίριασμα!Κι αυτό είναι η μαγεία της Τέχνης!Όταν η μια δίνει ώθηση στην άλλη, όταν αλληλοσυμπληρώνονται μεταξύ τους...
Dante Gabriel Rossetti: "A Christmas Carol"
Πληροφοριακά να αναφέρουμε πως ο Ροσσέτι έχει κάνει και ένα ακόμα εικαστικό με τον ίδιο τίτλο: "A Christmas Carol", όπου η γυναίκα εκτελεί αντί λύρας, κλαβίχορδο αυτή τη φορά...
Δυο θεραπαινίδες τής χτενίζουν τα μακριά, καστανά της μαλλιά, ενώ τη Χριστουγεννιάτικη νότα υποδεικνύουν οι γλάστρες με τα γκι δεξιά και αριστερά, αλλά και οι σκηνές της γέννησης ως διάκοσμος στο μπροστινό μέρος του πληκτροφόρου οργάνου.
Η κομψή γυναίκα με τα λεπτεπίλεπτα δάχτυλα πιέζει τα ασπρόμαυρα πλήκτρα και από το απλανές βλέμμα της και την ονειρική, μακρινή έκφραση του προσώπου της καταλαβαίνουμε πως απολαμβάνει την ερμηνεία της Χριστουγεννιάτικης μελωδίας.
Πρώτη δημοσίευση του ποιήματος τον Ιανουάριο του 1872
Η οικογένεια Ροσσέτι είχε πολλά ταλαντούχα μέλη. Εκτός από τον πατέρα και τον γιο, και η κόρη Κριστίνα, υπήρξε αξιολογότατη λογοτέχνις της Βικτωριανής εποχής.
Ένα από τα ποιήματά της είναι εμπνευσμένο από το παραπάνω εικαστικό του αδερφού της, γι'αυτό φέρει τον ίδιο τίτλο: "A Christmas Carol". Το ποίημα της Κριστίνα δημοσιεύθηκε το 1872, σε ένα μηνιαίο περιοδικό και είναι αρκετές οι φορές που το κείμενό της προσαρμόστηκε σε μελωδίες. Πιο δημοφιλής, η μελοποίηση του Γκούσταβ Χολστ. Ύμνος για μικτή 4φωνη χορωδία, προσαρμοσμένος πάνω στον Cranham tune...
Λιτής δομής, όμως υποβλητικός και κατανυκτικός, είναι από τα κάλαντα που μπορούν να αφηγηθούν σε μυστικιστική μουσική γλώσσα το απόλυτο, ουσιαστικό νόημα των Χριστουγέννων.
Το ακούμε επίσης από τους Sixteen.Ξεχωριστός ήχος, ζέση, λεπτές αποχρώσεις και σαφήνεια. Διευθύνει ο Harry Christophers:
Gustav Holst: "In the Bleak Midwinter", Christina Rossetti
Θα ακούσουμε τη μεταγραφή του Harold Edwin Darke, που ολοκλήρωσε το 1909 ενώ ήταν ακόμα σπουδαστής στην Ακαδημία Μουσικής. Οι χορωδιακές συνθέσεις του είναι ξεχωριστές και περιλαμβάνονται στο βασικό ρεπερτόριο της μουσικής της Αγγλικανικής Εκκλησίας. Στη μεταγραφή του στο "In the Bleak Midwinter", της Christina Rossetti επιλέγει συγκεκριμένη μελωδική γραμμή για κάθε στροφή, που την εναρμονίζει διαφορετικά τη μια από την άλλη εμπλουτίζοντας το ηχητικό αποτέλεσμα.
Ερμηνεύει η χορωδία αγοριών του King's College:
Στον Μπένζαμιν Μπρίττεν θα πάμε τώρα...
Δεν είχε ακόμη συμπληρώσει τα 20 χρόνια του...Φοιτούσε στη Βασιλική Ακαδημία Μουσικής, όταν το διάστημα 1932 - 1933 έγραψε το τελευταίο του έργο στο κολέγιο και συγχρόνως το πρώτο του μεγάλο φωνητικό έργο και πρώτο ώριμο έργο του σε θρησκευτικά θέματα.
Η χορωδιακή σύνθεση, που έχει τη μορφή "θέματος και παραλλαγών" τιτλοφοτείται: "Ένα αγόρι γεννιέται" και αφιερώθηκε από τον νεαρό Μπρίττεν στον πατέρα του.
Ο άγγλος δημιουργός επιλέγει κείμενα παρελθόντων αιώνων για τα μέρη της σύνθεσης. Η 5η παραλλαγή βασίζεται στο παραπάνω ποίημα της Christina Rossetti κι η ερμηνεία της ανατίθεταισε γυναικεία χορωδία σε σύμπραξη χορωδίας αγοριών, a capella.
Το ακούμε από τη Χορωδία Αγοριών του King's College και τη Γυναικεία Χορωδία του Cambridge.
Britten: "A boy was born, Op.3 - Variation 5: In The Bleak Mid-Winter" / Christina Rossetti
To κείμενο δημοσιεύτηκε και στο Μουσικό Περιοδικό: tar.gr
Ενώ έχει διαμορφωθεί και σε βίντεο στο κανάλι του μπλογκ στο Υoutube.
.jpg)
.jpg)
