Ο Φραντς Σούμπερτ είναι ένας πολυαγαπημένος συνθέτης, που μεγαλούργησε στο μεταίχμιο κλασικισμού-ρομαντισμού, ιδιαίτερα στον τομέα των λήντερ .
Βέβαια, την εποχή της νιότης του οι προτιμήσεις του κοινού γέρνουν προς την όπερα. Έτσι, το 1818 (περίοδο αρκετά γόνιμη για το συνθέτη από μουσική άποψη, αλλά και ανετότερη οικονομικά, καθώς ο Σούμπερτ έχει αναλάβει την μουσική εκπαίδευση των δύο παιδιών του κόμη Εστερχάζυ στην Ουγγαρία), οι φίλοι του προσπαθούν να προβάλλουν το μελοδραματικό του έργο, είδος που αντιπροσωπεύει λιγότερο την τέχνη του.
Την περίοδο αυτή ο Βιεννέζος νεαρός συνθέτης γράφει τη μονόπρακτη όπερα (ζίνγκσπηλ, είδους οπερέττας σε γερμανική γλώσσα που συνδυάζει θεατρική πρόζα και μουσικά-φωνητικά μέρη): "Οι Δίδυμοι - Die Zwillingsbrueder", που έκανε πρεμιέρα σαν σήμερα, 14 Ιουνίου 1820 στη Βιέννη...
Το λιμπρέτο έγραψε ο γνωστός συνεργάτης του ποιητής, Γκέοργκ φον Χόφμαν.
Πρόκειται για μια κωμωδία, η υπόθεση της οποίας αναφέρεται στη νεάνιδα κόρη του δημάρχου, την Λίσεν, που όταν γεννήθηκε, ο πατέρας της υποσχέθηκε όταν μεγαλώσει να την παντρέψει, με τον Φραντς, παρά τη διαφορά ηλικίας τους, επειδή ο δεύτερος τον βοήθησε σε περίοδο οικονομικών προβλημάτων.
Ο Φραντς είχε ένα δίδυμο αδερφό, τον Φρήντριχ. Και οι δυο φεύγουν αμέσως μετά τη γέννηση του κοριτσιού για τον πόλεμο. Για 18 χρόνια θεωρούνται αγνοούμενοι, καθώς δεν έχουν δώσει σημεία ζωής. Όλοι, τούς θεωρούν νεκρούς.
Η αυλαία της κωμικής όπερας ανοίγει και το σκηνικό μάς μεταφέρει σε μια αγροτική περιοχή στις όχθες του Ρήνου.
Η μικτή χορωδία που εκπροσωπεί τους χωρικούς, υμνεί με χαριτωμένα μοτίβα τη λαμπρή μέρα που ξημέρωσε. Σήμερα είναι τα 18α γενέθλια της Λίσεν και καθώς ενηλικιώνεται ανακοινώνεται ο προσεχής γάμος της με τον αγαπημένο της, Άντον.
Οι ετοιμασίες του γάμου προχωρούν, όταν εμφανίζεται ο σαραντάρης πια, Φραντς επιστρέφοντας από τον πόλεμο. Όλα ανατρέπονται. Ο πατέρας πρέπει να τηρήσει το λόγο του και να του παραδώσει για σύζυγο τη θυγατέρα του. Την ίδια στιγμή συμπτωματικά, επιστρέφει ζωντανός και ο δίδυμος αδερφός, Φρήντριχ.
Καθώς μοιάζουν σαν δυο σταγόνες νερό και δεν πετυχαίνει ποτέ ο ένας τον άλλο στο ίδιο μέρος την ίδια χρονική στιγμή, οι χωρικοί τούς μπερδεύουν.
Οι συμπεριφορές και τα λεγόμενα των διδύμων δεν ταιριάζουν, όμως. Ο ένας αδελφός προσπαθεί να κανονίσει το γάμο του με την κοπέλα, ενώ ο άλλος δέχεται ευχαρίστως να αποσυρθεί του δικαιώματός του να την παντρευτεί.
Αυτές οι διαφορετικές αντιδράσεις, προκαλούν σύγχυση και βάζουν τον πατέρα σε σκέψεις πως ο υποψήφιος γαμπρός υπέστη στον πόλεμο βαριά ψυχική βλάβη και ταλαντεύεται για το αν θα πρέπει τελικά να δώσει την κόρη του σε έναν "τρελό".
Μεσολαβούν αρκετά ευτράπελα επεισόδια μέχρι τη στιγμή που τα δίδυμα αδέρφια συναντιούνται και η αλήθεια αποκαθίσταται. Το happy end δεν αργεί. Οι δίδυμοι είναι ευτυχισμένοι, που είναι και οι δυο στη ζωή, ευγνωμονούν για την τύχη τους και συμφωνούν να αφήσουν τους δυο ερωτευμένους νέους να παντρευτούν και να χαρούν την αγάπη τους στην κοινή τους ζωή.
 |
| Το Kärntnertortheater στη Βιέννη, όπου έκανε πρεμιέρα το ζίνγκσπηλ του Σούμπερτ |
Το μελωδικό περιεχόμενο του ζίνγκσπηλ διαθέτει ρυθμική και εκφραστική ενέργεια, η οποία υποστηρίζεται από χαριτωμένα ποικίλματα στις άριες, τα ντουέτα, τα κουαρτέτα και τα χορωδιακά. Ιδιαίτερα φαίνεται να κυριαρχούν οι μεταπτώσεις της δυναμικής, που ενισχύουν τις εναλλαγές των σκηνών και των συναισθημάτων.
Οι θεματικές ιδέες κινούνται σε μια ακολουθία εντάσεων και χαλαρώσεων, με αλλεπάλληλες σφριγηλές και λυρικές στιγμές, πλαισιωμένες με ηχοχρωματικούς συνδυασμούς και δυναμικούς τονισμούς, που ενισχύουν μουσικά τα κωμικά στιγμιότυπα.
Πρόκειται για ευφάνταστη κωμωδία παρεξηγήσεων με πλήθος ανατροπών, ανάλαφρη και διάφανη καθ’ όλη την εξέλιξή της, που η ακρόασή της προκαλεί ευφορία ψυχής...Μια σύνθεση που κανείς διακρίνει στοιχεία από κωμικά Μοτσάρτια σκηνικά έργα και μαρτυρά το ταλέντο του αγαπημένου Σούμπερτ και στη μελοδραματική μουσική. Ο βιεννέζος δημιουργός δεν είναι "μάστορας" μόνο στα λήντερ, αλλά εφευρίσκει τρόπους να σκιαγραφήσει την διάθεση και τις συναισθηματικές διακυμάνσεις των προσώπων της όπεράς του χρησιμοποιώντας κατάλληλα και εύστοχα τις αλλαγές δυναμικής της φωνητικής τους περιοχής.
Θα ακούσουμε την χαρωπού χαρακτήρα ουβερτούρα και το τρυφερό ντουέτο αγάπης ανάμεσα στην Λίσεν και τον Άντον.
Schubert: "Die Zwillingsbrueder - Overture"
Στέλλας Ανυφαντή)
Ζήτω και οι δίδυμοι!"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου