Από τους γνωστούς μεσαιωνικούς θρύλους είναι εκείνος του "Αυλητή του Χάμελιν"...
Λέγεται πως γύρω στα 1284, την πολιτεία Χάμελιν της Κάτω Σαξωνίας μάστιζαν οι αρουραίοι. Ήταν 26 του Ιούνη εκείνης της χρονιάς, όταν παρουσιάστηκε ένα παράξενος και μυστηριώδης άνδρας, που υποσχέθηκε στους κατοίκους αν τού έδιναν μια μεγάλη αμοιβή να τους απαλλάξει απ' αυτούς. Εκείνοι, που δεν είχαν άλλη λύση, δέχτηκαν. Ο μυστηριώδης ξένος άρχισε να παίζει μια μαγική μελωδία με τη φλογέρα του. Τότε, όλα τα τρωκτικά μαζεύτηκαν τριγύρω και συνεχίζοντας την εκτέλεση τα οδήγησε στον ποταμό Βέζερ, που διαρρέει την πόλη, όπου και πνίγηκαν.
Όταν οι χωρικοί αρνήθηκαν να πληρώσουν τον τραγουδιστή-μάγο, εκείνος εξαγριωμένος θέλησε να τούς εκδικηθεί. Μια μέρα λοιπόν, που οι περισσότεροι ενήλικες ήταν στην εκκλησία παρέσυρε με τον αυλό του όλα τα παιδιά της πολιτείας. Σαν υπνωτισμένα από τις μουσικές του, τον ακολούθησαν ως την κορυφή του βουνού. Και ύστερα χάθηκαν στο δάσος και δεν επέστρεψαν ποτέ στα σπίτια τους...
.jpg)
Ο θρύλος απασχόλησε αρκετούς καλλιτέχνες, λογοτέχνες και παραμυθάδες, ... τους αδερφούς Γκριμ, τον βρετανό Ρ. Μπράουνινγκ, τη ρωσίδα Μαρία Τσβετάγεβα αλλά και τον μεγάλο Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε.
Αν και ο μεσαιωνικός θρύλος είναι αρκετά ανατριχιαστικός, ο τιμώμενος σήμερα γερμανός ποιητής ελαφραίνει κάπως το κλίμα του.. Εμπνεόμενος απ'αυτόν γράφει ένα ποίημα εύθυμης αίσθησης νοστιμίζοντάς τον και με τον απαραίτητο ερωτισμό...
ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ:
"Rattenfänger von Hameln"
 |
| Καρτ ποστάλ, 1902 |
Είμαι ο τραγουδιστής ο ξακουστός
ταξιδευτής, ποντικοκυνηγός
που στην περίφημη παλιά ετούτη πόλη
θα μ'έχουν ασφαλώς ανάγκη, όλοι!
Κι ακόμη κι αν οι αρουραίοι είναι διπλοί
και με νυφίτσες να τα βάλω αν χρειαστεί
τον τόπο αυτό ευθύς θα καθαρίσουν
κι υπάκουα όλοι θα μ'ακολουθήσουν.
Μπορεί ο τραγουδιστής ο χαρωπός
να γίνει -αν θέλει- παιδοκυνηγός
τα άτακτα τα παιδιά θα τα δαμάσει
τα παραμύθια τα χρυσά όταν πιάσει.
 |
| από εικονογράφηση του θρύλου της Kate Greenaway |
Κι ας ειν' τ'αγόρια τόσο πεισμωμένα
κι ας είναι τα κορίτσια σαστισμένα
σαν βάλω στις χορδές τα δάκτυλά μου
ακολουθούν ευθύς τα βήματά μου.
Είναι ο τραγουδιστής ο πονηρός
επ' ευκαιρία και κοριτσοκυνηγός
ακόμη πόλη δεν ευρέθη ομπρός του
όπου να μην την μάγεψε ο σκοπός του.
κι ας ήταν οι κοπέλες πιο χαζές
κι ας ήταν οι γυναίκες πιο σεμνές
όλες τους απ 'αγάπη θ'αρρωστήσουν
οι μαγικές χορδές σαν τραγουδήσουν.
("Γκαίτε-Χάινε-Όταν ο νους σου βράζει κι η καρδιά", ανθολόγηση-μτφ: Λ.Ζαφειροπούλου,
εκδ. Πατάκη)
Το ποίημα μελοποιεί σε ένα έξοχης εκφραστικότητας ληντ ο Hugo Wolf, ενδέκατο στη σειρά του κύκλου "Goethe-Lieder" με 51 ποιήματα του Γκαίτε, που συνέθεσε το 1875.Ένας πολυτάλαντος καλλιτέχνης της υστερορομαντικής περιόδου, ο Βολφ, κατεξοχήν συνθέτης των λήντερ, ο οποίος θεωρείται άξιος συνεχιστής των Σούμπερτ και Σούμαν.
Λάτρευε την ποίηση, (γι' αυτό πολλά από τα λήντερ του είναι μελοποιημένα ποιήματα), αλλά και τη μυθολογία και τους θρύλους των λαών. Οπότε το συγκεκριμένο ποίημα του Γκαίτε συγκεντρώνει όλα του τα ενδιαφέροντα.
Στο ληντ: "Rattenfänger von Hameln", ο συνθέτης αναδεικνύει το γεμάτο τόλμη και ενεργητικότητα ποίημα του Γκαίτε.
Χαρακτηριστικό το ταχύτατο πέρασμα που αποδίδει τον συριγμό του αυλού του ποντικοκυνηγού, και το ρυθμικό μοτίβο που παραπέμπει σε ανυπόμονο καλπασμό.
Η αρμονική γραφή όσο και η μελωδική σύλληψη και ισορροπία ανάμεσα στην φωνή και το πιάνο παραπέμπουν σε Βαγκνερικές φόρμες. Μην ξεχνάμε πως ο Βολφ υπήρξε θαυμαστής του γερμανού συνθέτη...
"Αιχμηρή" η μελωδία, γοητευτικά γενναιόδωρη σε αρμονίες, ενώ τα χέρια πάνω στα πλήκτρα του πιάνου κινούνται με απίστευτη σφοδρότητα και ανυπομονησία, στρώνοντας έτσι το μελωδικό χαλί να πατήσει η φωνή που αφηγείται το θρύλο, υφαίνοντας μια ορμητική κι εύθυμη ατμόσφαιρα μακριά από τον τρόμο που ο μεσαιωνικός θρύλος, προκαλεί.
Ο Βολφ σχεδόν "ζωγραφίζει"...Φορτώνει το ηχητικό του πινέλο με μπόλικο χρώμα και "χτίζει" τη σύνθεσή του με γρήγορες, πλατιές πινελιές. Ο ρυθμός του ληντ σίγουρος, μεταδίδει την αγωνία αρχικά, που στη συνέχεια μετατρέπεται σε αίσθημα ευθυμίας.
Hugo Wolf / Goethe: "Rattenfänger von Hameln":
O θρύλος του "Αυλητή του Χάμελιν έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για πολλούς συνθέτες όλων των ειδών μουσικής.
Στη λόγια μουσική, εκτός από το ληντ του Βολφ ξεχωρίζουν επίσης η πεντάπρακτη όπερα "Der Rattenfänger von Hameln" του γερμανού Victor Nessler, που συνέθεσε το 1879. Το λιμπρέτο της μακροσκελούς όπερας βασίζεται σε ρομαντικό ποίημα του 1875 του Julius Wolff με αναφορές στο μεσαιωνικό θρύλο.
Στη λόγια μουσική, εκτός από το ληντ του Βολφ ξεχωρίζουν επίσης η πεντάπρακτη όπερα "Der Rattenfänger von Hameln" του γερμανού Victor Nessler, που συνέθεσε το 1879. Το λιμπρέτο της μακροσκελούς όπερας βασίζεται σε ρομαντικό ποίημα του 1875 του Julius Wolff με αναφορές στο μεσαιωνικό θρύλο.
 |
| από εικονογράφηση του θρύλου της Kate Greenaway |
I. Sunrise and the Piper's Song
II.The Rats
III. Battle with the Rats
IV. War Cadenza
V. The Pipers Victory
VI. The Burghers' Chorale
VII. The Children's March
Η σύνθεση ανατέθηκε από τον διάσημο φλαουτίστα, Τζέιμς Γκάλγουεϊ και ο Κοριλιάνο για να την ολοκληρώσει μελέτησε τις ιδιαίτερες τεχνικές εκτέλεσης του βιρτουόζου, καθώς επίσης και θρύλους σχετικούς με αυλούς και φλογέρες από διάφορες περιοχές του κόσμου, καταλήγοντας στην παράδοση του "Αυλητή του Χάμελιν".
Να θυμίσουμε πως ο φλαουτίστας Τζέιμς Γκάλγουεϊ έχει χαρακτηριστεί σαν ο "βιρτουόζος με το χρυσό φλάουτο". Και ευσταθεί κυριολεκτικά ο τίτλος, καθώς έχει στην κατοχή του 15 φλάουτα από πραγματικό χρυσό, επειδή πιστεύει πως το συγκεκριμένο πολύτιμο μέταλλο διαμορφώνει το ιδιαιτέρως ζεστό, ευγενικό ηχόχρωμα του οργάνου.
Να θυμίσουμε πως ο φλαουτίστας Τζέιμς Γκάλγουεϊ έχει χαρακτηριστεί σαν ο "βιρτουόζος με το χρυσό φλάουτο". Και ευσταθεί κυριολεκτικά ο τίτλος, καθώς έχει στην κατοχή του 15 φλάουτα από πραγματικό χρυσό, επειδή πιστεύει πως το συγκεκριμένο πολύτιμο μέταλλο διαμορφώνει το ιδιαιτέρως ζεστό, ευγενικό ηχόχρωμα του οργάνου.
Corigliano: "Pied Piper Fantasy":
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου