Translate

fb

Δευτέρα 6 Απριλίου 2015

Ραφαήλ, ο Πρίγκηπας της Αναγέννησης κι ο Λιστ: "Spozalizio"...

"Spozalizio", Raphael - Pinacoteca di Brera, Milan 



"Εδώ αναπαύεται ο Ραφαήλ. Ενόσω ζούσε, η φύση τρόμαζε μπροστά του μήπως νικηθεί.
Τώρα που αυτός πέθανε, φοβάται μην πεθάνει μαζί του"

Αυτοπροσωπογραφία κατά την περίοδο
που φιλοτέχνησε το "Spozalizio"

Αυτά αναφέρει το επίγραμμα που είναι χαραγμένο στον μαρμάρινο τάφο του Ραφαήλ, που πέθανε σαν σήμερα 6 Απριλίου 1520, ανήμερα των 37ων γενεθλίων του.


Από τους μεγαλοφυέστερους εκπροσώπους της ώριμης Αναγέννησης ο Ραφαέλο Σάντι ή Σάντσο, όπως είναι το πλήρες όνομα του Ραφαήλ, ζωγράφου και αρχιτέκτονα  από το Ουρμπίνο της Ιταλίας...

Ως καλλιτέχνης ξεχώρισε, καθώς συνδύασε την εξιδανίκευση των μορφών με τη φυσικότητα και τη ζεστασιά τους, καθώς ζωγράφιζε με μια κρυστάλλινη καθαρότητα και ένα γλυκό, διάφανο φως. Αριστουργηματικά συσχέτισε μέτρο και χάρη με τη δραματική ένταση, αναδεικνύοντας την ευγένεια και το ψυχικό κάλλος που τον χαρακτήριζε, στοιχεία που τού απέδωσαν τον τιμητικό χαρακτηρισμό: "Άγιος ή Πρίγκηπας της Αναγέννησης".



O πίνακας του 16ου αι., που φιλοτέχνησε ο Ραφαήλ στα 21 του και έχει τίτλο "Spozalizio - Μνηστεία" και αναφέρεται στον "Αρραβώνα της Παρθένου Μαρίας" παραγγέλθηκε για το ναό του Αγίου Φραγκίσκου της Città di Castello και συγκεκριμένα για το παρεκκλήσιο Albizzi, που ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Ιωσήφ.

Απεικονίζει τη μνηστεία της Θεοτόκου με τον Ιωσήφ. Στο κέντρο ένας ιερέας ευλογεί τον αρραβώνα, ενώ ο Ιωσήφ φορά στη Μαρία το δαχτυλίδι. Η Παρθένος κοιτά με σεμνότητα χαμηλά, γεγονός που υποδηλώνει ταπεινότητα αλλά και αξιοπρέπεια. Πίσω της στέκουν και παρακολουθούν τον αρραβώνα γυναίκες που την συνοδεύουν, ενώ στα δεξιά του Ιωσήφ στέκονται οι μνηστήρες των οποίων την πρόταση απέρριψε η Μαρία.
Στο βάθος δεσπόζει ένας κυκλικός αψιδωτός ναός, στην κεντρική αψίδα του οποίου υπάρχει επιγραφή που δηλώνει το όνομα του ζωγράφου και τη χρονολογία δημιουργίας του έργου:
"RAPHAEL URBINAS MDIIII - Ραφαήλ από το Ουρμπίνο 1504).

Οι ανθρώπινες μορφές, ο Ναός και ο περιβάλλων χώρος αποδίδονται από τον Ραφαήλ με απόλυτη αρμονία μεταξύ τους και οι μελετητές υποστηρίζουν πως ο ζωγράφος εμπνεύστηκε από την τεχνική του δασκάλου του, Περουτζίνο, αν και τον ξεπέρασε. Πλούσια η χρωματική παλέτα του ζωγράφου, δίνει έμφαση στα περιγράμματα και στην γεωμετρική τελειότητα της γραμμής, αποδίδοντας αριστότεχνα τις μορφές και το τοπίο της σύνθεσης.

Ο πίνακας εκτίθεται στο Μουσείο Βrera του Μιλάνου.


Όταν το 1837 ο Φραντς Λιστ ταξίδεψε στην Ιταλία επισκέφθηκε το Μουσείο, είδε και θαύμασε την εικαστική δημιουργία του Ραφαήλ και συγκλονισμένος αποφασίζει να συνθέσει ένα ομώνυμο έργο, που θα συμπεριληφθεί αργότερα στα "Χρόνια Προσκυνήματος- Deuxième Année- Italie".


O Liszt την εποχή που ταξίδεψε στην Ιταλία(1840)
Ο τίτλος: "Χρόνια προσκυνήματος" είναι παρμένος από τη νουβέλα του Γκαίτε: "Τα χρόνια μαθητείας του Βίλχελμ Μάιστερ".
Το έργο περιλαμβάνει τρία βιβλία, όπου ο Λιστ περιγράφει μουσικά τις εντυπώσεις του από την παραμονή του στην: Ελβετία, Βενετία-Νάπολη και Ρώμη, όπως τιτλοφορούνται τα μέρη του.

Ο Λιστ χρειάστηκε πενήντα σχεδόν χρόνια για την ολοκλήρωση του έργου, έτσι τα "Χρόνια Προσκυνήματος" λέγεται πως αντικατοπτρίζουν την πορεία της ζωής του συνθέτη.

Ο ίδιος ο συνθέτης για τη συλλογή αυτή δήλωσε πως:
"Έχοντας πρόσφατα ταξιδέψει σε τόσες νέες χώρες, μέσα από διαφορετικά μέρη και τοπία καθαγιασμένα από την ιστορία και την ποίηση, έχοντας αισθανθεί ότι τα φαινόμενα της φύσης και οι τόποι τους […] ανάδευσαν βαθιά συναισθήματα στην ψυχή μου[…] προσπάθησα να απεικονίσω μουσικά μερικές από τις ισχυρότερες αισθήσεις και ζωηρότερες εντυπώσεις μου".

Η δεύτερη συλλογή, όπως αναφέρθηκε, τιτλοφορείται "Ιταλία", και τα μέρη της αποτελούν αναφορές σε εικαστικά έργα της Αναγέννησης, σονέτα του Πετράρχη κ.α.

Η μουσική του "Spozalizio" από τη 2η συλλογή ακολουθεί τη δομή της ζωγραφικής του Ραφαήλ.

Στην έναρξη ακούμε στη σειρά πέντε νότες-ήχους που μοιάζουν με εκκλησιαστικές καμπάνες. Ένα απλό μοτίβο, που αναπτύσσεται μελωδικά και αρμονικά και στην πορεία μεταμορφώνεται σε ένα είδος "γαμήλιου εμβατηρίου", που οδηγεί σε δυνατή κορύφωση!
To έργο κλείνει απαλά με την επανεμφάνιση του αρχικού θέματος.

Liszt : "Deuxieme Annee - Sposalizio"

Στο πιάνο ο S. Richter:






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου