Βέρντι: η απόρριψη, η πρώτη επιτυχία κι η αγάπη στο κρασί...

 

Πορτρέτο του νεαρού Βέρντι την περίοδο σύνθεσης
της πρώτης του όπερας "Ομπέρτο"

Σήμερα συμπληρώνονται 210 χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου ιταλού συνθέτη, μεταρρυθμιστή του ιταλικού μελοδράματος, Τζουζέπε Βέρντι.

Γεννήθηκε σ' ένα μικρό χωριό, το Ρόνκολε το 1813...

Ο μικρούλης Βέρντι ως οργανίστας στο Ρόνκολε
(meisterdrucke)

Ο Τζουζέπε Βέρντι ως παιδί υπήρξε ένα από τα πλέον μουσικά ταλέντα όλων των εποχών. Ηταν τριών χρόνων όταν οι γονείς του έφεραν στο σπίτι ένα σπινέτο απ'το οποίο δεν σηκωνόταν παρά μόνο για να κοιμηθεί... Άρχισε μαθήματα με τον Πιέτρο Μπαϊστρόκι, οργανίστα στο χωριό του.
Ο Τζουζέπε ήταν εννιά χρονών όταν πέθανε ο δάσκαλός του. Ετσι, ο μικρός ανέλαβε τα μουσικά καθήκοντα και την υπεύθυνη θέση του οργανίστα Μπαϊστρόκι, ενώ συνέχισε τις σπουδές του με τον διευθυντή της φιλαρμονικής εταιρείας στο Μπουσέτο, Φερντινάντο Προβέζι. Ο νέος δάσκαλος εντυπωσιάστηκε με το ταλέντο του έφηβου Τζουζέπε και τον παρότρυνε να μεταβεί για σπουδές στο Μιλάνο. Ο Βέρντι προετοιμάστηκε για τις εξετάσεις κι έκανε την αίτηση στο Μιλανέζικο Ωδείο.

"Η τεχνική του Τζ. Βέρντι στο πιάνο είναι λανθασμένη. Ο υποψήφιος έχει μουσική φαντασία και θα μπορούσε θεωρητικά να χαρακτηριστεί ένας πολλά υποσχόμενος συνθέτης, όμως χρειάζεται να πειθαρχήσει στους μουσικούς κανόνες. Επί πλέον έχει υπερβεί το όριο ηλικίας. Ως εκ τούτου, η αίτησή του απορρίπτεται."

Το Ωδείο του Μιλάνου δυστυχώς δεν ενέκρινε την αίτησή του, γνωστοποιώντας του την απόφαση γραμμένη σ' ένα άψυχο λευκό χαρτί.

Ο Βέρντι δεν αποδέχτηκε ποτέ αυτήν την απόρριψη. Πάντα μιλούσε και ένοιωθε πικραμένος και αδικημένος με την απόφαση της αρμόδιας επιτροπής...

Η πορεία του είναι γνωστή... Ο Βέρντι κυριάρχησε ιδίως στην ιταλική σκηνή της όπερας μετά την εποχή των Ροσίνι, Μπελίνι και Ντονιτσέτι, τα έργα των οποίων τον επηρέασαν σημαντικά.

Ήταν εικοσιτεσσάρων χρονών όταν συνέθεσε την πρώτη του όπερα. Ήταν ήδη παντρεμένος με την Μαργκερίτα, κόρη του πάτρονά του, Αντόνιο Μπαρέτσι, κι είχαν αποκτήσει και το πρώτο τους παιδί. Η όπερα τιτλοφορείτο "Ομπέρτο, κόμης του Σαν Μπονιφάτσιο" και το λιμπρέτο ήταν του μετέπειτα συχνού συνεργάτη του Βέρντι, Θεμιστοκλή Σολέρα. 

To έργο είχε τεράστια επιτυχία. Κριτικοί και ακροατές εντυπωσιάστηκαν από τον πλούτο των χορωδιακών μερών, την αρτιότητα των ντουέτων και κουαρτέτων...Διάχυτο παντού το μουσικό πάθος του δημιουργού, κατέκτησε και τον πιο απαιτητικό φιλόμουσο.

H υπόθεση διαδραματίζεται στη Β. Ιταλία το 1228. Ο κόμης Ομπέρτο ​​έχει χάσει μια μάχη ενάντια στις δυνάμεις του Εζελίνο. Κατά τη διάρκεια της εξορίας του που ακολούθησε, η κόρη του, Λεονόρα ερωτεύεται τον Ρικάρντο και οι δυο τους προγραμματίζουν το γάμο τους. Όμως εκείνος μετά τη νίκη του Εζελίνο την εγκαταλείπει για να παντρευτεί την αδελφή του, Κουνίζα.
Όταν ο Ομπέρτο ​​επιστρέφει από την εξορία και μαθαίνει τα γεγονότα σχεδιάζουν με την κόρη του την εκδίκησή τους. Η Λεονόρα λέει στην Κουνίζα για τη συμπεριφορά του Ρικάρντο και κείνη ακυρώνει τελικά τον γάμο τους, αναγκάζοντας τον άνδρα να τιμήσει το γαμήλιο λόγο του προς τη Λεονόρα. Ο Ομπέρτο ​​όμως, που επουδενί δέχεται την ένωση αυτή, τον προκαλεί σε μονομαχία στην οποία ως γηραιότερος σκοτώνεται. Ο Ρικάρντο μετανιώνει για τη στάση του κι ενώ η Λεονόρα τον συγχωρεί, αποφασίζει να κλειστεί σε μοναστήρι.

Verdi: "Oberto, Conte di San Bonifacio - Overture":

Tην Berliner Philharmoniker διευθύνει ο Herbert von Karajan:

Ο Βέρντι αγαπούσε κι έπινε κρασί...
Ο πατέρας του στο Ρόνκολε διατηρούσε πανδοχείο κι ένα μικρό μαγαζάκι, όπου πουλούσε κρασί και διάφορα προϊόντα διατροφής. Από κεί προήλθε πιθανώς η αγάπη και η προσοχή που έδειξε ο συνθέτης για τη γη και τα καλούδια της.

Από κρασιά προτιμούσε εκείνα της Πάρμας, ιδιαίτερα το Malvasia κι όταν αγόρασε το κτήμα στη Villa Sant'Agata, φύτεψε έναν μεγάλο αμπελώνα, τον οποίο περιποιείτο ο ίδιος.

Ο Βέρντι σε τρελό φαγοπότι με φίλους(Φωτο του 1899)

• Συχνά στις όπερές του στήνει σκηνές με δείπνα και λαμπρές γιορτές, όπου ο οίνος ρέει άφθονος. Ας θυμηθούμε το περίφημο "μπρίντιζι"*  από την "Τραβιάτα": "Libiamo ne' lieti", ανάμεσα στον Αλφρέδο και τη Βιολέτα:

"Ας πιούμε, ας πιούμε από τα εύθυμα κύπελα

που η ομορφιά στολίζει

και η περαστική στιγμή θα μεθύσει από χαρά!

Ας πιούμε απ'τα γλυκά αναριγίσματα

που η αγάπη ξεσηκώνει..."

*μπρίντιζι: οπερατικός όρος, που χρησιμοποιείται σε φωνητικά μέρη όπου παροτρύνεται η κατανάλωση ποτού.

Verdi: "Traviata - Libiamo ne' lieti":

• Aπό τα διασημότερα επίσης μπρίντιζι του Βέρντι είναι εκείνο από την όπερά του "Οθέλος". Το τρίο Ιάγου-Ροντερίγο και Κάσιου στη σκηνή της ταβέρνας:

-Φέρτε και δω λίγο κρασί, παλικάρια!

(Ο Ιάγος γεμίζει τρία ποτήρια: το δικό του, ένα για τον Ροντερίγκο, ένα για τον Κάσιο)

-Ορίστε!Βρέξτε το λαρύγγι σας!

Πιείτε, πιείτε!

Υψώνοντας τα ποτήρια:

-Είναι αυτό μάννα αληθινό του αμπελιού
θολώνει το μυαλό με τα εκστατικά οράματά του.

Verdi: "Otello - Innaffia l'ugola":