Ο Μότσαρτ στις Βερσαλλίες...

 

Ήταν 18 Νοεμβρίου του 1763, όταν ο Λεοπόλδος Μότσαρτ έφτανε στην Πόλη του Φωτός. Ήταν ενθουσιασμένος γιατί ο φιλόμουσος συγγραφέας και λιμπρετίστας βαρώνος Friedrich Melchior von Grimm είχε μεσολαβήσει ώστε τα δυο ταλαντούχα παιδιά του, η δωδεκάχρονη Νάνερλ και ο επτάχρονος Βόλφγκαγκ θα παρουσιάζονταν ενώπιον του Βασιλιά και της Αυλής του στις Βερσαλλίες. Τα δωμάτιά τους είχαν κλειστεί στο Ηotel du Cormier κοντά στο παλάτι και η διαμονή υπολόγιζαν να έχει διάρκεια περίπου τριών εβδομάδων. Ο πατέρας έκανε τις πρώτες επαφές και η ακρόαση θα γινόταν τις επόμενες ημέρες. Τα δυο παιδιά προσκλήθηκαν από την Αυτού Υψηλότητα να παρευρεθούν στο Βασιλικό Τραπέζι.

Λίγο πριν το μεσημέρι ο Λεοπόλδος με τα μικρά θαυματάκια του γίνονταν δεκτοί στο επιβλητικό ανάκτορο. Ο μικρούλης Βόλφγκαγκ περπατούσε αργά με το κεφάλι στραμμένο στην καλαίσθητη οροφή με τις περίτεχνες τοιχογραφίες. Φευγαλέα και γεμάτος ενθουσιασμό έστρεφε το βλέμμα του στο πλάι και καθρεφτιζόταν στους μεγάλους κρυστάλλινους καθρέφτες με τη χρυσή τους πατίνα να βροντοφωνάζει την αίγλη του χώρου.
Στο τέλος του μακριού διαδρόμου η μεγάλη δίφυλλη πόρτα από λευκή λάκα με το χρυσό πόμολο ήταν κλειστή. Δεν περίμεναν όμως πολύ... Ένας υπηρέτης τούς άνοιξε και τους οδήγησε στην τραπεζαρία. Εκεί τούς υποδέχτηκε ο βασιλιάς Λουδοβίκος. Δίπλα του στεκόταν η Μαρκησία ντε Πομπαντούρ. Η γυναίκα περιτριγυριζόταν από τις κυρίες των τιμών, όλες χτενισμένες με τα μαλλιά ψηλά, με κόμμωση αρχοντική. Την αριστοκρατική τους εμφάνιση ενίσχυαν και οι ιδιαίτερες κουάφ με φτερά, που στόλιζαν το κεφάλι τους.
Η Μαρκησία έστεκε γοητευτική μέσα στο τυρκουάζ βελούδινο φόρεμά της με τη σατέν κάπα να κρύβει τον ένα ώμο και ίδιου υφάσματος ζώνη να σφίγγει τη μέση που την έκανε να φαίνεται λεπτότερη.

-"Είναι όμορφη, ασυζητητί", σκέφτηκε ο Λεοπόλδος."Μοιάζει όμως εξαιρετικά ψηλομύτα κι έχει αέρα αυτοκράτειρας κι όχι μαιτρέσσας του Βασιλιά..."
Δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει τη σκέψη του, όταν κοιτώντας τον συνωμοτικά ο Βόλφγκαγκ τού έγνεψε να σκύψει για να του πει στ' αυτί:

-Δεν σού θυμίζει τη Θρέζελ;

Ο Λεοπόλδος χαμογέλασε και εντυπωσιάστηκε με το συνειρμό του γιου του να παρομοιάσει την Πομπαντούρ με τη μαγείρισσά τους. Για να μην του δώσει θάρρος σούφρωσε τα φρύδια του και του υπέδειξε να φερθεί σαν ευγενής καθώς είχαν φτάσει μπρος στο ζευγάρι.

Η Νάνερλ έπιασε το λουλουδάτο φόρεμά της και έκανε μια μικρή υπόκλιση λυγίζοντας τα γόνατα. Ο μικρός αδερφός της με μια καρικατουρίστικη χειρονομία έσκυψε, έπιασε το χέρι της Μαρκησίας και το φίλησε με αβρότητα. Το ίδιο έκανε και ο πατέρας.

Ο Λουδοβίκος τον παρέπεμψε στο τσέμπαλο. Το κάθισμα ήταν κοντό για το μικρό αγόρι, έτσι ο Λεοπόλδος ζήτησε ευγενικά ένα μαξιλάρι ή μια ψηλότερη καρέκλα. Ο υπηρέτης την έφερε κι ο μικρός κάθισε αμέσως. Τοποθέτησε με περισσή αυτοπεποίθηση τα δάκτυλα στα πλήκτρα και περίμενε τον πατέρα. Εν τω μεταξύ η Νάνερλ κρατούσε ήδη την παρτιτούρα στα χέρια της και στεκόταν όρθια δίπλα τους. Ο πατέρας έβγαλε το βιολί του από τη θήκη, το ακούμπισε στον ώμο κι έγνεψε στο μικρό να ξεκινήσει... Σε λίγο η σάλα είχε πλημμυρίσει από αρμονικές μελωδίες. Βιολί και τσέμπαλο συνόδευαν την καλλικέλαδη φωνή της μικρής έφηβης, αφήνοντας σαν σύνολο άφωνους τους παρευρισκόμενους.

Τελειώνοντας, το ζευγάρι και οι αυλικοί άρχισαν να χειροκροτούν συνεπαρμένοι. Ο Βόλφγκαγκ, πλήρως ευχαριστημένος με την εκτέλεσή τους ένιωσε πως ικανοποίησε την γυναίκα, για την οποία είχε ακούσει πως λάτρευε την τέχνη.

Αυθόρμητα έτρεξε προς το μέρος της με σκοπό να τής δώσει ένα φιλί, όμως όταν έφτασε κοντά της η Μαρκησία τον απέκρουσε με ευγένεια. Η άρνησή της στον εναγκαλισμό έκανε το νεαρό μουσικό να νιώσει προσβεβλημένος.

-Μα, στη Βιέννη σε μια παρόμοια περίσταση η αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία είχε δεχτεί το φιλί του με μεγάλη χαρά και μάλιστα εκείνη τον είχε πάρει στα γόνατά της, τον κράτησε σφιχτά στην αγκαλιά της για όση ώρα τού εξέφραζε το θαυμασμό για το ταλέντο του.
Η αλαζονία της Γαλλικής Αυλής είχε συγκλονίσει και το Λεοπόλδο...

Το κλίμα ήταν παντελώς διαφορετικό όταν μετά από λίγες μέρες η συναυλία των τριών επαναλήφθηκε με το ίδιο πρόγραμμα συμπληρωμένο και με άλλες συνθέσεις και αυτοσχεδιασμούς ενώπιον της βασίλισσας Μαρίας Λετσίνσκα και των θυγατέρων του βασιλικού ζεύγους. Όλοι εντυπωσιασμένοι ... Οι κόρες του Λουδοβίκου XV, φίλησαν τα παιδιά πολλές φορές, προς μεγάλη ικανοποίηση του Λεοπόλδου που είχε μάθει να ζυγιάζει την επιτυχία των παραστάσεων των παιδιών του από το πόσα φιλιά δέχονταν.

-"Ήταν όμως κι ένα καλό μάθημα για την Μαντάμ ντε Πομπαντούρ", σκέφτηκε με χαιρεκακία...

pinterest

Η βασίλισσα ενθουσιασμένη, καθώς μιλούσε γερμανικά, δεν σταμάτησε να συγχαίρει την οικογένεια Μότσαρτ, μα κυρίως τον εφτάχρονο μικρό μάγο των πλήκτρων!

Ορίστηκε συνάντηση μετά μουσικής για την επόμενη μέρα. Όμως στο τέλος του γεύματος ο ανυπόμονος Λουδοβίκος ζήτησε να ακούσει τον Μότσαρτ να παίζει στο όργανο. Ο Βόλφγκαγκ δέχτηκε με χαρά κι ακολούθησε τη βασιλική οικογένεια που κατευθυνόταν στο παρεκκλήσι.

Καθώς έπαιζε το μικρό χαρισματικό παιδί ο ιερός χώρος πλημμύρησε γλυκές αρμονίες που χάιδευαν την ψυχή των παρευρισκομένων με τη βασιλική οικογένεια να μένει έκπληκτη γι' ακόμη μια φορά.

Η οικογένεια Μότσαρτ έμεινε 16 μέρες στις Βερσαλλίες. Ο Λεοπόλδος σε σημειώσεις του καταγράφει πως η μουσική στο Βασιλικό παρεκκλήσι ήταν αρκετά καλή.

meisterdrucke

Χαρακτήρισε εξαιρετικές τις χορωδίες από άποψη φωνών, ερμηνείας και εκφραστικότητας, όμως τη μουσική τη βρήκε κάπως απρόσωπη, ψυχρή, πολύ "γαλλική" όπως αναφέρει. Μαζί του συμφώνησε και ο γιος του Αμαντέους, που παρόλο το νεαρό της ηλικίας του είχε υψηλό μουσικό κριτήριο κι έκανε πάντα σωστές εκτιμήσεις.

Ο ενθουσιασμός του Λεοπόλου και της οικογένειάς του φάνηκε κι από το υπέρογκο για την εποχή ποσό που πρόσφερε στους Μότσαρτ, φεύγοντας. Τούς έδωσε 1.200 χρυσές λίβρες μαζί με πάμπολλα δώρα για τον καθένα.

Το παιδί-θαύμα, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, αμέσως μετά συνέθεσε και αφιέρωσε τις δύο πρώτες του σονάτες για τσέμπαλο συνοδεία βιολιού στη Βασίλισσα.  Στην παρτιτούρα διαβάζουμε: "Αφιερωμένο στην Madame Victoire της Γαλλίας από τον Β. Μότσαρτ του Σάλτσμπουργκ, ετών επτά"...

Mozart : Prima Sonata KV6 (1/2) - Allegro:

Mozart : Prima Sonata KV6 (2/2) - Andante, Minuetto I e II, Allegro molto: