Rubens - Strozzi: "Οι Τρεις Χάριτες"...

 

Peter Paul Rubens: "The 3 Graces", Prado

"Ο Ρούμπενς τράνταξε συθέμελα τη ζωγραφική με την κρυμμένη δύναμη
και την εσωτερική ζωή που έβαζε στο καθετί.

Κάλλιστα θα χαρακτηριζόταν ο Όμηρος της ζωγραφικής". (kathimerini)

Rubens self portrait

Αυτά έγραψε ο  Ευγένιος Ντελακρουά  για τον γεννημένο σαν σήμερα, 28 Ιουνίου 1577, Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, ενός από τους σημαντικότερους Φλαμανδούς ζωγράφους.

Εξαιρετικά παραγωγικός ο Ρούμπενς, διακρίθηκε για τα ελκυστικά μυθολογικά θέματα του και ιδιαίτερα  για τον τρόπο που απέδιδε τις γυναίκες με απαλές πινελιές, ως πληθωρικές φιγούρες γεμάτες αισθησιασμό και ηδονή. Αυτό το στυλ ήταν πολύ δημοφιλές εκείνη την εποχή και οδήγησε σε όρους όπως το "Rubenesque" για να περιγράψουν τα ηδονικά γυναικεία γυμνά.

"Ζωγραφίζω τους  γυναικείους γλουτούς στρογγυλεμένους,
με τρόπο που να θέλω να απλώσω το χέρι και να χαϊδέψω τη σάρκα..."

(Ρούμπενς)

Peter Paul Rubens: "The 3 Graces"

Φαίνεται πως από τα πολύ αγαπημένα έργα του Φλαμανδού καλλιτέχνη ήταν "Οι τρεις Χάριτες" , αν σκεφτούμε πως αποτύπωσε το θέμα αρκετές φορές. Εκείνο δε που σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο Πράδο δεν το αποχωρίστηκε ποτέ. Βρισκόταν στην προσωπική συλλογή του ως το θάνατό του. 

Απεικονίζει τις τρεις θεότητες, κόρες κατά μια εκδοχή του Διονύσου και της Αφροδίτης  αγκαλιασμένες σχηματίζοντας  κύκλο με τη θέση των ποδιών τους να υποδηλώνει χορευτική κίνηση. Οι χρωματικές επιλογές του ζωγράφου με τον καταγάλανο ουρανό στο βάθος και τη μοσχοβολιστή γιρλάντα από ανθισμένα λευκά και κόκκινα τριαντάφυλλα που κρέμεται πάνω από τα αισθησιακά κορμιά των Χαρίτων, σκιαγραφούν ένα "λαχταριστό" σκηνικό...
Μόνη πηγή φωτός ο ήλιος, που καθώς φιλτράρεται περνώντας μέσα από τα πυκνά δέντρα, λούζει πρόσωπα και χώρο με το φως του...

Peter Paul Rubens: "The 3 Graces"

Στη λάβρα του αισθησιασμού που αναδύει το εικαστικό, μόνη δροσιά το νερό που τρέχει ορμητικά από το συντριβάνι στα δεξιά...Πάνω του ένας ερωτιδέας κρατώντας το  κέρας της αφθονίας, θαυμάζει το χορό των γυναικών , που η ανάλαφρη κίνησή τους αντηχεί τη θαυμαστή λαμπρότητά τους. 

Θέαινες της γοητείας και του κάλλους οι Χάριτες, αλλά και της φύσης και της ανθρώπινης δημιουργικότητας. Αγαπούσαν ο,τιδήποτε καλαίσθητο, πρέσβευαν την ομορφιά, στοιχείο που έκανε τους ανθρώπους να πιστεύουν πως εκτός από τις Μούσες, ήταν και οι Χάριτες  που τούς έδιναν τα ταλέντα και τις δεξιότητες για την τέχνη.
Ο Όμηρος ισχυρίζεται πως οι Χάριτες ήταν μέρος της ακολουθίας της Αφροδίτης και συχνά υμνούσαν τη θεά της ομορφιάς, όπως αναφέρεται στο εκπληκτικό μαδριγάλι "Le tre grazie a Venere" της βενετσιάνας Barbara Strozzi  από το βιβλίο της "Μαδριγάλια για 2,3,4 ή 5 φωνές".

 "Bella madre d’Amore 

anco non ti ramembra

 che nuda avesti di bellezze il grido, 

in sul troiano lido,
dal giudice pastore..."

Barbara Strozzi 

Να θυμίσουμε πως η σύγχρονη του Ρούμπενς, Barbara Strozzi υπήρξε μια τεράστιας φήμης Ιταλίδα τραγουδίστρια και συνθέτρια του πρώιμου μπαρόκ. Ήταν νόθα κόρη  ενός καταξιωμένου ποιητή και διανοούμενου της Γαληνοτάτης Βενετίας και μιας υπηρέτριάς του. Ο πατέρας της την αναγνώρισε και φρόντισε για την σωστή μόρφωσή της, όταν κατάλαβε την κλίση της στη μουσική τέχνη. Έτσι ανέθεσε την εκπαίδευση της στον Francesco Cavalli.
Η Στρότσι ανήκει στις λίγες  γυναίκες της εποχής που έκαναν καριέρα συνθέτριας και κατέκτησαν δημόσια αναγνώριση. Εξέδωσε αρκετούς τόμους έργων κοσμικής και εκκλησιαστικής, οργανικής ή φωνητικής μουσικής, γεγονός που φανερώνει τη μεγάλη παραγωγικότητα και επιτυχία της.
Ίδρυσε την Accademia degli Unisoni με πολλές υψηλές προσωπικότητες στους κόλπους της. Το ταλέντο της στο τραγούδι επαινούνταν από πολλούς και "η φωνή της παρομοιαζόταν με αυτή του Αμφίονα και του Ορφέα, καθώς και με τον ήχο της αρμονίας των σφαιρών".

Το ομοφωνικού χαρακτήρα μαδριγάλι της Στρότσι εμπλουτίζεται με αντιστικτικά περάσματα, ενώ υπάρχουν φράσεις του ποιητικού κειμένου που "χρωματίζονται" μουσικά προκειμένου να αποδοθεί το εκφραστικό τους περιεχόμενο. 

Barbara Strozzi : "Le tre grazie a Venere":