"Χένρυ Πέρσελ: εγκώμιο στην πολέμαρχο Βοαδίκεα"

 

Στη μνήμη του Χένρυ Πέρσελ η καλησπέρα μου, αγαπημένοι φίλοι.
Του σπουδαίου Άγγλου συνθέτη και οργανίστα της Μπαρόκ, που έφυγε σαν σήμερα  21 Νοεμβρίου 1695. 
Ανέπτυξε ένα εξαιρετικά ιδιότυπο "Αγγλικό" ύφος, γι'αυτό από πολλούς ονομάστηκε "Βρετανός Ορφέας"!
Από άλλους πήρε το προσωνύμιο:  "Βρετανός Μότσαρτ", καθώς συγκρίνουν τον Πέρσελ με τον Σαλτσβουργιανό Βόλφγκαγκ, που εκτός της μουσικής ιδιοφυίας, και οι δυο πέθαναν στην ίδια περίπου ηλικία (35 χρόνων ο Μότσαρτ, 36 ο Πέρσελ)...


Σχετικά με το θάνατό του, οι κακές γλώσσες αναφέρονται σε ένα περιστατικό που -αν μη τι άλλο- φανερώνει και την αδυναμία του συνθέτη στο αλκοόλ.
Πιθανή αιτία του θανάτου του ήταν ένα γερό κρυολόγημα που άρπαξε μια νύχτα που άργησε να γυρίσει από το καπηλειό και η εξοργισμένη σύζυγός του τον κλείδωσε και τον άφησε μέχρι τα ξημερώματα έξω από το σπίτι!


Τιμάμε τη μνήμη του με ένα έργο του, που θεωρείται το καλύτερό του για θέατρο:
"Bonduca, the British Heroine-Βοαδίκεα, η ηρωίδα των Βρετανών", εμπνευσμένο από την Μπουντίκα, βασίλισσα των Ικενών, μιας Κελτικής φυλής της Βρετανίας.

Ο ΘΡΥΛΟΣ:

"Η πολέμαρχος Βοαδίκεα", Λονδίνο 

Η Βοαδίκεα ήταν πανύψηλη, με παράστημα, με εξαιρετικά διαπεραστικό βλέμμα και κατακόκκινα, σχεδόν πύρινα, μακριά μαλλιά.
Πολλοί ίσως έχετε δει το γλυπτό της στο Λονδίνο, έξω από το κοινοβούλιο και δίπλα στο Μπιγκ Μπεν, που αγέρωχη, καμαρωτή, ατρόμητη και με περηφάνια ιππεύει την άμαξα με τα δυο της άλογα!
Η γενναία Βοαδίκεα διακρίθηκε για την πυγμή, το ψυχικό σθένος και την αποφασιστικότητά της!
Δεν είναι τυχαίο που το όνομά της στα αρχαία κελτικά σημαίνει: "Νικηφόρα" ή "Νίκη".
Μετά το θάνατο του βασιλιά-άντρα της, αναλαμβάνει η ίδια την εξουσία και επειδή δεν μπορεί να πληρώσει τους φόρους υποτελείας  στους Ρωμαίους, τη μαστιγώνουν δημοσίως και βιάζουν τις κόρες της.
Τότε, η κοκκινομαλλούσα "βάρβαρη" με την τραχιά φωνή (σύμφωνα με τις περιγραφές των Ρωμαίων ιστορικών), συγκεντρώνει το λαό της και ηγείται της επανάστασης των Ικενών.
Οι Βρετανοί κερδίζουν τη μια μάχη μετά την άλλη.
Η τελική μάχη πλησίαζε. Η Μπουντίκα οδήγησε τον στρατό της βόρεια για να συναντήσει τις ρωμαϊκές λεγεώνες, χωρίς να χάνει το θάρρος της.Πάνω στο άρμα της, αγκαλιά με τις κόρες της, οδηγεί τον λαό της και προσπαθεί να τους εμψυχώσει:

"Αν ζυγίσεις τις δυνάμεις των δύο στρατών και τα αίτια του πολέμου, θα δεις ότι σε αυτή τη μάχη πρέπει ή να κερδίσεις ή να πεθάνεις. Αυτή είναι η απόφαση μιας γυναίκας. Όσο για τους άντρες, μπορούν, αν θέλουν, να ζήσουν και να γίνουν σκλάβοι".

"Ο φλογερός λόγος της Βοαδίκεας στους Βρετανούς",
χαρακτικό από το εικαστικό του John Opie
(από: wikimedia)

Αυτά είναι τα τελευταία λόγια της.

Οι εξεγερμένοι επιτίθενται σα λιοντάρια!Πολεμούν ατρόμητοι και αφοσιωμένοι στην γενναία αρχηγό τους, που τους εμψυχώνει με θέρμη, παροτρύνοντάς τους ή να κερδίσουν ή να πεθάνουν!
Ομως η τακτική και η οργάνωση των Ρωμαίων φανερώνει την πολεμική τους ανωτερότητα!Ετσι, οι επαναστάτες κατατροπώνονται. Όμως η βασίλισσα με την κόκκινη χαίτη παραμένει σύμβολο μαχητικότητας, καθώς ήταν από τις πρώτες γυναίκες στην ιστορία της Βρετανίας, που ηγήθηκαν μιας επανάστασης κατά του κατακτητή.


Ο Χένρυ Πέρσελ αποτύπωσε μουσικά το θρύλο της το 1695 κι η όπερά του έκανε πρεμιέρα την ίδια χρονιά στο Drury Theatre του Λονδίνου έχοντας θριαμβευτική επιτυχία.
Στις πέντε πράξεις της λυρικής του τραγωδίας: "Bonduca, the British Heroine"  υμνεί το θάρρος και τη γενναιότητα της βρετανής πολεμάρχου και του στρατηγού της, ένα έργο που κατατάσσεται στις καλύτερες συνθέσεις του  για το θέατρο!




Ακούμε την επική, γεμάτη μεγαλοπρέπεια ουβερτούρα:

Purcell: Bonduca - Overture / Αcademy of Ancient Music, Christopher Hogwood:

Συνεχίζουμε με: "Britons, strike home" από την τελευταία πράξη, λίγο πριν την τελική μάχη, (σολιστικό πρελούδιο και χορωδιακό) όπου η Βοαδίκεα καλεί το στρατό να σταθεί γενναίος:

"Britons, strike home!

Revenge, revenge your Country's wrong.

Fight! Fight and record. Fight!

Fight and record yourselves in Druid's Song"

Henry Purcell: "Bonduca-Prelude and Song: Britons Strike Home!"

Ο θρύλος λέει ότι η Βοαδίκεα δεν πέθανε στη μάχη, αλλά γύρισε σπίτι της και αυτοκτόνησε πίνοντας δηλητήριο για να μην πέσει αιχμάλωτη στα χέρια των Ρωμαίων.
Εθνική ηρωίδα των Βρετανών, η Μπουντίκα  συνοψίζει το ελεύθερο πνεύμα που δεν υποτάσσεται σε ξένο ζυγό...
Γίνεται ενσάρκωση της αντίστασης , αφού η επανάστασή της λίγο έλειψε να διώξει τους Ρωμαίους από τα βρετανικά εδάφη!

Στην τελική σκηνή της όπερας, η Βοαδίκεα έχει πιει το δηλητήριο και περιμένει το θάνατο και τη γαλήνη:

"Oh! lead me to some peaceful gloom", η τελική της άρια, ξεχειλίζει συναισθηματικά...

Henry Purcell: "Bonduca-Oh! lead me to some peaceful gloom" / Joyce DiDonato:

Το κείμενo έχει δημοσιευτεί παλιότερα και στην κοινότητα των The Mythologists