Μαρία Μαλιμπράν: η "βασίλισσα του ρομαντισμού" ...

Πορτραίτο της Μαλιμπράν, αγνώστου ζωγράφου 

"Yπέροχο πλάσμα! ...Aξεπέραστη η μουσική της,...ανώτερος νους, ευρύτητα μουσικής γνώσης, ανεπανάληπτο, πύρινο ταμπεραμέντο! Επισκιάζει κάθε γυναίκα που έχω γνωρίσει!"

με αυτά τα λόγια ο Τζοακίνο Ροσίνι εκθείαζε τη μεγαλύτερη φωνή του 19ου αιώνα, μια "ιέρεια" του λυρικού τραγουδιού , την ισπανίδα Μαρία Μαλιμπράν, που έφυγε σε ηλικία μόλις 28 χρονών σαν σήμερα, 23 Σεπτέμβρη του 1836.

Διέθετε εξαιρετική ευλυγισία με εντυπωσιακά φωνητικά άλματα και τέλειο έλεγχο της αναπνοής της.


Η Μαλιμπράν γεννήθηκε στο Παρίσι σε μια εύρωστη οικονομικά οικογένεια ισπανικής καταγωγής. Το πατρικό της όνομα ήταν Μαρία Φελιθίτες Γκαρθία Σίτσες(María Felicitas García Sitches).
Φαίνεται πως κληρονόμησε τα γονίδια των γονιών της στη μουσική, καθώς η μητέρα διέπρεπε ως ηθοποιός και λυρική τραγουδίστρια, ενώ ο πατέρας της υπήρξε διάσημος τενόρος και δάσκαλος φωνητικής στην γαλλική πρωτεύουσα.


Οι συνθέτες της εποχής της εξήραν το ταμπεραμέντο της, τη φλογερή ιδιοσυγκρασία της, τις πάμπολλες γνώσεις της ...Κυρίως όμως μιλούσαν με θέρμη και εγκωμίαζαν τις φωνητικές αρετές της, τις άφθαστες δεξιοτεχνικές της ικανότητες, τη συναισθηματική και δραματική της εκφραστικότητα, μια φωνή εκθαμβωτικής δύναμης και χάρης.

Πορτραίτο της Μαλιμπράν, Francois Bouchot

Ροσίνι, Ντονιτσέτι, Λιστ, Μπελίνι, Σοπέν, Μέντελσον υπήρξαν θαυμαστές της.


Το καλοκαίρι του 1836, η εικοσιοκτάχρονη Μαρία Μαλιμπράν, που ζούσε και εργαζόταν στην Αγγλία, κατά τη διάρκεια ιππασίας έπεσε από το άλογό της και τραυματίστηκε σοβαρά. Αγνόησε όμως τα τραύματα...Δεν τους έδειξε την απαιτούμενη προσοχή.
Αρνούνταν να επισκεφθεί γιατρό και συνέχιζε να συμμετέχει σε μουσικά ρεσιτάλ.
 Τον Σεπτέμβριο, που βρέθηκε στο Μάντσεστερ για μια μουσική εκδήλωση, κατέρρευσε στη σκηνή...Μεταφέρθηκε στο σπίτι της και άφησε την τελευταία της πνοή μετά από μια εβδομάδα. Είναι θαμμένη στο Βέλγιο, έξω από τις Βρυξέλλες...

Λίγες μερες αργότερα ο ποιητής Αλφρέ Ντε Μυσσέ θα της αφιερώσει μια μακροσκελή ωδή:

"Τι έκανες για να πεθάνεις, ω πλάσμα, ευγενές 

Όμορφη εικόνα του Θεού, που στη ζωή σου έδωσες

στους πλούσιους λίγη χαρά και στους φτωχούς λίγο ψωμί;

Αχ! πώς χτυπιέται η μάνα φύση

ποιος τυφλός θεριστής, για βοσκοτόπι πεινασμένος,

στον καλύτερο από μάς τόλμησε το χέρι του ν' απλώσει;"

Το όνομα Μαλιμπράν με το οποίο έγινε γνωστή και παρέμεινε στην Ιστορία της μουσικής ήταν του πρώτου συζύγου της, τραπεζίτη Μαλιμπράν, κατά 30 χρόνια μεγαλύτερού της, τον οποίο όμως χώρισε για να παντρευτεί το βιολονίστα, Charles de Beriot. Ο έρωτάς τους ήταν κεραυνοβόλος και παθιασμένος.

Ο σύζυγος της Μαλιμπράν, Charles de Beriot
δίπλα στην προτομή της

Αποκλειστικά για το ζευγάρι και τη γαμήλια τελετή, ο Φέλιξ Μέντελσον εμπνεόμενος από τη βαθιά αγάπη τους συνέθεσε μια άρια με συνοδεία βιολιού.


Στη διπλανή λιθογραφία ο καλλιτέχνης Charles Baugniet απεικονίζει τον σύζυγο της Μαρίας, Βέλγο βιολονίστα de Beriot δίπλα στην προτομή της στο Εθνικό Ωδείο των Βρυξελλών, που στήθηκε προς τιμήν και στη μνήμη της Μαλιμπράν.
Ο γλύπτης με αβρές χειρονομίες έχει σμιλεύσει το λευκό μάρμαρο, Μπολιάζει το άψυχο υλικό του με το ρομαντισμό, την τρυφερότητα της γλυκιάς ύπαρξης, με το ερωτικό ελιξίριο της ζωτικότητάς της. Πάθη, αγωνίες, ηδονές, λαξευμένα μοναδικά...
Στο κάτω μέρος της προτομής ο θεατής διαβάζει με κεφαλαία γράμματα το όνομά της: "ΜΑΡΙΑ"

Oι εκδηλώσεις λατρείας στη Λούκα
πηγή: bookpalace

Ο τίτλος που αποδόθηκε στη μεγάλη μέτζο σοπράνο είναι "βασίλισσα του ρομαντισμού".
Η φωνή της αδικοχαμένης Μαλιμπράν εκτεινόταν από την περιοχή της άλτο μέχρι της δραματικής σοπράνο!Πολλοί ισχυρίζονται πως μια μόνο μπορεί να συγκριθεί στην έκταση της φωνής, μαζί της! Μια άλλη Μαρία: η Κάλλας, η οποία υπήρξε και φανατική θαυμάστριά της...

Μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της Μαλιμπράν ήταν όταν τραγούδησε τη Norma του Μπελίνι στη Σκάλα του Μιλάνου με το πλήθος να συρρέει στο Θέατρο εκδηλώνοντας τη λατρεία του στην καλλιτέχνιδα ουρλιάζοντας. Θρυλείται δε, πως όταν επισκέφτηκε τη Λούκα της Ιταλίας, οι ενθουσιασμένοι θαυμαστές της ελευθέρωσαν τα δυο άλογα που έσερναν την άμαξα που μετέφερε τη Μαρία και την τράβηξαν οι ίδιοι στους δρόμους της πόλης.
Το επεισόδιο έχει απεικονιστεί σε εικονογράφηση βιβλίου για τη ζωή της Μαλιμπράν(διπλανή φωτο).

Όμως εκτός από την απίστευτη φωνή και το ότι ήταν μια καλλονή, μιλούσε επίσης 5 γλώσσες, ασχολείτο με την ποίηση, τη ζωγραφική, τη συγγραφή, αλλά και τη σύνθεση.

Με τη σύνθεσή της "Rataplan" θα σας καλησπερίσω. Πρόκειται για άρια γραμμένη για σοπράνο συνοδεία ορχήστρας.
Tην ακούμε από τη Τσετσίλια Μπάρτολι και το άλμπουμ της "ΜΑΡΙΑ".
 Η Μπάρτολι, πέρα από τις δυνατότητές της, εντυπωσιάζει και με τη διάθεσή της να αναζητά-ερευνά και αναδεικνύει πρόσωπα και μουσικές από το ξεχασμένο παρελθόν. 

H σύνθεση της Μαλιμπράν "Rataplan", αναφέρεται στο ρυθμικό ταμπούρο. Έτσι, η μελωδία δημιουργεί φανφαρόζικη, ξεσηκωτική ατμόσφαιρα με τη χρήση στην εισαγωγή ενός στρατιωτικού τυμπάνου, ενισχύοντας την εκτίμηση για το εκρηκτικό ταμπεραμέντο της συνθέτιδας, την κομψότητα και την ευγένειά της που συνυπήρχαν με το πάθος και την ορμή παρασύροντας και τον πιο απαιτητικό ακροατή. Η φωνή χρωματίζεται με το θρίαμβο του συμφώνου "ρ", που σε ένα μελωδικό παιχνίδι δημιουργεί ρυθμό, αρμονία και εύθυμη ροή με την ηχοποίητη λέξη "Ραταπλάν".

"Ραταπλάν, τύμπανο επιδέξιο 

ραταπλάν, ραταπλάν

πρωί και βράδυ

γυρίζεις  την πόλη

Περπατώ ρυθμικά

όλο και πιο δυνατά

χτυπώντας το τύμπανο, χτυπώντας

"Ρρρρρρρρρρρρρρρρρ..."

[...]

Οι Γάλλοι για δόξα διψούν

ραταπλάν, ραταπλάν

Βράδυ και πρωί

μέρα και νύχτα

ακατάπαυστα τυμπανίζοντας

ραταπλάν, ραταπλάν"

Maria Malibran: "Rataplan":