"Νταβίντ Όιστραχ, ένα μαγικό δοξάρι!"

 

Πλούσιος ήχος, εκπληκτική τεχνική, ερμηνευτική δύναμη, διεισδυτικές δοξαριές, ήταν τα στοιχεία που καθιέρωσαν το ρώσο-εβραϊκής καταγωγής Νταβίντ Όιστραχ ως έναν από τους μεγαλύτερους βιρτουόζους βιολιού του αιώνα!!

Συμπληρώνονται σήμερα 110 χρόνια από τη γέννησή του στις 30 Σεπτεμβρίου του 1908.

Την αγάπη του για τη μουσική κληρονόμησε απο τους γονείς του. Ο μουσικόφιλος πατέρας του έπαιζε βιολί ερασιτεχνικά και η καλλίφωνη μητέρα του τραγουδούσε στη χορωδία της Όπερας της Οδησσού.Η μητέρα του έπαιρνε συχνά το γιο της σε παραστάσεις όπερας και ο μικρός όταν επέστρεφαν σπίτι προσποιούνταν τους χαρακτήρες των έργων, τραγουδώντας τους σπουδαίους ρόλους ή εκτελούσε χρέη μαέστρου κουνώντας ρυθμικά τα μικρά χεράκια του, απόδειξη πως το "μικρόβιο" της μουσικής υπήρχε μέσα του από πολύ νωρίς.


Ο ίδιος θυμάται πως "ήταν τριάμισι χρονών όταν ο πατέρας του έφερε στο σπίτι ένα καινούργιο βιολί. Η χαρά του μικρούλη Νταβίντ ήταν απερίγραπτη. Πήρε το όργανο στα χέρια του, το χάιδεψε απαλά και το στερέωσε στον ώμο. Εσυρε το δοξάρι πάνω στις χορδές προσποιούμενος έναν μουσικό του δρόμου..."
Ήταν η πρώτη επαφή με την ψυχή του βιολιού και μεταξύ τους γεννήθηκε ένα φλογερό πάθος που θα κράταγε για μια ολόκληρη ζωή...

Ο Όιστραχ στον οποίο έχει αποδοθεί ο χαρακτηρισμός του "ιδανικού βιολονίστα, που συνδυάζει δάχτυλα από ατσάλι με μια χρυσή καρδιά", προσέλκυσε την καθολική προσοχή το 1937, όταν κέρδισε στο Βέλγιο το 1ο βραβείο στο Διαγωνισμό Ysaye ανάμεσα σε 70 εκτελεστές που είχαν λάβει μέρος από 21 χώρες!

Κομβική εποχή για τον Όιστραχ υπήρξε η δεκαετία 1940-50, που του επετράπη η έξοδος από τη Σοβιετική Ένωση κι άρχισε να γίνεται γνωστός στη Δύση, με αποτέλεσμα τις θαυμάσιες ηχογραφήσεις του!

Τα δάχτυλά του ανεμίζουν αέρινα μα σταθερά, δυναμικά ή αιθέρια όπου χρειάζεται, πάντα όμως με την απαιτούμενη τεχνική και εκφραστικότητα που υποδεικνύει η παρτιτούρα...

Όιστραχ-Χατσατουριάν/listeners club

Η σύμπραξή του με Ομπορίν και Κνουσεβίτσκι στο περίφημο τρίο για πιάνο έκανε τον Αράμ Χατσατουριάν να συνθέσει και να του αφιερώσει το εκπληκτικό "Kονσέρτο του για Βιολί σε ρε ελάσσονα", που έκανε πρεμιέρα με σολίστα τον Όιστραχ το 1941.

Η σύνθεση ολοκληρώθηκε με υποδείξεις του ερμηνευτή προς το συνθέτη, όσον αφορά το μέρος του βιολιού, κι αποτελεί ένα από τα πιο απαιτητικά έργα στο ρεπερτόριο του οργάνου.

Αναπτύσσεται σε 3 μέρη:

Allegro con fermezza

Andante sostenuto

Allegro vivace

Το εναρκτήριο αλλέγκρο εμφανίζεται ενεργητικό με χαρακτηριστικές ρυθμικές εναλλαγές.

Η εμφάνιση του α΄θέματος γίνεται από το βιολί επίμονα, ενώ μια σύντομη cadenza προηγείται του τμήματος ανάπτυξης, που παρουσιάζει εμφανώς τον σολίστα σε διάφορα βιρτουόζικα περάσματα.

Το αντάντε, δεύτερο μέρος έχει χαρακτήρα αυτοσχεδιαστικό. Έντονα λυρικό, αναδύει μελαγχολία, οδύνη, αγωνία, συναισθήματα που στην έκφρασή τους εμπλέκονται λαϊκά αρμένικα ακούσματα.

Η τρίτη κίνηση ξεκινά εντυπωσιακά με ένα ορχηστρικό tutti.Πρωταγωνιστές τα κύμβαλα, τα τύμπανα και τα χάλκινα πνευστά, που προειδοποιούν για τη χαρούμενη, χορευτική συνέχεια.
Το δεξιοτεχνικό θέμα παίρνει το βιολί που κυριαρχεί φυσικά στο διάλογο με το κλαρινέτο.

Ο Όιστραχ ηχογράφησε το 1954 το κονσέρτο με την Philharmonia Orchestra,και τον Χατσατουριάν στο πόντιουμ.

Aκούμε το περίφημο κονσέρτο με τον συνθέτη να διευθύνει τη Συμφωνική της Μόσχας και σολίστα φυσικά τον τιμώμενο σήμερα, Νταβίντ Όιστραχ!

Αram Khachaturian: "Violin Concerto in D minor", Oistrakh / Khachaturian 

Έχει ενδιαφέρον να αναφέρουμε πως ο Όιστραχ εκτός από μάγος του δοξαριού υπήρξε και "μάγος της σκακιέρας".

chessbase

Φανατικός σκακιστής, ασχολήθηκε με το σκάκι όταν ο Στάλιν ενθάρρυνε τα καλύτερα μυαλά της χώρας να ασχοληθούν με το παιχνίδι στρατηγικής.
Έχει αφήσει εποχή ο αγώνας του με τον Σεργκέι Προκόφιεφ, τον οποίο κέρδισε εύκολα σε αγώνα δέκα γύρων. Ο Προκόφιεφ αποδ

εχόμενος την υπεροχή του αντιπάλου του αναγκάστηκε να παραιτηθεί...ο σπουδαίος συνθέτης Σεργκέι Προκόφιεφ και ο θρυλικός βιολονίστας Ντέιβιντ Οίστραχ. Ήταν μια κορυφαία στιγμή σκακιστικής αναμέτρησης μεταξύ των δύο γιγάντων της μουσικής.

Η επίσημη ανακοίνωση της σκασκιστικής αναμέτρησης Προκόφιεφ - Οίστραχ
(chessbase)