Xόμπιτ, τα παράξενα πλάσματα στη φαντασία του Τόλκιν...

  

Τζον Ρόναλντ Ρόιεν Τόλκιν

[Στη μνήμη του Τζον Ρόναλντ Ρόιεν Τόλκιν, του «πατέρα» της μοντέρνας φανταστικής λογοτεχνίας, που έφυγε σαν σήμερα 2 Σεπτεμβρίου 1973]

Φιλόλογος, ποιητής και συγγραφέας , ένας άνθρωπος που άφησε ανεξίτηλο το ίχνος του στη σύγχρονη λογοτεχνία, ο Τόλκιν.
Με τι άλλο, να καλημερίσω, παρά με το δημοφιλέστερο βιβλίο του, τον «ΑΡΧΟΝΤΑ των ΔΑΚΤΥΛΙΔΙΩΝ».

Ο Άγγλος συγγραφέας, επινόησε την ιστορία του Άρχοντα των δαχτυλιδιών για να τη διηγηθεί στα παιδιά του. Αυτή η θαυμάσια ιστορία φέρνει στο προσκήνιο πολλά απίθανα πρόσωπα. Με τη βοήθεια του μάγου Γκάνταλφ, ο Μπίλμπο, ο Χόμπιτ, θα αρχίσει να ψάχνει για να βρει ένα δαχτυλίδι με μαγικές ιδιότητες. Πρέπει να διαβεί μυστήριους τόπους όπου τον παραμονεύουν πολλοί κίνδυνοι. Ας διαβάσουμε ένα μικρό απόσπασμα για τον λαό των Χόμπιτ:

«Οι Χόμπιτ είναι λαός ελάχιστα γνωστός μα πολύ αρχαίος[…]Αγαπούν την ειρήνη, την ηρεμία και την καλοοργωμένη γη: μια καλοτακτοποιημένη και καλοκαλλιεργημένη περιοχή ήταν ο πιο αγαπημένος τους τόπος. Δε νιώθουν, δεν ένιωθαν κι ούτε τους άρεσαν μηχανές πιο πολύπλοκες απ’ το φυσερό, το νερόμυλο ή τον αργαλειό, αν και ήταν επιδέξιοι στη χρήση των εργαλείων. Ακόμα και τα παλιά χρόνια ήταν γενικά ντροπαλοί μπροστά στους «Μεγάλους Ανθρώπους», όπως μας ονομάζουν, και τώρα μας αποφεύγουν με φόβο και είναι δύσκολο να τους βρει κανείς. Έχουν δυνατά αυτιά και ζωηρά μάτια και μολονότι έχουν την τάση να παχαίνουν και ποτέ δε βιάζονται χωρίς λόγο, είναι επιδέξιοι στις κινήσεις τους…

[…]
Και για να μιλήσουμε για τους Χόμπιτ του Σάιρ, που ενδιαφέρουν την ιστορία μας, τον καιρό που είχαν ειρήνη και ευημερία, ήταν ένας αμέριμνος λαός. Ντύνονταν με φανταχτερά χρώματα, δείχνοντας ιδιαίτερη συμπάθεια στα κίτρινα και στα πράσινα. Αλλά σπάνια φορούσαν παπούτσια, γιατί τα πόδια τους είχαν σκληρές πατούσες και σκεπάζονταν με πυκνόσγουρες τρίχες, που έμοιαζαν πολύ με τα συνήθως καστανά μαλλιά του κεφαλιού τους. Γι’ αυτό η μόνη τέχνη που ελάχιστα γνώριζαν ήταν εκείνη του παπουτσή.
Είχαν όμως μακριά κι επιδέξια δάχτυλα και μπορούσαν να κατασκευάζουν πολλά άλλα πράγματα, πολύ όμορφα και χρήσιμα. Τα πρόσωπά τους, γενικά, ήταν περισσότερο καλόγνωμα παρά όμορφα: πλατιά, με ζωηρά μάτια, κόκκινα μάγουλα και στόμα που ήταν εύκολο στο γέλιο, στο φαΐ και στο πιοτό. Και στ’ αλήθεια γελούσαν, έτρωγαν κι έπιναν συχνά και με όρεξη, αφού τους άρεσαν σε όλες τις περιπτώσεις τα απλοϊκά αστεία και τα έξι γεύματα τη μέρα –όταν μπορούσαν να τα έχουν…»
(http://users.sch.gr)



Από την ιστορία του Τόλκιν το 1984 ο ολλανδός συνθέτης Johan de Meij εμπνεύστηκε την 1η Συμφωνία του, που φέρει τον υπότιτλο: «Άρχοντας των δαχτυλιδιών».

Ο  Ολλανδός συνθέτης Johan de Meij 

Ο Johan de Meij ξεκίνησε ως εκτελεστής πνευστών, ευφωνίου και τρομπονιού, αλλά στη συνέχεια στράφηκε αποκλειστικά στη δ/νση ορχήστρας και τη σύνθεση .

Αν και προγραμματικού ύφους, η «Symphony N.1» που στοχεύει κυρίως όχι στην αφήγηση της ιστορίας αλλά στη δημιουργία διάθεσης, περιλαμβάνει 5 μέρη στα οποία απεικονίζονται πρόσωπα ή τόποι που περιγράφονται στο βιβλίο:

I: Γκάνταλφ. Το μέρος αυτό αποτελεί μουσικό πορτρέτο του σοφού κι ευγενικού μάγου Γκάνταλφ, ενός από τους κύριους χαρακτήρες της τριλογίας γι' αυτό και αναπτύσσεται πάνω σ'ένα επιβλητικό και ηχητικά στιβαρό μοτίβο, ενδεικτικό της σοφίας, της αντίληψης και της κρίσης του.
II: ο τόπος του Λοθλόριεν. Γοητευτικοί ήχοι με εξαίσια σολιστικά μέρη από ξύλινα πνευστά αναλαμβάνουν το πλάσιμο ατμόσφαιρας του δάσους με τα εξωτικά πουλιά, τα πυκνά δέντρα και φυτά.
III: Γκόλουμ, ένα μεταλλαγμένο Χόμπιτ, που αναζητά το δακτυλίδι. Ο συνθέτης το αναπαριστά ηχητικά με ένα σοπράνο σαξόφωνο, αρκετά εύστοχα καταφέρνοντας να αποτυπώσει το ντροπαλό τερατάκι με τις αλλοπρόσαλλες συμπεριφορές, καθώς άλλοτε μουρμουρίζει ή σφυρίζει κι άλλοτε γκρινιάζει ή γελάει.
IV: Ταξίδι στη σκοτεινή χώρα, ένα επικίνδυνο ταξίδι στα Ορυχεία της Μόρια και τη Γέφυρα του Κάζαντ-Ντουμ, με σκοπό να καταστρέψουν το Δαχτυλίδι. Στο μέρος αυτό ξεχωρίζει το αργό τέμπο ως την καντέντσα. Ο μονότονος ρυθμός των πνευστών, του πιάνου και των κρουστών σκιαγραφούν τον τρόμο των πλασμάτων καθώς κινούνται στην απύθμενη άβυσσο. Ο ήχος ενός μελαγχολικού επικήδειου εμβατηρίου τα συνοδεύει καθώς αναζητούν διέξοδο από τα ορυχεία. Και τέλος
V: η περιγραφή των παράξενων αυτών πλασμάτων, των Χόμπιτ, που προτείνω να ακούσουμε. Πρόκειται για κίνηση σε ειρηνικό και λυρικότατο τόνο ενός λαϊκού χαρούμενου χορού, που εκφράζει τον ανέμελο, αποφασιστικό και αισιόδοξο χαρακτήρα των Χόμπιτ.

Johan de Meij: "Symphony No. 1 - V. Hobbits":

Ολόκληρη η Συμφωνία: