Translate

fb

Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2020

ΧΑΙΝΤΕΛ: "Η Αριάδνη στην Κρήτη", η πρεμιέρα...

"Η Αριάδνη δίνει το μίτο στον Θησέα", Richard Westal
(wikioo.org)



Στην μπαρόκ περίοδο ήταν σύνηθες οι καλλιτέχνες να αντλούν τα θέματά τους από τη Μυθολογία. Ετσι, -ιδιαίτερα οι δημιουργοί που λάτρευαν τις παραδόσεις και μύθους από την αρχαιότητα- συχνά τούς περιελάμβα
ναν στην καλλιτεχνική τους έκφραση!

Ένα λυρικό έργο του οποίου το θέμα είναι εμπνευσμένο από την Αρχαία Ελλάδα σας προτείνω σήμερα, το λιμπρέτο του οποίου βασίζεται στον πασίγνωστο μύθο του Θησέα και του Μινώταυρου, τον οποίο σκότωσε ο αθηναίος βασιλιάς με τη βοήθεια της μινωίτισσας πριγκιποπούλας, Αριάδνης. 

Η "Αριάδνη στην Κρήτη" του Φρειδερίκου Χαίντελ πρωτοπαρουσιάστηκε σαν σήμερα, 26 Ιανουαρίου του 1734 στο Βασιλικό Θέατρο του Haymarket στο Λονδίνο.

Είναι δημιουργία της πλέον δημιουργικής περιόδου του συνθέτη, η οποία περιλαμβάνει αριστουργήματα όπως οι όπερες "Ορλάντο", "Ταμερλάνος" κλπ...

H υπόθεση βασίζεται στον γνωστό μύθο της πάλης του Θησέα με τον Μινώταυρο όπου εμπλέκεται και η Αριάδνη βοηθώντας τον Αθηναίο ήρωα.
Στον αποσυμβολισμό του μύθου η Αριάδνη αποτελεί την αντανάκλαση της ψυχής του ανθρώπου - ήρωα Θησέα.
Θυμόμαστε πως η μινωίτισσα, ερωτευμένη με τον νεαρό Αθηναίο, του έδωσε έναν μίτο να τον ξετυλίγει, (σύνδεση με την πνευματική του φύση, η χρησιμοποίηση του οποίου είναι η μόνη πιθανότητα που έχει ο Θησέας για να βγει από το λαβύρινθο. Ο μίτος, είναι αρχικά σε μορφή μπάλας, σύμβολο της ολότητας της ύπαρξης που ο ήρωας αναζητά), καθώς εισχωρούσε στο άδυτο του λαβύρινθου, και ύστερα, πιάνοντας ξανά την κλωστή και μαζεύοντας το κουβάρι να βρεθεί στην έξοδο 
και να μην χαθεί.

Στο λιμπρέτο του Χαίντελ ο μύθος παραλλάσσεται...
Βάζει τον Μίνωα -αφού δραπετεύει η νέα που προοριζόταν για τροφή στον Μινώταυρο- να επιλέξει την Αριάδνη ως αντικαταστάτριά της. Η Αριάδνη ετοιμάζεται να γίνει θυσία στο τέρας και θρηνεί τη μοίρα της. Ομως, ο Θησέας τη σώζει, τής ορκίζεται αιώνια αγάπη και με τη βοήθεια του μίτου βρίσκουν την έξοδο.
Στη συνέχεια του μύθου -όχι όμως και της όπερας- οι δυο τους φεύγουν για την Αθήνα, όμως ο Θησέας την εγκαταλείπει στη Νάξο, όπου η Αριάδνη παντρεύεται με το θεό Διόνυσο αποκτώντας τη θεϊκή της υπόσταση...

Ο Χαίντελ επιλέγει το happy end...
Ετσι, μετά από μια σειρά δραματικών, συναισθηματικών περιπλοκών και εντάσεων οι οποίες θίγουν θέματα όπως η πίστη, ο έρωτας, το καθήκον και η φιλία, ο συνθέτης σκιαγραφεί μουσικά τις συγκρούσεις των χαρακτήρων που οδηγούν σε ένα ευτυχισμένο τέλος, με το γάμο του Θησέα με την Αριάδνη.

"Moυσική αδεία", ο διδακτικός μύθος μάς αφήνει μια γλυκύτατη γεύση στο τέλος του την ομορφιά της αγάπης και κύρια την επικράτηση του καλού...

"Η Αριάδνη δίνει το μίτο στο Θησέα", Niccolò Bambini 
Η "Αριάδνη στην Κρήτη" ήταν η τελευταία όπερα που έγραψε ο Χαίντελ για τη Βασιλική Ακαδημία. Ηταν η απάντηση στην αντίπαλη επιχείρηση, την Όπερα των Ευγενών,  που λίγους μήνες νωρίτερα είχε ανεβάσει την "Αριάδνη στη Νάξο" υπό τη διεύθυνση του N. Πόρπορα. 

Ο Χαίντελ έγραψε τον ρόλο του Θησέα για τον νέο του καστράτο Giovanni Carestini, τον οποίο είχε ακούσει στη Ρώμη το 1729.
Ωστόσο, όταν ο συνθέτης ολοκλήρωσε την παρτιτούρα και ο Carestini έφτασε στο Λονδίνο, διαπίστωσε πως η φωνή του τραγουδιστή είχε χάσει τουλάχιστον ένα ημιτόνιο. Έτσι, αναγκάστηκε γρήγορα-γρήγορα να τρανσποτάρει όλες τις άριες του ρόλου του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα εκτενείς αλλαγές στην αρχική έκδοση.
Kι έτσι όμως, κάθε άρια του πρώτου ρόλου που συνέθεσε ο Χαίντελ για τον αστέρα καστράτο Carestini είναι ένα διαμάντι.


H άρια του Θησέα: "Nel pugnar":



Για όσους έχουμε το χρόνο ας απολαύσουμε την όπερα ολοκληρωμένη με αφορμή την επέτειο της πρεμιέρας της, σαν σήμερα, 26 Ιανουαρίου του 1734 στο Βασιλικό Θέατρο στο Λονδίνο.

F.Handel: "Arianna in Creta":



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου