 |
| Οι δυο φίλοι, συμπατριώτες και συνεργάτες Σοστακόβιτς και Ροστροπόβιτς ανήμερα στα 60ά γενέθλια του πρώτου, όπου έκανε πρεμιέρα το "Cello Concerto No. 2, Opus 126", που γράφτηκε για τον Ροστροπόβιτς (siue.edu) |
"Ανέκαθεν υπήρξε σχολαστικός. Πήγαινε στον κουρέα κάθε δύο μήνες, το ίδιο περίπου και στον οδοντίατρο-εκτός από σχολαστικός ήταν και διαρκώς ανήσυχος για την υγεία του.
Έπλενε συνεχώς τα χέρια του...μόλις έβλεπε δύο αποτσίγαρα σε ένα τασάκι, πήγαινε και το άδειαζε. Ήθελε να ξέρει ότι όλα δούλευαν κανονικά: νερό, ηλεκτρικό, υδραυλικά.
Στο ημερολόγιό του ήταν σημειωμένα τα γενέθλια μελών της οικογένειας, φίλων συναδέλφων και όλο και κάποια κάρτα ή τηλεγράφημα θα έστελνε σε αυτούς που βρίσκονταν στον κατάλογο.
Όποτε πήγαινε στην ντάτσα του έξω από τη Μόσχα, πρώτο του μέλημα ήταν να στείλει στον εαυτό του μια κάρτα για να ελέγξει την αξιοπιστία των ταχυδρομείων."
Όλα αυτά τα εμμονικά χαρακτηριστικά ανήκoυν στον μεγάλο ρώσο Ντμίτρι Σοστακόβιτς, που σαν σήμερα 25 Σεπτεμβρίου 1906, γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη.
Από την πλευρά του πατέρα του καταγόταν από την Πολωνία, ενώ η μητέρα του που άκουγε στο όνομα Σοφία Κοκούλινα ήταν ελληνικής καταγωγής και ανερχόμενη πιανίστρια. Ο Ντμίτρι που χαϊδευτικά τον φώναζαν Μίτια φαίνεται από κείνη να κληρονόμησε το ταλέντο του στη μουσική, όπως και η μεγαλύτερη αδερφή του.
Ο συνθέτης ήταν το τρίτο παιδί της οικογένειας κι εντύπωση προκαλεί το ότι αρχικά δεν ενδιαφερόταν καθόλου για τη μουσική. Όμως η μητέρα του διακρίνοντας με το έμπειρο μάτι της την κλίση του, κατάφερε σύντομα να στρέψει το γιο της στο πιάνο.
Ο Αλεξάντρ Γλαζουνόφ ως δ/ντής του Ωδείου της Πετρούπολης που μαθήτευε ο μικρός Ντμίτρι συχνά υποστήριζε οικονομικά τον ταλαντούχο σπουδαστή, τον οποίο είχε ξεχωρίσει για τη δεξιοτεχνία του στο πιάνο, μα κυρίως για το "απόλυτο αυτί" του, όπως έλεγε.
Ο Σοστακόβιτς ανήκει στους δημιουργούς της περιόδου της "πρωτοπορίας" ακόλουθος της παράδοσης της τονικής μουσικής, παρότι πέρασε και από μονοπάτια του σειραϊσμού και της ατονικότητας. Η μουσική του χαρακτηρίζεται από οξείες αντιθέσεις και σαρκασμό, όπου ο ρομαντισμός εναλλάσσεται με την τραγικότητα των Μαλερικών δημιουργιών που συχνά εντοπίζουμε στις συνθέσεις του.
 |
| Οι δυο φίλοι, συμπατριώτες και συνεργάτες Σοστακόβιτς και Ροστροπόβιτς (pinterest) |
Σήμερα, τιμούμε τον κορυφαίο Ρώσο δημιουργό με ένα έργο που πρωτοπαρουσιάστηκε ανήμερα στα 60ά του γενέθλια.
Πρόκειται για το "Cello Concerto No. 2, Opus 126", που γράφτηκε για τον Μστισλάβ Ροστροπόβιτς. Ο τσελίστας το ερμήνευσε στη Μόσχα στις 25 Σεπτεμβρίου του 1966, με τον Yevgeny Svetlanov, να διευθύνει.
Το κονσέρτο είναι τριμερές κι ακολουθεί ασυνήθιστη δομή, με εναρκτήριο μέρος ένα largo, καθώς η αρχική σκέψη του Σοστακόβιτς ήταν να συνθέσει μια συμφωνία... Ακολουθούν δυο γρήγορες ρυθμικά κινήσεις (Allegretto).
Παρόλο που το έργο συντέθηκε πριν από την πρώτη καρδιακή προσβολή του Σοστακόβιτς, αποτελεί ένα σκοτεινό και ζοφερό έργο με το εκτεταμένο σκούρας απόχρωσης εναρκτήριο Largo να το επιβεβαιώνει.
Ένα τραγούδι του δρόμου που ο Σοστακόβιτς άκουσε στην Οδησσό να εκτελείται από κάποιον λαϊκό οργανοπαίχτη αποτελεί το βασικό θέμα του πρώτου Allegretto.
Το μεγάλης έντασης και χορευτικού ύφους που θυμίζει φανφάρα Αllegretto του φινάλε, είχε προβληματίσει αρκετά το συνθέτη, καθώς αρχικά είχε γράψει κάτι διαφορετικό που όμως επειδή ο Σοστακόβιτς θεώρησε αδύναμο, το απέρριψε και το αντικατέστησε με αυτό που παίζεται σήμερα.
Ένα τραγούδι του δρόμου που ο Σοστακόβιτς άκουσε στην Οδησσό να εκτελείται από κάποιον λαϊκό οργανοπαίχτη αποτελεί το βασικό θέμα του πρώτου Allegretto.
Το μεγάλης έντασης και χορευτικού ύφους που θυμίζει φανφάρα Αllegretto του φινάλε, είχε προβληματίσει αρκετά το συνθέτη, καθώς αρχικά είχε γράψει κάτι διαφορετικό που όμως επειδή ο Σοστακόβιτς θεώρησε αδύναμο, το απέρριψε και το αντικατέστησε με αυτό που παίζεται σήμερα.
Επίσης, ο δημιουργός ζήτησε από τον τσελίστα φίλο του Ροστροπόβιτς να κάνει όποια αλλαγή απαιτείτο για την καλύτερη δομή της καντέντσας, όπως κι έγινε.
Παρόλη την ακανόνιστη δομικά ανάπτυξη, τα θέματα κατανέμονται ομοιόμορφα δίνοντας ένα αριστουργηματικό αποτέλεσμα.
Αξιοσημείωτο είναι πως το έργο σηματοδότησε την αρχή της ώριμης περιόδου του Σοστακόβιτς.
Ο συμφωνικός χαρακτήρας του κονσέρτου είναι εμφανής κι ο δημιουργός συχνά το χαρακτήριζε ως την "14η Συμφωνία του με ένα σολιστικό μέρος για το τσέλο".
Dmitri Shostakovich: "Cello Concerto No. 2, Opus 126"
Yevgeny Svetlanov - Mstislav Rostropovich (25 Σεπτεμβρίου 1966):
Yevgeny Svetlanov - Mstislav Rostropovich (25 Σεπτεμβρίου 1966):
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου