Άγιος Ανδρέας: μια Επίσημη Λειτουργία στη μνήμη Του ...

"Απόστολος Ανδρέας", Εργ. Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (ΜΕΤ)

"Ως των Αποστόλων Πρωτόκλητος

και του κορυφαίου αυτάδελφος

τον Δεσπότην των όλων, Ανδρέα, ικέτευε,

ειρήνην, τη οικουμένη δωρήσασθαι

και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος"

Ψαράς από τη Γαλιλαία ο Απόστολος Ανδρέας, ονομάζεται "Πρωτόκλητος", επειδή αυτός πρώτος κλήθηκε να ακολουθήσει το Χριστό. Κήρυξε τον Χριστιανισμό σε πολλές περιοχές και ίδρυσε εκκλησία στην Κωνσταντινούπολη, που θεωρείται η βάση του Οικουμενικού Πατριαρχείου γι' αυτό ο Άγιος Ανδρέας αναφέρεται ως ο ιδρυτής του.

Από τις περιοχές όπου δίδαξε και ίδρυσε Εκκλησία ήταν και η Αχαΐα. 

"Πολύ τιμημένη είναι η Πάτρα μέσα στον κόσμο, γιατί αξιώθηκε να ποτισθεί το χώμα της με το αίμα εκείνου που τον κάλεσε "πρώτον" ο Χριστός.."
(Φ. Κόντογλου)

Οι διδαχές του Πρωτοκλήτου Ανδρέα έπεισαν να πιστέψει, την σύζυγο του Ρωμαίου Υπάτου στην Πάτρα, που εξοργισμένος διέταξε τη σταύρωσή Του πάνω σε Χιαστό σταυρό το 60 μ. Χ.

"Άγιοι Ανδρέας και Φραγκίσκος"
Δ. Θεοτοκόπουλος, Πράδο

Στο Σταυρό αυτό ακουμπάει ο Απόστολος, στην ελαιογραφία του 17ου αι. που βλέπετε παραπάνω κι έχει φιλοτεχνηθεί στο εργαστήριο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου βασισμένο σε αντίστοιχο δικό του έργο (Άγιοι Ανδρέας και Φραγκίσκος-Μουσείο Πράδο).

Ο Έλληνας ζωγράφος απεικόνισε αρκετές φορές τον Πρωτόκλητο μαθητή του Ιησού.

 Ο Απόστολος εικονίζεται να στέκει όρθιος κάτω από έναν μολυβένιο από τα σύννεφα ουρανό, ακουμπισμένος στο σταυρό του φορώντας πράσινο χιτώνα και σκουρόχρωμο μαβί μανδύα.
Το κεφάλι του είναι στραμμένο προς τ' αριστερά, ενώ το δεξί χέρι του αναπαρίσταται σε κίνηση, που μαρτυρά ότι ο Άγιος με κάποιον συνομιλεί που δεν φαίνεται. Ο δημιουργός τοποθετεί τη φιγούρα σε πρώτο πλάνο, να στέκει πάνω σε βραχώδη επιφάνεια και στο βάθος σκιαγραφείται τοπίο, μια σχηματική απεικόνιση μέρους του Τολέδο.

Το όνομα του Πρωτοκλήτου Ανδρέα είχε ο Γερμανός συνθέτης, Andreas Heichlinger (1746 -  1809).
Ανήκε στο Τάγμα των Κιστερκιανών, ένα μικτό θρησκευτικό, μοναστικό τάγμα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας γνωστό και ως "Λευκοί Μοναχοί". 

Ο Heichlinger είχε λάβει μουσική εκπαίδευση την οποία αξιοποίησε στο Αβαείο του Σάλεμ, όπου υπηρετούσε. Το θρησκευτικό του έργο είναι πλούσιο και αδίκως παραμελημένο.
Το διάστημα της μοναστικής ζωής του στο Σάλεμ και για τη Γιορτή του Αγίου Ανδρέα που η Εκκλησία τιμά στις 30 Νοεμβρίου, ο Andreas Heichlinger συνέθεσε την "Missa Solemnis Sancti Andreae", στην οποία αφηγείται με νότες το βίο του Αγίου και το μαρτυρικό θάνατό του. 

"Απόστολος Ανδρέας", Δ. Θεοτοκόπουλος

Η σύνθεση που είναι σε κλασικό στυλ, ακολουθεί το τυπικό της Λειτουργίας της Δυτικής Εκκλησίας και αναπτύσσεται στα μέρη:

Kyrie,
Gloria,
Credo,
Sanctus,
Benedictus και
Agnus Dei 

Πρόκειται για δεξιοτεχνικότατη σύνθεση, που αφυπνίζει τα θρησκευτικά συναισθήματα και ως ακρόαμα αναδύει μια ανώτερη μορφή πίστης από το δημιουργό της, που φαίνεται με τη μουσική του να στοχεύει να συνεισφέρει με τις ταπεινές του δυνάμεις στη λαμπρότητα του Αγίου.
Στοχεύει να εκφράσει το σεβασμό για τη βαθύτητα των διδαχών Του και την ευλαβική του ευγνωμοσύνη για όσα η χάρη Του πρόσφερε στην ανθρωπότητα, για τους αγώνες του να μεταδώσει το ανέσπερο Φως του Χριστού.
Λαμπερή και ακτινοβόλα η ηχητική ποιότητα της σύνθεσης, όπως επιβάλλει το πλαίσιο μιας Μissa Solemnis-Πανηγυρικής Λειτουργίας.
Μια Λειτουργία εκπάγλου μουσικής ομορφιάς που γίνεται αντιληπτή απαρχής της, με τα σόλι του κλαρινέτου να κεντούν σε πλουμιστή δαντέλα τις φωνές των χορωδών και σολιστών...

Andreas Heichlinger: "Missa Solemnis Sancti Andreae":