"World Requiem", ένα μήνυμα παρηγοριάς στους πενθούντες όλων των χωρών...

(csosounds)

"Την ενδέκατην ώρα, της ενδεκάτης ημέρας, του ενδεκάτου μήνα"...

Αυτή είναι η χρονική στιγμή έναρξης της ανακωχής των συμμάχων με τη Γερμανία και η επίσημη λήξη του "Μεγάλου Πολέμου".
11 Νοέμβρη του 1918...

11 Νοέμβρη και "Ημέρα Μνήμης των θυμάτων" η σημερινή, με όλη την Ευρώπη να γιορτάζει τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, που διήρκεσε 4 χρόνια, κόστισε τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, κατέστρεψε την Ευρώπη και άλλαξε τον πολιτικό χάρτη του κόσμου.

Ένα έργο εμπνεόμενο από την αγριότητα και τον όλεθρο που σκόρπισε ο πόλεμος, γράφτηκε και αφιερώθηκε στα θύματα, που άφησε στο πέρασμά του, προτείνω σήμερα…

Το "World Requiem, Op. 60" είναι ένα συμφωνικό έργο μεγάλης έκτασης για σολίστ και χορωδίες (γιγαντιαίο ορατόριο το ονομάζουν κάποιοι) του βρετανού John Foulds και έκανε πρεμιέρα στις 11 Νοέμβρη 1923.

Ο συνθέτης του το υποτιτλοφορεί:
"Αφιέρωμα στη μνήμη των νεκρών - ένα μήνυμα παρηγοριάς στους πενθούντες όλων των χωρών"

John Foulds

Το έργο χωρίζεται σε δύο ισοδύναμα μέρη, δομημένα πάνω σε υπέροχα και καινοτόμα ορχηστρικά και χορωδιακά εφέ.

Το κείμενο είναι στην αγγλική γλώσσα και ο Foulds χρησιμοποιεί βιβλικά αποσπάσματα, αλλά και μέρη από τη θρησκευτική αλληγορία του Μπουνγιάν: "Η Πρόοδος του Προσκυνητή", γραμμένη κατά τη διάρκεια της δωδεκάχρονης φυλάκισης του δημιουργού της:

"Ταξίδευα μέρες, πέρασα τόπους πολλούς, συντροφιά με την Προσευχή, που με δυνάμωνε και με παρηγορούσε στους δρόμους που διάβαινα, στις καταστάσεις που αντιμετώπιζα, σε κάθε μου συναπάντημα..."

Το θαυμάσιο λιμπρέτο του ρέκβιεμ συμπληρώνεται με αποσπάσματα του ινδουιστή, μυστικιστή ποιητή του 15ου αι., Kabir...
Η "Θεοσοφία" του με το "¨Φως εξ Ανατολών" άγγιξε το συνθέτη, που στην ιερή μουσική του δημιουργία δεσπόζει ο υπερθρησκειακός χαρακτήρας κι  αντανακλά το όραμα των Βεδικών κειμένων ότι όλα τα πλάσματα του κόσμου είναι μέλη μιας οικογένειας.

"Ο ήλιος είναι μέσα μου και το φεγγάρι επίσης. Αν θέλει κανείς να τον αγαπούν πρέπει πρώτα να ξέρει να δίνει αγάπη άνευ όρων."

(Να θυμίσουμε πως ο Φουλντς ερεύνησε τον ινδικό πολιτισμό, την ινδική μουσική και ποίηση, ταξίδεψε στην Ινδία, όπου συγκέντρωσε στοιχεία της λαϊκής μουσικής της, συνθέτοντας και έργα για σύνολα παραδοσιακών ινδικών οργάνων).

Η ζοφερή ατμόσφαιρα πλάθεται από την πρώτη νότα της παρτιτούρας με ένα σκοτεινό, οραματικό πρελούδιο να προμηνύει το ύφος του εκτεταμένου, μυστικιστικού,  χορωδιακού έπους, που μνημονεύει τους νεκρούς πολέμου όλων των εθνών. Οι καμπανισμοί προκαλούν δέος και συγκίνηση, αλλά συγχρόνως υποβάλλουν τον ακροατή σε βαθιά ενδοσκόπηση και περισυλλογή. 

Το έργο αποτελεί τη μουσική καταδίκη της φρίκης και του ολέθρου και σκιαγραφεί την πορεία της λύτρωσης, μέχρι την απώτατη μεταφυσική εμπειρία της απόλυτης δύναμης, σοφίας, ειρήνης και αγάπης.

Η πρεμιέρα του έγινε στην επέτειο της νύχτας της ανακωχής, στις 11 Νοεμβρίου 1923 υπό την αιγίδα της Βασιλικής Βρετανικής Λεγεώνας στο Royal Albert Hall και ερμηνεύτηκε από ένα μεγαλειώδες σύνολο 1.250 εκτελεστών, κάνοντας πολλούς να το παραλληλίσουν με την Ογδόη Συμφωνία του Μάλερ, την επονομαζόμενη: "Συμφωνία των χιλίων".

John Foulds "A World Requiem, Op. 60":

Ο δημιουργός του "A World Requiem", John Foulds είναι μια από τις ενδιαφέρουσες φιγούρες της βρετανικής μουσικής του 20ού αιώνα, με μεγάλη έμφυτη μουσικότητα. Γεννημένος σε μουσική οικογένεια στο Μάντσεστερ, αυτοδίδακτος τσελίστας, τον υποστήριξε ο Henry Wood, έκανε μια επιτυχημένη καριέρα ως συνθέτης ελαφράς μουσικής και μουσικής για το θέατρο. Γοητεύτηκε από την Ινδία, ταξίδεψε κι έζησε εκεί, όπου και πέθανε από χολέρα το 1939.