 |
| Christiaan Tonnis: Virginia Woolf's portrait |
"Η μουσική εγείρει συνειρμούς στο μυαλό που δεν ταιριάζουν
με τους συνειρμούς που δημιουργεί μια άλλη τέχνη.
Η προσπάθεια επίλυσής τους σε μια ξεκάθαρη σύλληψη είναι επώδυνη
και ο νους ξυπνά... συχνά, απογοητεύεται κιόλας...
(Βιρτζίνια Γουλφ, από τις "Σημειώσεις" της)
Κορυφαία των αγγλικών γραμμάτων, η Βιρτζίνια Γουλφ διακρίθηκε για το υψηλό, εκλεπτυσμένο, ιδιαίτερα οξυδερκές και πρωτοποριακό πνεύμα της!
Στα έργα της δίνει έμφαση στον ψυχικό κόσμο των ηρώων της. Την ενδιαφέρουν όλα όσα κατοικούν στα εσωτερικά δωματιάκια της ψυχής του καθενός, οι διάφορες εκδοχές μας, εκείνες που άλλοτε αγαπήσαμε και άλλοτε απωθήσαμε...Αναζητά την εσωτερική αλήθεια, το σκοτεινό δάσος μέσα μας...
 |
| Η Βιρτζίνια Γουλφ με το σύζυγό της |
Πολλές οι απόπειρές της αυτοκτονίας, έγινε βίαιη με τον εαυτό της, μια κατάσταση που σύμφωνα με την βιογράφο της "την έφερε σε μόνιμη διαμονή στο ψυχιατρείο και πιο κοντά στο θάνατο ".
Τελικά, θα δώσει μόνη της, τέλος στη ζωή της. Το ημερολόγιο έγραφε 28 Μαρτίου 1941...
Λίγο νωρίτερα είχε συντάξει το τελευταίο κείμενό της. Μια επιστολή προς το σύζυγό της που του τα εξηγούσε όλα:
"Αισθάνομαι πως τρελαίνομαι πάλι. Και δεν θα συνέλθω ξανά τούτη τη φορά. Αρχίζω ν' ακούω φωνές και δε μπορώ να συγκεντρωθώ. Έτσι κάνω εκείνο που μου φαίνεται καλύτερο για όλους μας. Μου 'χεις δώσει τη μέγιστη δυνατή ευτυχία. Ήσουν με κάθε τρόπο όλ' αυτά που κανείς δε θα μπορούσε να 'ναι.[...] Δεν μπορώ να την παλέψω άλλο. Ξέρω ότι χαλώ τη ζωή σου, που χωρίς εμένα θα μπορούσες να κάνεις.[...]Οφείλω όλη την ευτυχία μου σε σένα. Ήσουν ολότελα υπομονετικός μαζί μου. Δεν μπορώ να συνεχίσω να χαλώ άλλο τη ζωή σου..."
Την επιστολή άφησε στις όχθες του ποταμού στο Σάσεξ λίγο πριν χαθεί για πάντα στο βυθό του...
Στο φιλικό κύκλο της Β. Γουλφ ανήκε και ο ποιητής και δραματουργός, Robert Trevelyan μετά της Ολλανδής συζύγου του Elizabeth, βιολονίστριας. Σε μια επιστολή προς τη μουσικό, Elizabeth Trevelyan, η Βιρτζίνια Γουλφ εξομολογείται:
 |
| Από τις τελευταίες φωτογραφίες της Γουλφ |
Γράφοντας τα βιβλία μου, αυτοσχεδιάζω. Τριγυρίζω με ιδέες, όπως θα έκαναν τα χέρια μου πάνω-κάτω στα πλήκτρα, αν έπαιζαν πιάνο...
[...]
Εχω την πεποίθηση πως Μουσική και άνθρωποι, μοιάζουμε...Πίσω από το υφαντό κρύβεται ένα σχέδιο. Θέλω να πω πως όλα τα ανθρώπινα όντα, όλος ο κόσμος είναι ένα έργο τέχνης, του οποίου αποτελούμε μέρος. Κι ο "Άμλετ" ή ένα "Κουαρτέτο του Μπετόβεν" είναι η απόδειξη σ' αυτήν την απέραντη λειτουργία που ονομάζουμε κόσμο. Κι ας μην υπάρχει πια ούτε Σαίξπηρ, ούτε Μπετόβεν. Έμειναν οι λέξεις, έμεινε η Μουσική...στην αιωνιότητα..."
Πρωτότυπες θέσεις, ισχυρές ιδέες που ενεργοποιούν τη σκέψη. Η προσοχή σε κάθε φράση της αποτελεί λυτρωτική εμπειρία και βγάζουν κάθε αναγνώστη της Γουλφ νικητή και λυτρωμένο, αφού του ανοίγει διάπλατα μυαλό και καρδιά και του υποδεικνύει κι έναν άλλο φωτεινό δρόμο να διαβεί...Δρόμο λουσμένο από λαμπρό φως που καθηλώνει και διαγράφει σκιές, θαμπούρες, καθετί ασήμαντο και επιφανειακό... Αφήνοντας ορατές, μονάχα αλήθεια και ομορφιά...
***
 |
| Πορτραίτο του Μπετόβεν το 1823, Ferdinand Georg Waldmüller |
Πρόκειται για το "String Quartet No. 13"(στην πραγματικότητα Νο.14). Ένα έργο σε σι ύφ. μείζονα και έξι κινήσεις, το τελευταίο κουαρτέτο του τιτάνα, γραμμένο το 1823. Αφιερώθηκε στον ρώσο αριστοκράτη και ερασιτέχνη τσελίστα, Νικολάι Μπορίσοβιτς Γκαλίτσιν, που έκανε και την παραγγελία.
Είχε ζητήσει από τον Μπετόβεν να συνθέσει τρία κουαρτέτα μέσω μιας επιστολής που ανέφερε:
"Ως βαθιά παθιασμένος εραστής της μουσικής σας και θαυμαστής του ταλέντου σας, παίρνω το θάρρος να σας γράψω για να αιτηθώ τη σύνθεση τριών νέων κουαρτέτων. Θα χαρώ να πληρώσω για τον κόπο σας με όποιο ποσό εσείς κοστολογήσετε".
Ο Μπετόβεν συμφώνησε ζητώντας 50 δουκάτα για κάθε κουαρτέτο.
Μεταξύ των Κουαρτέτων με έξι κινήσεις, αυτό είναι το πιο ασυνήθιστο. Δομικά ακολουθεί το μοτίβο των κινήσεων της Ενάτης(εναρκτήριο μέρος, χορευτική κίνηση, αργή κίνηση, φινάλε). Στην αρχική εκδοχή του κατέληγε στην "Grosse Fuge - Μεγάλη Φούγκα", που στην αναθεώρηση αντικαταστάθηκε από ένα πιο σύντομο και ανάλαφρο φινάλε.
Ο Μπετόβεν σε ορισμένα γραπτά του αναφέρεται στο κουαρτέτο, αποκαλώντας το: "Lieb - αγαπημένο".
- Οι ακραίες συμπεριφορές που αναφέρθηκα πριν, γίνονται εμφανείς από το πρώτο κιόλας μέρος με τις αντιθετικές συμπεριφορές των δυο θεμάτων. Το πρώτο εξαιρετικά ενεργητικό ενώ το δεύτερο στοχαστικό και ήρεμο.
- Ταχύτατο ρυθμικά το χορευτικό presto που ακολουθεί.
- Η τρίτη κίνηση στηρίζεται σε ένα Andante που μετατρέπεται ευρηματικά σε scherzoso, με το συνθέτη να μεταμορφώνει μέσω της πολυφωνικής γραφής του το γαλήνιο σε αγχώδες, το ήρεμο σε παιχνιδιάρικο.
- Με έμφαση στα λαϊκά στοιχεία είναι το μέρος που έπεται και ο Μπετόβεν τιτλοφορεί: "Γερμανικό χορό".
- Έντονης εκφραστικότητας και μελωδισμού είναι η καβατίνα της πέμπτης κίνησης.
- Το φινάλε είναι ένα ζωηρό αλλέγκρο στην αρχική κλίμακα σι ύφεση. Αντικατέστησε τη "Μεγάλη φούγκα" της αρχικής έκδοσης, που δημοσιεύτηκε ως ανεξάρτητο έργο.
Η πρεμιέρα του κουαρτέτου σε αυτή τη μορφή έγινε ένα μήνα μετά το θάνατο του Μπετόβεν το 1827 με το συνθέτη -δυστυχώς- να μην προλάβει να δει τον ενθουσιασμό του κοινού που ήγειρε η σύνθεσή του. Ενθουσιασμός που παραμένει μέχρι σήμερα στα ίδια ύψη όποτε εκτελείται το έργο, "απόδειξη στην απέραντη λειτουργία που ονομάζουμε κόσμο...Κι ας μην υπάρχει πια ο Μπετόβεν...έμεινε η Μουσική του...έμεινε η ομορφιά...η αξία της έμπνευσης και δημιουργίας του στην αιωνιότητα...", όπως η οξυδερκής βρετανίδα συγγραφέας σημείωσε κάποτε...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου