Moliere - Charpentier: "Ο κατά φαντασίαν ασθενής"

 

"Molière", Pierre Mignard

Θεωρείται ο θεμελιωτής της "υψηλής Κωμωδίας".

Μολιέρος: δραματουργός, ηθοποιός και σκηνοθέτης!
Ιδρυτής της "φαρσοκωμωδίας", στα έργα του αντανακλώνται τα ήθη της κοινωνίας  και των τάξεών της.

Ο Μολιέρος υπήρξε ένας έξοχος μάστορας της θεατρικής σκηνής που καυτηρίαζε τα κακώς κείμενα, την υποκρισία και τον φαρισαϊσμό με ευφυή τρόπο, εκφράζοντας τις απόψεις της λαϊκής μάζας!

Άφησε αριστουργήματα όπως: "Ο Φιλάργυρος", "Αρχοντοχωριάτης", "Ταρτούφος", "Μισάνθρωπος"...

Πέθανε σαν σήμερα 17 Φλεβάρη 1673.

Λίγες μέρες πριν το θάνατό του δίνεται η πρεμιέρα της τελευταίας κωμωδίας του:"Ο κατά φαντασίαν ασθενής", με τον Μολιέρο στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Αργκάν, έναν φιλάργυρο ηλικιωμένο, που ενώ χαίρει άκρας υγείας, αισθάνεται διαρκώς άρρωστος! Αυτή εμμονή του τον καθιστά εύκολο θύμα για τον περίγυρό του που τον εκμεταλλεύεται...Ο Αργκάν είναι ο υποχόνδριος ήρωας που αποπνέει, έναν παλιομοδίτικο συντηρητισμό, γεμάτο προκαταλήψεις.

Κατά τη διάρκεια της τέταρτης παράστασης ο Μολιέρος νιώθει αδιαθεσία, μεταφέρεται στο σπίτι του και εκεί αφήνει την τελευταία του πνοή.

Ένα μικρό ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ σε μετάφραση Ιωάννη Πολέμη:

Αργκάν:
-Αχ, γυναικούλα μου!Έλα κοντά μου! 
Μπελίνα:
-Τί έχεις αντρούλη μου;
Αργκάν:
-Έλα, τρέξε να με νιώσεις!
Μπελίνα:
-Τι τρέχει λοιπόν; Τι συμβαίνει παιδί μου;
Αργκάν:
-Αγαπημένη μου, μ' εσύγχυσαν...
Μπελίνα:
-Ω, τον καημένο τον αντρούλη μου! Πώς σε εσύγχυσαν, αγάπη μου;
Αργκάν:
-Η πανούργα η Τουανέτα σου ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο αυθάδης!
Μ' έκανε έξω φρενών, αγάπη μου!
Μπελίνα:
-Μην εξάπτεσαι , λοιπόν!
Αργκάν:
- Είναι μια ώρα τώρα που μου εναντιώνεται σε ό,τι θέλω να κάμω!
Είχε την αναίδεια να μού πει πως ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΑΡΡΩΣΤΟΣ!!!
Μπελίνα:
-Είναι αδιάντροπη!!!
Αργκάν:
-Εσύ, αγάπη μου, το ξέρεις πως είμαι άρρωστος, ε;
Μπελίνα:
-Ναι, καρδούλα μου, δεν έχει δίκιο!
Αργκάν:
-Αχ, αυτή η πανούργα θα με πεθάνει!!!

Marc-Antoine Charpentier 

O "κατά φαντασίαν ασθενής" , δεν ανέβηκε σε μουσική του -επί χρόνια συνεργάτη του- Ζαν Μπατίστ Λυλλί, με τον οποίο από κοινού είχαν δημιουργήσει το κωμικό μπαλέτο, ένα είδος κωμικού θεάτρου, που πλαισιώνεται με χορευτικά.

Είναι η εποχή που θεατρικός συγγραφέας και συνθέτης τα έχουν τσουγκρίσει, μετά τη χορήγηση του μονοπωλίου όπερας  στον αυλικό μουσικό Ζαν Μπατίστ Λυλλί.
Ενοχλημένος ο Μολιέρος προσεγγίζει άλλο συνθέτη, τον Μαρκ-Αντουάν Σαρπαντιέ, που πρόσφατα είχε επιστρέψει όλο ιδέες  από την Ιταλία.
Ο συνθέτης αναθεώρησε δυο φορές τη μουσική για να αντιμετωπίσει τους περιορισμούς που επέβαλε το βασιλικό μονοπώλιο .
Κατόπιν αιτήματος του Moλιέρου, συνθέτει ένα εκτεταμένο πρόλογο με τίτλο "Eglogue en musique et en danse", παρόμοιο με τα προλογικά των  λυρικών τραγωδιών του Λυλλί, προς έπαινο του βασιλιά.

Είναι απαράμιλλης μελωδικής ομορφιάς τα χορευτικά νούμερα και τα μουσικά ιντερλούδια του Σαρπαντιέ,  που σε συνδυασμό με το έξυπνο, γεμάτο χιούμορ Μολιερικό κείμενο γοητεύει όλους αυτούς τους αιώνες τους θεατές!Διάλογοι και μουσικά μοτίβα αγγίζουν τις ευαίσθητες χορδές της ανθρώπινης ψυχής, που προσπαθεί να ξορκίσει μέσα απ’ το γέλιο, τους βαθύτερους ανθρώπινους φόβους.

Από τους "Musiciens du Louvre" θα ακούσουμε την ουβερτούρα του Μολιερικού:

"Le malade imaginaire-Κατά φαντασίαν ασθενούς"

Ο Marc Minkowski και το διάσημο συγκρότημά του, μάς προσφέρουν μια αστραφτερή και δυναμική ερμηνεία:

M.A. Charpentier: Ouverture  "Malade Imaginaire", Μοlliere 

Για τον ΜΟΛΙΕΡΟ συνεργασίες του με τον Λυλλί, μπορείτε να διαβάσετε  παλιότερα κείμενα εδώ και εδω.