Translate

fb

Πέμπτη 8 Ιουνίου 2023

Ο Αλμπένιθ και η Λιτανεία της Αγίας Δωρεάς...

"Λιτανεία Corpus Christi", Carl Emil Doepler 


Με το όνομα Αγία Δωρεά ("Festum Sanctissimi Corporis Christi") φέρεται μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Καθολικής Εκκλησίας προς τιμή και προσκύνηση του σώματος του Χριστού και την έξαρση της μετουσίωσης του άρτου και οίνου σε σώμα και αίμα Κυρίου κατά την τέλεση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.
Η Ημέρα, που καθιερώθηκε από τον Πάπα Ουρβανό Δ' το 1264 γιορτάζεται την πρώτη Πέμπτη μετά την Πεντηκοστή και οι πιστοί προσκυνούν το Θείο Άρτο. Έπειτα, διανύουν μεγαλοπρεπή πομπή περιμετρικά του Καθεδρικού Ναού, στην οποία προηγούνται νεαρές κοπέλες και ακολουθούν αγήματα, ενώ ψάλλονται εκκλησιαστικοί ύμνοι.



Την ετήσια θρησκευτική τελετουργική πομπή του Corpus Christi στη Σεβίλλη, αποτυπώνει θαυμαστά ο Ισαάκ Αλμπένιθ στο μεγάλων διαστάσεων έργο του, "Iberia", τονίζοντας μέσα από τη μουσική τη θέση της χριστιανικής πίστης ως αναπόσπαστο τμήμα της ισπανικής ταυτότητας. 

Ο πιανιστικός κύκλος που συνέθεσε ο Αλμπένιθ το διάστημα 1905 - 1909 αποτελείται από 12 Εντυπώσεις-Impressions, που εκτίθενται σε 4 βιβλία από 3 έργα το καθένα, με πολλές φολκλορικές ισπανικές αναφορές. Στυλιστικά, αυτή η σουίτα εμπίπτει στη σχολή του ιμπρεσιονισμού, που καθιέρωσε ο Ντεμπισί ο οποίος μάλιστα εκθείασε τη σύνθεση χαρακτηρίζοντάς τη "πιανιστικό θαύμα".
Ο Γάλλος συνθέτης επαίνεσε τον Ισπανό συνάδελφό του για τη δημιουργία του την οποία κατέταξε "στην υψηλότερη θέση ανάμεσα στα πιο λαμπρά κομμάτια για τον βασιλιά των οργάνων", συμπληρώνοντας ότι "κατά τη διάρκεια της ακρόασης τα μάτια κλείνουν, σαν να θαμπώθηκαν από την ενατένιση τόσο πολλών εικόνων"

Ο Ντεμπισί με το χαρακτηρισμό "εικόνες" εννοεί τις εσωτερικές εικόνες, τις αντανακλάσεις της Ιβηρικής που προκαλεί η νοσταλγία του Αλμπένιθ. Τοπία δηλαδή της μνήμης που μοιάζουν περισσότερο με όνειρο. 

Στο 1ο Βιβλίο του πιανιστικού κύκλου παρουσιάζονται τα μέρη:


1. Evocación, μια ιμπρεσιονιστική ηχητική ανάμνηση της Ισπανίας, που συνδυάζει στοιχεία φαντάγκο και Αραγωνέζικης χότα.

2. El Puerto όπου η μελωδία "ζωγραφίζει" το λιμάνι Σάντα Μαρία, στο Κάντιθ και

3. Fête-dieu à Séville
με τον υπότιτλο: "Corpus Christi", που περιγράφει την λιτανεία την Ημέρα της Γιορτής Corpus Christi στη Σεβίλλη , όπου πλήθος κόσμου ακολουθεί τους ιερωμένους και τα αγήματα, με τις μπάντες να παιανίζουν κατανυκτικά.
Το μέρος αυτό πέρα από το εμβατηριακό, μεγαλόπρεπο στυλ του, κατακλύζεται από μια πένθιμη "saeta", μελωδία που παραπέμπει στο Ανδαλουσιάνικο κάντε χόντο. Μαρς και σαέτα εναλλάσσονται σ' ένα δυναμικό κρεσέντο έως ότου επανεμφανιστεί το κύριο θέμα του εμβατηρίου μεταμορφωμένο σε φόρμα ταραντέλας, που τελειώνει απότομα μ' ένα εκκωφαντικό φόρτε.  Μια ανάλαφρη coda ολοκληρώνει το μέρος. Η ηχητική εικόνα παραπέμπει σε ήχους από κιθάρες φλαμένκο που ακούγονται από μακριά και ανακατεύονται με απόηχους εκκλησιαστικών καμπανισμών.

Albéniz: "Suite Iberia, Premier Cuaderno. mov. III: Corpus Christi en Sevilla"
Στο πιάνο η Alicia de Larrocha


"Λιτανεία Corpus Christi στη Σεβίλλη", Manuel Cabral Aguado-Bejarano 
(pinterest)

Το μέρος "Corpus Christi en Sevilla" του Αλμπένιθ διασκεύασε για ορχήστρα ο Leopold Stokowski :





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου