Άγιος Νικόλαος: Παραλλαγές σε ένα τραγούδι του πολιούχου του Άμστερνταμ

 

"Ναός Αγίου Νικολάου, Άμστερνταμ"

Η καλησπέρα, λόγω εορτής του Αγίου της θάλασσας και των ναυτικών μας, έρχεται από το "Αμστελόδαμον", εξελληνισμένη ονομασία της πρωτεύουσας της Ολλανδίας, Άμστερνταμ.
Μιας πολύ όμορφης πόλης, που δεν έχει να θαυμάσεις μόνο γραφικά κανάλια κι ανεμόμυλους, άπειρα ποδήλατα στους δρόμους, το Ρέικσμουζέουμ, τo Μουσείο Βαν Γκογκ, το σπίτι του Ρέμπραντ ή εκείνο της Άννας Φρανκ, ή για τους ατακτούληδες τα "κακά κορίτσια" στην Κόκκινη συνοικία, έχει και ένα θαυμάσιο ναό, τη ρωμαιοκαθολική βασιλική του Αγίου Νικολάου, καθώς ο Άγιος είναι και για τους Ολλανδούς ο προστάτης των ναυτικών, τιμώντας έτσι και τη δική τους μεγάλη ναυτική παράδοση, με τη γιορτή του να αποτελεί έντονα προθεόρτια των Χριστουγέννων.

Η Βασιλική του ιστορικού κέντρου του Άμστερνταμ, χτίστηκε το 1880 στις όχθες του Άμστελ, δίπλα στον περίφημο Σιδηροδρομικό Σταθμό της πόλης, με χαρακτηριστικούς τους δυο πύργους στην είσοδό της, που μη αντέχοντας το βάρος του χρόνου γέρνουν προς τα μπρος αλλοιώνοντας τη συμμετρικότητά τους.

Η άφιξη του Αγίου με τον Μαύρο Πητ

Eντυπωσιακά είναι τα βιτρώ του, που απεικονίζουν σκηνές από τη ζωή του Αγίου Νικολάου αλλά και το εκκλησιαστικό όργανο, κατασκευής του 1890 από τον κορυφαίο γερμανό Wilhelm Sauer, που είναι το μόνο μεγάλο έργο του στην Ολλανδία, και ένα από τα πολύ λίγα της περιόδου που έχoυν επιζήσει αναλλοίωτα ως τις ημέρες μας.

Την παραμονή της γιορτής, ο Άγιος Νικόλαος, (Sinterklaas-κατ’αντιστοιχία του Santa Claus), καταφθάνει στο λιμάνι του Άμστερνταμ με ατμόπλοιο, συνοδευόμενος από τον Μαύρο Πητ, το μαύρο βοηθό του και τηρώντας τις παραδόσεις μοιράζει δώρα σε όλους, μικρούς και μεγάλους, ώστε να τα βρουν το επόμενο πρωί, ανήμερα της γιορτής του.

Οι φανφάρες κορυφώνονται με τη μεγάλη παρέλαση στον παραποτάμιο δρόμο.

 

"Sinterklaas parade in front of St. Nikolaaskerk, Amsterdam"
(από: amsterdamtour.it)

Μπάντες χάλκινων πνευστών, που παιανίζουν, γελωτοποιοί μέσα στις πολύχρωμες φορεσιές τους, ξυλοπόδαροι και ακροβάτες ...μια ατμόσφαιρα χαρούμενης γιορτής, που αποτυπώνεται σ' αυτό το πολύχρωμο εικαστικό έργο που ανακάλυψα στο διαδίκτυο...

Ο Άγιος Νικόλας των Ευρωπαίων, ο Άγιος Βασίλης του τόπου μας έχουν κοινά χαρακτηριστικά, φίλοι μου, με πρωταρχικό την αγάπη τους για τα παιδιά και γιορτάζονται ποικιλοτρόπως απανταχού της γης!
Είναι ωραίο να θυμόμαστε τα "πανηγύρια" τους, τις εκφράσεις αγάπης των ανθρώπων απέναντί τους, όπως σηματοδοτούνται από τον απλό λαό...

Όπως είπαμε, στην Ολλανδία η παράδοση θέλει τον Άγιο Νικόλαο να έρχεται με ατμόπλοιο από τη θάλασσα για να μοιράσει δώρα στα φρόνιμα και υπάκουα παιδάκια.

Την ιστορία αυτή περιγράφει ένα λαϊκό, παιδικό τραγουδάκι, τη μελωδία του οποίου πήρε ο ολλανδός συνθέτης, Jan van Gilse και  το 1909 έγραψε τις υπέροχες "Παραλλαγές του για ορχήστρα".
Μια σύνθεση του όψιμου ρομαντισμού εκθαμβωτικής ομορφιάς, αρμονικού πλούτου και λαμπρής ενορχήστρωσης.

Jan van Gilse: "Variaties over een St. Nicolaasliedje":