"Elegy for Brahms"

 

"Χωρίς δεξιοτεχνία, η έμπνευση είναι ένα απλό καλάμι που δονείται από τον άνεμο", 

ήταν το μότο του ίδιου του Γιόχαν Μπραμς, που έφυγε σαν σήμερα 3 Απριλίου 1897.

Στο έργο του Μπραμς διακρίνουμε την ελευθερία, αλλά και την προσήλωση στην παράδοση, στον απλό άνθρωπο, τον έρωτα, τη ζωή, τη φύση και τις ομορφιές της.

Από το τεράστιο έργο, που άφησε πίσω του ο Μπραμς, οι συμφωνίες, τα κονσέρτα του, τα πιανιστικά έργα και η μουσική δωματίου είναι τα πιο γνωστά, ενώ τα αναρίθμητα σολιστικά και χορωδιακά λήντερ του δεν ευτύχησαν να έχουν για πολλούς το ίδιο ενδιαφέρον, όπως τους άξιζε.
Με ένα αγαπημένο μου ληντ του Γιοχάνες Μπραμς θα τιμήσουμε τη μνήμη του.
Ένα γλυκύτατο τραγούδι με λυρικό χαρακτήρα, γεμάτο τρυφερότητα, θερμό και γαλήνιο αίσθημα, που ταιριάζει τόσο -αλήθεια- με την ανοιξιάτικη, χιλιόχρωμη εποχή, που διανύουμε...


Απολαμβάνουμε το: "Der Frühling- Η Άνοιξη", από τα " Έξι τραγούδια για σοπράνο ή τενόρο με πιάνο, αρ. 2", που συνέθεσε το 1852. Η ποίηση στο συγκεκριμένο είναι του Johann Baptist Rousseau.

"Δελεάζοντας το δέντρο μουρμουρίζει ο άνεμος:

Ξύπνα από τον ύπνο σου και τ όνειρό σου,

του χειμώνα η παγωνιά έχει περάσει.

Γύρνα το βλέμμα σου ψηλά,

δες τα λαμπρά τ' ουρανού μάτια

του ήλιου το φως το χρυσό.

Ζεστό το αεράκι κι απαλό,

και λιγοστά τα σύννεφα,

όλα τα άνθη άνοιξαν

την πλάση ευωδιάζουν

πουλιά γλυκόλαλα που κελαηδούν

Και φέτος η Άνοιξη, επέστρεψε..."

Ι: Για τενόρο:

Brahms: "Der Frühling- Η Άνοιξη" / Dietrich Fischer-Dieskau - Jörg Demus:

ΙΙ: Για σοπράνο:

Brahms: "Der Frühling- Η Άνοιξη" / Elly Ameling - Dalton Baldwin:

Ο Μπραμς εκπροσωπούσε την συντηρητική παράταξη της Ρομαντικής, Γερμανικής σχολής, με πιστούς οπαδούς που πίστευαν πως ο Μπραμς ήταν ο άξιος συνεχιστής και κληρονόμος των γιγάντων Μπαχ, Μότσαρτ και Μπετόβεν, μιας παράταξης που αντιμαχόταν στη Νεωτεριστική-Προοδευτική σχολή του Βάγκνερ.

Οι συνθέτες ήταν χωρισμένοι λοιπόν σε δυο στρατόπεδα.

Ο τάφος του Γιόχαν Μπραμς στο Κοιμητήριο της Βιέννης

Με την πλευρά του Μπραμς, τον οποίο θεωρούσε κορυφαίο της γενιάς του τασσόταν και ο Hubert Parry, περίφημος άγγλος μουσουργός.

Ήταν 64 χρονών όταν ο Μπραμς πέθανε από καρκίνο του ήπατος στη Βιέννη. Χιλιάδες φανατικοί θαυμαστές του ήρθαν στην κηδεία του απ’ όλη την Ευρώπη προκειμένου να τού αποδώσουν το ύστατο χαίρε. Στο λιμάνι της γενέτειράς του, το Αμβούργο, οι σημαίες κυμάτιζαν μεσίστιες για τρεις ημέρες σε όλα τα καράβια.

Tα στεφάνια που είχαν φτάσει από φίλους και θαυμαστές ήταν τόσα πολλά, που χρειάστηκαν έξι οχήματα για τη μεταφορά τους.
Το φέρετρο ακολούθησαν μεγάλες προσωπικότητες της τέχνης και της πολιτικής, ανάμεσά τους κι ο Αντονίν Ντβόρζακ.
Η πομπή έκανε μια σύντομη στάση στο Musikverein και συνέχισε για το κεντρικό Κοιμητήριο Zentralfriedhof της Βιέννης, όπου τάφηκε ο συνθέτης, κοντά στους τάφους των Μπετόβεν και Σούμπερτ. Λίγα χρόνια αργότερα δίπλα στον Μπραμς τάφηκε ο Γιόχαν Στράους υιός, τη μουσική του οποίου θαύμαζε απεριόριστα.

Με αφορμή το θάνατο του μεγάλου γερμανού μουσουργού, ο Hubert Parry έγραψε μια σύνθεση μέσα στην οποία περικλείει όλη τη θλίψη και την οδύνη του για την απώλεια του μεγάλου δημιουργού, που θαύμαζε τόσο!

Πρόκειται για μια επιμνημόσυνη ελεγεία, σε πολλά σημεία της οποίας υπονοούνται έργα του Μπραμς, όπως το περίφημο, αισιόδοξης χροιάς μοτίβο από το φινάλε της Πρώτης Συμφωνίας σε Ντο μείζονα, που ευρηματικά ο Purry το αναπτύσσει σε μετατροπία στην ομώνυμη ντο ελάσσονα ενισχύοντας έτσι το συναίσθημα της θλίψης.

Όμως η κατάληξή της σε Ντο μείζονα αφήνει μια αισιόδοξη και παρήγορη αίσθηση, υπονοώντας τη συνέχιση του Μπραμς μέσα από την ακτινοβολούσα τέχνη του!

Hubert Parry: "Elegy for Brahms":