Μπαχ - Παρθένης: "Και αναστάντα τη τρίτη ημέρα..."

 

Κωνσταντίνος Παρθένης: "Η Ανάσταση"

"Και αναστάντα τη τρίτη ημέρα, κατά τας Γραφάς. Και ανελθόντα εις τους ουρανούς..."


Μεγάλο Σάββατο, μέρα της Λύτρωσης, μέρα της Ανάστασης, της ανανέωσης και της ελπίδας...



Ο Κωνσταντίνος Παρθένης φιλοτέχνησε την "Ανάστασή" του το 1917.
Στο εικαστικό αυτό αποκαλύπτεται η μοναδική ικανότητα του ζωγράφου να αποτυπώνει το πνευματικό και υπερβατικό.
Η πνευματικότητα καθίσταται ορατή με το χρώμα, τις λεπτές πινελιές και τις εξαϋλωμένες φιγούρες. Το σώμα του Χριστού είναι τυλιγμένο με σάβανο και τοποθετημένο στα δεξιά της σύνθεσης. Μοιάζει μετέωρο πάνω από τον τάφο, καθώς ανεβαίνει θριαμβευτικά στους ουρανούς. Το πρόσωπο του Χριστού βασίζεται σε στοιχεία της Βυζαντινής παράδοσης.
Τρεις στρατιώτες που φρουρούν τον τάφο, χρωματικά εναρμονίζονται με τα χρώματα της όλης σύνθεσης.
Όπως λέει ο ιστορικός τέχνης, Χρύσανθος Χρήστου: "Στην περίπτωση των φρουρών ο Παρθένης χρησιμοποιεί το μανιεριστικό τύπο της figura serpentinata, για να δώσει σαφέστερα τη δύσκολη θέση τους. Έτσι, με την καθετότητα του Χριστού τονίζονται η βεβαιότητα και η ασφάλεια, με την κυρτότητα των φρουρών, η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια".

Η "Ανάσταση" του Παρθένη έχει τη σφραγίδα του εκθαμβωτικού αττικού φωτός. Έτσι το έργο παίρνει ένα δοξαστικό χαρακτήρα, όπως είναι αυτός της Ανάστασης, της νίκης της ζωής πάνω στο θάνατο.
Στο βάθος, λόφοι και δέντρα, σε χρώματα που ανταποκρίνονται σε κείνα των υπολοίπων μορφών.

***

Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ προσεγγίζει ιδιαίτερα την Ανάσταση, καθώς η "γνωριμία" του με το θάνατο έγινε πριν ακόμη συμπληρώσει τα δέκα χρόνια του  με το θάνατο των δύο γονέων του.

Ετσι, -όπως υποστήριζε- έβλεπε το θάνατο ως την  πύλη μέσω της οποίας  κανείς μεταφέρεται από τον γήινο και θλιβερό, σε έναν άλλο, χαρούμενο κόσμο.

Οι θρησκευτικές συνθέσεις του, με κατάνυξη, δέος και πνευματική ευφροσύνη, μαρτυρούν την αδιάκοπη συγκέντρωση του στο "χαροποιό πένθος", που οδηγεί στην Ανάσταση.

Η "Λειτουργία σε σι ελ". είναι σύνθεση αρκετά εκτεταμένη σε διάρκεια και ολοκληρώθηκε ένα χρόνο πριν το θάνατο του Μπαχ, με το μεγαλύτερο των τμημάτων της ν' αποτελούν παλαιότερες εργασίες του.

Για μια ακόμη φορά η ακλόνητη πίστη του συνθέτη ενώνεται με το μουσικό του ταλέντο, αποδεικνύοντας τους δεσμούς της μουσικής με τη θρησκευτικότητα.
Ο μέγας κάντορας φέρνει στην επιφάνεια το βαθύ μήνυμα της μυστικής γλώσσας της μουσικής στις ιερότερες στιγμές του ανθρώπου, την ώρα της πνευματικής ανάτασης...

Το κείμενο της λειτουργίας είναι δοξαστικό, δίνει έμφαση στην Ανάσταση του Ιησού και υπενθυμίζει πως η Αγάπη του Χριστού αποτελεί την σωτηρία του ανθρώπου.

Από το "Credo" της "Λειτουργίας σε Σι ελ" θα ακούσουμε το: 

"Et resurrexit tertia die-Και αναστάντα τη τρίτη ημέρα"

Σε όργανα εποχής από την φημισμένη Orkest van de Achttiende Eeuw(Ορχήστρα του 18ου αι.)
και σε δ/νση του ιδρυτή της, Frans Brüggen.

Ενα αριστουργηματικό ακουόραμα επικοινωνίας με το απειροτέλειο Θείο!

Ήχοι βαθιάς ευλάβειας και ψυχικής ανάτασης!

Bach: "Et Resurrexit":