Lady Godiva: από το θρύλο στην Τέχνη...

 

"Lady Godiva", Wojciech Kossak

Ο ΘΡΥΛΟΣ του 13ου αι.:

Κάθε χρόνο τέτοια μέρα 31 του Μάη, στο Κόβεντρυ της Βρετανίας γιορτάζεται η
Ημέρα της "Γυμνής Λαίδης".Της τολμηρής λαίδης Γκοντάιβα ή Γκόντιβα, που εμφανίστηκε γυμνή έφιππη, όπως της είχε ζητήσει για να την αποφύγει ο σύζυγός της, προκειμένου να απαλλάξει από τους φόρους το λαό της.
Καβάλα στ 'άλογό της μόνο τα μακριά μαλλιά της έκρυβαν τα επίμαχα σημεία του ζουμερού της κορμιού!
Ο θρύλος λέει πως μόνο ένας πονηρός ράφτης, ο Πήπινγκ Τομ, παράκουσε την εντολή του κόμη και κρυφοκοίταξε κάνοντας μια τρύπα στα παντζούρια του, τα κάλλη της λαίδης, κάτι για το οποίο τιμωρήθηκε με τύφλωση.
Πάντως η γενναία πράξη της Γκοντάιβα απάλλαξε τους υπηκόους της από την βαριά φορολογία!


Ο θρύλος σε μια ΟΥΒΕΡΤΟΥΡΑ- σύνθεση μόλις ΔΥΟ ημερών

"Lady Godiva", William Holmes Sullivan

O θρύλος της γυμνής λαίδης ενέπνευσε στον μαθητή του Ντβόρζακ, τσέχο συνθέτη και παιδαγωγό Vítězslav Novák (ηγετική φυσιογνωμία του νεορομαντικού κινήματος) την ομώνυμη Ουβερτούρα του:
"Lady Godiva", Op. 41

Σε αυτό το έργο είναι εμφανείς οι αναζητήσεις του για νεομοντερνική έκφραση και καλλιτεχνική ελευθερία.Ο συνθέτης εμπνέεται από τη γυναικεία δύναμη και τόλμη, που υπερισχύει τελικά της τυραννίας και σκληρότητας, στοιχεία που υπερτονίζονται στο "θεατρικό έργο του Jaroslav Vrchlický", βασισμένο στην ιστορία της Lady Godiva.

Η Ουβερτούρα θεωρείται ένα από τα πιο ισχυρά έργα του Novák κι ας γράφτηκε στο απίστευτα σύντομο χρονικό διάστημα των μόλις δύο ημερών (9 και 10 Οκτωβρίου 1907)για να παρουσιαστεί το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου, με την ευκαιρία της έναρξης του νέου Δημοτικού θεάτρου της Πράγας.

Η Εισαγωγή του Novak ανοίγει δυναμικά, σαγηνευτικά παρορμητική, άγρια και στιβαρή, που στο μουσικό της ξετύλιγμα μεταλλάσεται ενδυόμενη εξαιρετικό λυρισμό!
Μια συγκλονιστική μουσική σύγκρουση ευγένειας και τραχύτητας με το "καλό και δίκαιο" να υπερνικά!To κλείσιμό της ήρεμο και γαλήνιο με απόκοσμες καμπ'άνες ,ο ήχος των οποίων προσδίδει στη σύνθεση μια κατανυκτική αύρα.
Μια πραγματικής ομορφιάς, σύνθεση, που όταν παρουσιάστηκε αποθεώθηκε λαμβάνοντας επαίνους και "χρυσές" κριτικές!

Aκούμε την Ουβερτούρα από την Φιλαρμονική Ορχήστρα του Μπρνο  υπό την μπαγκετική καθοδήγηση του επίσης τσέχου Jaroslav Vogel, γνωστού για τις παρουσιάσεις έργων Τσέχων συνθετών.

NOVÁK: "Lady Godiva Overture, Op.41":

Ο θρύλος στην ΠΟΙΗΣΗ:

Η τολμηρή λαίδη και ο θρύλος της εμπνέει το ομώνυμο ΠΟΙΗΜΑ του άγγλου Alfred Tennyson:

"I waited for the train at Coventry;

I hung with grooms and porters on the bridge,

To watch the three tall spires; and there I shaped

The city's ancient legend into this..."

Ολόκληρο το ΠΟΙΗΜΑ θα διαβάσετε εδώ.:

Από τον ΤΕΝΝΥΣΟΝ στην ΟΠΕΡΑ του Μασκάνι:

Η έφιππη, γυμνή λαίδη δίνει έμπνευση στον Πιέτρο Μασκάνι, που γράφει την περίφημη τρίπρακτη όπερά του : "Ιζαμπώ", εμπνεόμενος από την αυτοθυσία της ευγενικής ψυχής της λαίδης...δίνοντας διαφορετικά ονόματα και ρόλους.

Tην τολμηρή λαίδη και το θρύλο της γνώρισε ο συνθέτης όταν διάβασε το ποίημα του άγγλου Άλφρεντ Τέννυσον: "Godiva".


Πρόκειται για άλλη μια όπερα του Μασκάνι, όπου αναδεικνύεται το τεράστιο ταλέντο του βεριστή συνθέτη, με τις υπέροχες μελωδίες να ξεδιπλώνονται αβίαστα φανερώνοντας το μεγάλο χάρισμά του στη σύνθεση!
Γοητευτικά μοτίβα, άριες φλογερές, όλο ορμή, μια περιπέτεια όχι μόνο από άποψη μελωδική μα και αρμονική, με αποκορύφωμα, όπως και στην Καβαλλερία Ρουστικάνα, το αριστουργηματικό, Ιντερμέτζο:

Pietro Mascagni: "Isabeau - Intermezzo":

Για την "Γυμνή Λαίδη" μπορείτε να διαβάσετε σε παλαιότερο άρθρο μου εδώ