Νίτσε, με σεβασμό στη μουσική...

 

(πηγή φωτο: symphoniarevista)

"Το να γυρίσω την πλάτη μου στον Βάγκνερ ήταν για μένα πεπρωμένο... Tο να μ' αρέσει κάτι μετά αυτόν, νίκη.
Κανένας ίσως δεν παραμεγάλωσε τόσο επικίνδυνα με τη βαγκνερίτιδα... κανένας δεν αμύνθηκε πιο σκληρά εναντίον της, κανένας δεν χάρηκε τόσο πολύ που την ξεφορτώθηκε...
Μεγάλη ιστορία! Αν ήμουν μοραλιστής, ποιος ξέρει πώς θα την ονόμαζα! Ίσως αυτοϋπερνίκηση...Αλλά ο φιλόσοφος δεν αγαπάει τους μοραλιστές... δεν αγαπάει ούτε τις όμορφες λέξεις..."
(F. Nietzche)

[Το παραπάνω απόσπασμα, με αφορμή τη γενέθλια επέτειο του φιλοσόφου Φρήντριχ Νίτσε (15 Οκτωβρίου 1844), που θαύμαζε ως είδωλό του το Ρ. Βάγκνερ αρχικά, κι εξηγεί στο "Νίτσε εναντίον Βάγκνερ" γιατί ο φιλόσοφος απογοητεύτηκε και διέκοψε τη φιλία μαζί του...]

Το σημείο τριβής τους ήταν ο Χριστιανισμός, με το ποτήρι να ξεχειλίζει μετά τον Βαγκνερικό , "Πάρσιφαλ", που τον υμνούσε...
Ετσι, ο φιλόσοφος στράφηκε προς Μπιζέ και Σούμπερτ.

Και για να προλάβω τους Βαγκνερικούς, εννοείται πως κανείς αντικειμενικά σκεπτόμενος μουσικόφιλος δεν γυρίζει την πλάτη στον μεγαλοφυή, χαρισματικότατο Βάγκνερ, δεν αμφισβητεί την πολυσχιδή προσωπικότητά του, (μουσικός, λιμπρετίστας, ποιητής, σκηνοθέτης, αρχιτέκτων κλπ...), κάποιες όμως από τις ιδέες του, ύψωσαν το κόκκινο πανί...

Όμως, σήμερα το θέμα μας είναι ο Νίτσε, που όπως θα γνωρίζετε, εκτός από άνθρωπος της διανόησης υπήρξε λάτρης της μουσικής, πιανίστας και συνθέτης!
Aσχολήθηκε με το πιάνο από μικρός και τις πρώτες συνθετικές του απόπειρες τις κάνει λίγο μετά τα δέκα.
Λίγο πριν τα δεκατέσσερα ο Νίτσε θα φιλοσοφήσει περί μουσικής, δείχνοντας το βαθύ του σεβασμό προς την τέχνη αυτή, λέγοντας:

"Είναι η τέχνη που οδηγεί τη σκέψη μας... μάς ανυψώνει, μας κάνει να στρέψουμε το βλέμμα ψηλά. Μας μιλά διεισδυτικά και καθορίζει τις πιο κρυφές ρωγμές της καρδιάς μας. Ενισχύει την ουσία της ύπαρξής μας και οδηγεί στο καλό και το αληθινό..." 

Ας απολαύσουμε μια σύνθεσή του για πιάνο από το "Albumblatt", που μεταφράζεται ως "άλμπουμ από φύλλα", ένας τίτλος που συνηθιζόταν μεταξύ των Γερμανών συνθετών για αέρινες, διάφανες συνθέσεις σύντομου χαρακτήρα.
Ένα εξαιρετικό παράδειγμα του αυτοσχεδιαστικού ύφους του Νίτσε, που δεικνύει έναν άνθρωπο με οξυμένη αντίληψη της μουσικής σύνθεσης.

Friedrich Nietzsche: "Albumblatt"

"Εχω αναγκη η μελαγχολία μου να ακουμπήσει στην άκρη της τελειότητας.
 Γι' αυτό, υπάρχει η Μουσική..."

O μέγας φιλόσοφος, ων σπουδαστής του πιάνου βυθίστηκε κυριολεκτικά στον κόσμο του Μπετόβεν και του Σούμαν. Ακολούθησε τη μουσική με μια μοναχική αφοσίωση που θα ξεχώριζε αργότερα τα φιλοσοφικά του γραπτά. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας του συνέθεσε σονάτες, φαντασίες, καθώς και πιο φιλόδοξα έργα όπως μια Λειτουργία, ένα Χριστουγεννιάτικο Ορατόριο  κι ένα Miserere -εξαιρετικά ειρωνικό αλήθεια- από κάποιον που μελλοντικά θα δήλωνε πως "Ο Θεός είναι νεκρός"...

Στο μπλογκ υπάρχουν κι άλλα κείμενα για τον Νίτσε. Περιηγηθείτε!