Ένα "Σονέτο για την Ελένη" από τον "πρίγκηπα των ποιητών"....

 

Ο μεγάλος λυρικός της γαλλικής ποίησης του 16ου αι., Pierre de Ronsard γεννήθηκε σαν σήμερα, 11 Σεπτέμβρη 1524.

Η Βασιλική Αυλή τον αποκαλούσε τιμητικά αναγνωρίζοντας την ποιητική μαεστρία του "Πρίγκηπα των ποιητών".

Το έργο του χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια να δημιουργήσει ποίηση στη γαλλική γλώσσα άξια να συναγωνιστεί τους αρχαίους Έλληνες και Λατίνους.

Χάρη στον Ρονσάρ η γαλλική ποίηση απέκτησε μουσικότητα, ευγένεια και λεπτότητα.

Ο Ρονσάρ υπήρξε βαθύς γνώστης της λατινικής και ελληνικής λογοτεχνίας. Μιλούσε άπταιστα αρχαία ελληνικά, νεαρός μάλιστα είχε μεταφράσει Αριστοφάνη...

Φυσικό ήταν η ελληνομάθειά του να επιδράσει στην ποίησή του. Φανερά μιμούμενος τον Πίνδαρο έγραψε τις περίφημες "Ωδές" του, λάτρευε τον Όμηρο και αυτός ήταν ο λόγος που ξεκίνησε τη συγγραφή ενός επικού έργου, που όμως δεν τέλειωσε ποτέ, ενώ  η θεματογραφία των ποιημάτων του συχνά εμπνεόταν από την αρχαιοελληνική ιστορία και μυθολογία. 

Ήταν το 1578, όταν η Αικατερίνη των Μεδίκων παρήγγειλε στον Ρονσάρ να εμπνευστεί μια ποιητική συλλογή για την κουμπάρα της, Hélène de Fonsèque ως παρηγοριά για την απώλεια του αγαπημένου της στον πόλεμο. 

Ο Ρονσάρ με ερέθισμα από το όνομά της, της γράφει μια σειρά από σονέτα , στα οποία συγκρίνοντάς τη με την Ελένη της Τροίας, υμνεί το άφθαστο κάλλος της...

Ως προς τη φόρμα και το ύφος τους, τα σονέτα μαρτυρούν την επιρροή από κείνα του Πετράρχη για τη Λάουρα, όπου με ευγένεια και λεπτότητα ο ποιητής εκφράζει το θαυμασμό και την αγάπη που του ενέπνευσε η κομψή βαρώνη, η "Ελένη" που με τη χάρη, τη φινέτσα, τη θηλυκότητα και τη λάμψη της, δόνησε το συναισθηματικό του κόσμο με μια πρωτόφαντη ένταση...

Pierre de Ronsard: "Quand vous serez bien vieille - Από τα Σονέτα για την Ελένη":

"Στο τζάκι όταν θα κάθεσαι, βραδιές με το λυχνάρι,

γριούλα πια, ανεμίζοντας και κλώθοντας θα λες

ρίμες μου ψιθυρίζοντας τραγουδιστές παλιές:

"Είχε στα νιάτα μου ο Ρονσάρ την ομορφιά μου εξάρει."

Δεν θα βρεθεί δουλεύτρα σου, μισαποκοιμισμένη

από τη λάτρα του σπιτιού, να μην ξεπεταχτεί

στου ονόματός μου τ’ άκουσμα, κι εσένα ξακουστή

να μη σε πει κι ευλογητή και τρισμακαρισμένη.

Στο χώμα θ’ αναπαύομαι, που με είχαν αποθέσει,

φάντασμα δίχως κόκαλα στους ίσκιους μιας μυρτιάς

και γριά πια εσύ θ’ αναπολείς στην άκρη της εστιάς

τον έρωτά μου εκείνονε που ’χες καταφρονέσει.

Αν με πιστεύεις, τ’ αύριο μην περιμένεις, κόψε

Τα ωραία ρόδα της ζωής, χάρου τα απ’ απόψε."

(Αλέξανδρος Μπάρας: "Προσεγγίσεις στη γαλλική ποίηση / Μεταφράσεις",
εκδ. Πρόσπερος, σελ. 16.)

Το συγκεκριμένο ποίημα του Pierre de Ronsard ντύνει με μια κομψή κι ευγενική μελωδία ο Πρώσος, βελγικής καταγωγής, Louis Théodore Gouvy, ο οποίος πολλάκις ασχολήθηκε με την ποίηση και τη μελοποίησή της.
Αγαπημένος του ποιητής υπήρξε ο Ρονσάρ, καθώς τους συνέδεε η αγάπη και το έντονο ενδιαφέρον για τον κλασικό ελληνικό πολιτισμό. 

Συνέθεσε 2 κύκλους τραγουδιών με ποιήματά του. Το συγκεκριμένο σονέτο είναι το έκτο στη σειρά του "op. 44"  με τίτλο: "Huit Poésies de Ronsard", που εκδόθηκε το 1876. 

Πρόκειται για ληντ, με το οποίο ο συνθέτης καταφέρνει να δηλώσει το τεράστιο ταλέντο του στην απεικόνιση του συναισθήματος με μόνους συμμάχους πιάνο και φωνή.Η πιανιστική συνοδεία υποστηρίζει την φωνή με πλατιές, κοφτές συγχορδίες δίνοντας έμφαση στο λυρισμό του ποιητικού κειμένου.Το δεύτερο 4στιχο στηρίζεται πάνω στην ίδια μελωδία, ενώ τα 3στιχα που ακολουθούν  διαπνέονται από ρομαντισμό και πάθος που εκδηλώνεται σε μια μελωδική πορεία επιζητώντας έντονα την κλιμάκωσή της.

Επειδή ο Gouvy θεωρήθηκε "καλλιτέχνης δύο πολιτισμών"(ανάμεσα σε Γαλλία και Γερμανία)  στο έργο του συναντάμε συνύπαρξη του γαλλικού λυρισμού και κομψότητας με το δυναμισμό και την αισθητική των Γερμανών. Εξάλλου, Μέντελσον, Σούμαν και Αντόλφ Αντάμ υπήρξαν πρότυπά του.
Ευρηματικός μελωδός με επιδέξια αίσθηση του ήχου, μάστορας της ασματικής φόρμας εκτιμήθηκε από τους Μπραμς, Ράινεκε, Γιόαχιμ, ενώ ο Μπερλιόζ σε μια ειρωνικής χροιάς κριτική του τον αποθέωσε για την άφθαστη μουσική του αξία, γράφοντας: 
"Πώς γίνεται ένας μουσικός της σπουδαιότητας του Gouvy να μην είναι ακόμη ευρέως γνωστός στο Παρίσι ενώ είναι άπειρες οι σκνίπες, που ενοχλούν το κοινό με το επίμονο βουητό τους;"

Παλαιότερο κείμενο για τον Pierre de Ronsard μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Φραντς Βέρφελ: "μπροστά στην Άλμα νιώθω διάφανος"...

Ο Φραντς Βέρφελ με την Άλμα στη Νέα Υόρκη το 1935

10 Σεπτεμβρίου του1890 γεννιέται ο Αυστρο-Βοημός θεατρικός συγγραφέας και ποιητής, Φραντς Βέρφελ, γνωστού στους μουσικόφιλους ως θαυμαστής, εραστής και τέλος σύζυγος της Άλμα Σίντλερ, χήρας του Γκούσταβ Μάλερ.

Γεννήθηκε στην Πράγα και από νωρίς ασχολήθηκε με την ποίηση ενώ ήρθε σε επαφή με την υψηλή διανόηση της εποχής του, Ρίλκε , Κάφκα κλπ....Μέσω του δοκιμιογράφου και μεταφραστή, Φραντς Μπλάι, γνώρισε και ερωτεύτηκε την Άλμα Μάλερ, τότε παντρεμένη με τον αρχιτέκτονα Βάλτερ Γκρόπιους. Η Άλμα είχε ενθουσιαστεί από την ποιητική και συγγραφική δεινότητα του Βέρφελ, παρότι νέος στο χώρο, νεότερος από κείνη κατά έντεκα χρόνια, αδιάφορος εμφανισιακά, και με εβραϊκά χαρακτηριστικά, άρα μη αναμενόμενη η έλξη καθως η γυναίκα είναι γνωστή για τις αντισημιτικές της διαθέσεις, αν και οι Μάλερ και ο πρώτος της εραστής, Τσεμλίνσκι, ήταν επίσης Εβραίοι.
Ομως στην τέχνη του συγκρινόταν -έλεγαν- με τον Τόμας Μαν.

"Αποτελεί τυπικό δείγμα Βιεννέζου, παρότι γεννήθηκε στην Πράγα.
Νωχελικός,φλύαρος, αγαπάει τις απολαύσεις, καπνίζει χωρίς σταματημό,
πίνει άφθονο κρασί, είναι γυναικάς, λατρεύει τη μουσική, ιδιαίτερα την όπερα και γενικότερα τις απολαύεις της ζωής.Είναι χαριτωμένος και ανεξάντλητος συζητητής.
Γνωρίζει το έργο του Βέρντι απ'έξω κι ανακατωτά και το τραγουδά συχνότατα με μια όμορφη φωνή τενόρου, εκτιμά τη μουσική του Μάλερ...
Αυτός είναι ο Φραντς Βέρφελ, αλλά...."Ιn cauda venenum", -αλίμονο- είναι Εβραίος," 

θα γράψει η Άλμα στο ημερολόγιό της.

Κι όμως, διάβασε ποιήματα του εβραϊκής καταγωγής, Βέρφελ και μάλιστα μελοποίησε κάποια απ' αυτά.
Ήταν σε μια συναυλία, όπου παιζόταν η "Τέταρτη Συμφωνία" του Μάλερ, που οι δυο τους έφυγαν διακριτικά στο διάλειμμα ....Ο Βέρφελ "πολιορκούσε" για χρόνια τη μοιραία γυναίκα μέχρι να δεχτεί να τον παντρευτεί.. Εκείνη έγινε ερωμένη του, απέκτησε μαζί του ένα γιο, που πέθανε ένα χρόνο μετά τη γέννησή του, ενώ ήταν ακόμη σε γάμο με τον Γκρόπιους. Ο τελευταίος συμφώνησε απρόθυμα και τους έδωσε διαζύγιο το 1920, όμως η Άλμα αρνιόταν πεισματικά 9 χρόνια να παντρευτεί τον Βέρφελ. Εκείνος, υπέμενε το καπρίτσιο της, θύμα της γοητείας και πνευματικής δυναμικής της.
Ωστόσο, η Αλμα περισσότερο από κάθε άλλον σύζυγο και εραστή της επηρέασε την καλλιτεχνική εξέλιξη του Βέρφελ, καθως ειχε το χάρισμα να αναγνωρίζει την ιδιοφυΐα και να διεγείρει το έργο των καλλιτεχνών.

"Βλέπει ξεκάθαρα, με γνωρίζει καλύτερα απ'όσο γνωρίζω εγώ τον εαυτό μου. Νιώθω διάφανος μπροστά της, έχει επιδράσει πάνω μου γιατί βρίσκεται εδώ σαν μια δυναμική ενέργεια, μια δημιουργική θέληση", 

θα σημειώσει για την Άλμα ο Βέρφελ...

(πηγή φωτο: gustav-mahler.eu)

Ο Βέρφελ βραβεύτηκε από την Αυστριακή Ακαδημία. Αξίζει να σημειωθεί πως το ταξίδι του Βέρφελ με τη σύζυγό του Άλμα το 1930 στην Παλαιστίνη και η συνάντησή του με την αρμενική κοινότητα προσφύγων στην Ιερουσαλήμ, ενέπνευσε το μυθιστόρημά του "Οι Σαράντα Μέρες του Μουζά Νταγκ ", που τράβηξε την παγκόσμια προσοχή στη Γενοκτονία των Αρμενίων . Η Άλμα σημείωσε στο ημερολόγιό της: 

"Ένα πράγμα έμεινε για πάντα στην ψυχή του Φραντς Βέρφελ: η συμφορά των Αρμενίων. Κατά τη διάρκεια κιόλας του ταξιδιού στην Παλαιστίνη και στη Συρία
σχεδίαζε το μυθιστόρημα..."

Λόγω του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Βέρφελ και η Άλμα αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Ευρώπη και να εγκατασταθούν στο Λος Άντζελες. Έζησαν στο Μπέβερλυ Χιλς μέχρι το θάνατο του Βέρφελ το 1945.
Ωστόσο, πολύ νωρίτερα η Άλμα σημείωνε στο ημερολόγιό της: 

"...είμαστε δύο άνθρωποι που, μετά από 20 χρόνια μαζί, μιλούν δύο διαφορετικές γλώσσες και των οποίων η φυλετική διαφορά δεν μπορεί να ξεπεραστεί..."

Σήμερα, τιμούμε τον Φραντς Βέρφελ, έναν από τους σπουδαιότερους εκφραστές της γερμανικής και αυστριακής λογοτεχνίας. με το ποίημά του "Ο Γνωρίζων":

(πηγή φωτο: gustav-mahler.eu)

"Υπάρχουν άνθρωποι που μας αγαπούν και λυπημένοι

σηκώνονται απ’ το τραπέζι και κλαίνε για χάρη μας.

Εμείς, σκυμμένοι πάνω από το τραπεζομάντιλο
μένουμε ψυχροί και τους αρνιόμαστε.

Ό,τι μας αγαπά το απωθούμε,

καμμιά θλίψη δεν λιώνει την παγωνιά μας.

Ό,τι αγαπάμε, αυτό σκορπίζει,

γίνεται δύσκολο και απόμακρο.

Η λέξη που κυριαρχεί είναι "Μόνος",

όταν ανίσχυροι πληγώνουμε ο ένας τον άλλον.

Ένα πράγμα ξέρω: τίποτα δεν θα είναι ποτέ δικό μου

Η περιουσία μου μόνο, που το αναγνωρίζω"

Η Aλμα Μάλερ συνέθεσε αρκετά λήντερ, ορχηστρικά κομμάτια και ένα ανολοκλήρωτο μέρος όπερας. Από τα έργα της σώζονται 17 λήντερ, ανάμεσά τους και κείνο σε ποίηση Βέρφελ, "Ο Γνωρίζων".
Ήταν το 1924, που η 'Αλμα δημοσίευσε λήντερ της με τίτλο: "Fünf Gesänge-Πέντε Τραγούδια", ανάμεσά τους και το "Der Erkennende-Ο Γνωρίζων", βασισμένο στο ομώνυμο ποίημα του Βέρφελ, που η Άλμα είχε διαβάσει και μελοποιήσει το 1915, δύο χρόνια πριν γνωριστούν. 

Σε μια επιστολή του Βέρφελ προς την Άλμα, φαίνεται ο ποιητής να ενθαρρύνει τη συνθέτιδα:

 "Θα ήταν υπέροχο αν, κατά την αναθεώρηση, μπορούσες να συνθέσεις κι άλλα τραγούδια ή να ξαναδουλέψεις κάποιο παλαιότερο, για να συμπληρωθεί η ενότητα. Όπως όμως και να' ναι, είμαι σίγουρος για την αντικειμενικά εξαίσια έκδοση."


Βέρφελ και Άλμα εξερευνούν το θέμα της αγάπης και της απώλειας με δραματικότητα όσο και η προσωπική τους ζωή. Αρμονικά τολμηρό ληντ με "πλατιές" συγχορδίες, μια σύντομη σύνθεση με ευαισθησία για πιάνο και φωνή, δείγμα της ύστερης ρομαντικής περιόδου.

Franz Werfel / Alma Mahler: "Der Erkennende":

Τα στοιχεία από το ημερολόγιο της Άλμας Μάλερ αντλήθηκαν από το βιβλίο της Φρασουάζ Ζιρού: "Άλμα Μάλερ, η τέχνη να σ'ερωτεύονται", εκδ. Ζαχαρόπουλος, σελ.223-224

Oι "παραξενιές" του Μπρούκνερ κι ένα φθινοπωρινό χορωδιακό του...

 

Ο Άντον Μπρούκνερ υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες της ρομαντικής περιόδου, που αναλυτές, μαέστροι και ερμηνευτές περιγράφουν τη μουσική του  ως "μεγαλειώδη, ανεπιτήδευτη, αμετακίνητη και μεγαλοπρεπή"!

Ως χαρακτήρας υπηρξε πράος, ειλικρινής, ταπεινός, εξαιρετικά εσωστρεφής, άτολμος και ανασφαλής. Όμως μέσα από τις αριστουργηματικές μουσικές του εμπνεύσεις έδειξε και την βαθιά στοχαστική του τάση...

Φέτος γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου μουσουργού και θα ξεκινήσουμε την αναφορά μας με τις παραξενιές και ιδιορρυθμίες του.

Ι. Καταρχήν αξιομνημόνευτα είναι τα ημερολόγιά του.
Στις σελίδες τους κρατούσε λίστες με ονόματα δεσποινίδων που τον έλκυαν. Όλες στην περίοδο της εφηβείας τους, τις φλέρταρε με έναν περίεργο τρόπο, που μπορεί να συνέβαλε στο γεγονός ότι έμεινε άγαμος. Η έλξη αυτή προς τις νεαρές κοπέλλες συχνά οδηγούσε σε άμεσες προτάσεις γάμου και -όπως ήταν φυσικό-  άρνηση από μεριάς τους.

Ο ίδιος σημειώνει στο ημερολόγιο πως "στον Καθεδρικό ναό του Λιντς συνάντησε ένα όμορφο κορίτσι με βελούδινο δέρμα, την φράου Kαρολίνα Όπιτζ, που χαϊδευτικά τη φώναζαν Λίνα. Ηταν δεκαεπτά χρονών..."

 Τής ζήτησε ευθύς να τη συνοδεύσει μέχρι το σπίτι της. Στα μισά του δρόμου της πρότεινε να τον παντρευτεί και αν δεχόταν της υποσχέθηκε πως θα συνέθετε προς τιμήν της μια συμφωνία με τίτλο το όνομά της: "Lina Symphony".
Για κακή τύχη όμως του Μπρούκνερ, η Λίνα ήταν ήδη λογοδοσμένη.

Ακαταμάχητη ήταν επίσης η έλξη που ένιωθε για τις έφηβες μαθήτριές του στο ωδείο που δίδασκε, οι οποίες παραπονούνταν για την απρεπή συμπεριφορά του δασκάλου τους, που μπορεί να χαρακτηριζόταν μετριοπαθής και ντροπαλός, όμως μπροστά σε δυο ροδαλά μάγουλα και εκφραστικά μάτια υπερπηδούσε -ως φαίνεται- κάθε συστολή και δισταγμό. 
Η αναφορά στον ωδειάρχη έγινε γραπτώς και ο συνθέτης πέρασε από εσωτερικό πειθαρχικό απ' το οποίο ενώ αθωώθηκε, αποφάσισε στο εξής να διδάσκει μόνο σε αγόρια. 

Ήταν σχεδόν σαράντα χρονών όταν έκανε πρόταση γάμου στην κατά μια εικοσιπενταετία μικρότερη μαθήτριά του, Luise Bogner, που και κείνη τον απέρριψε ευγενικά, προκαλώντας του απροσμέτρητη θλίψη. Πολλοί υποστηρίζουν πως τα συναισθήματα εκείνης της περιόδου αντικατοπτρίζονται στην καντάτα του "Entsagen-Απόρριψη".

"Ω, Παρθένα!
Εσύ Δέσποινα ευγενική 
που μεγάλωσες χωρίς μητέρα,
που τίμησες το γιο σου
ως η πιο αφοσιωμένη μάνα
Δίδαξέ με τώρα να υπομένω
το θέλημα του Κυρίου μου,
υπακοή στην απάρνηση,
αστέρι της υπακοής,
καθρέφτη της ταπείνωσης, Παναγία!"

Anton Bruckner, "Entsagen, WAB 14":

ΙΙ. Μια άλλη ιδιοτροπία του τιμώμενου συνθέτη ήταν η εμμονή του με το θάνατο...

Η μητέρα του Μπρούκνερ στο νεκροκρέββατό της

Όταν πέθανε η μητέρα του, ο Mπρούκνερ παρήγγειλε μια φωτογραφία της στο νεκροκρεββατό της και την τοποθέτησε πάνω στο πιάνο του. Μια μακάβριου χαρακτήρα πράξη του, μια ιδιόρρυθμη αντιμετώπιση απέναντι στο τελείωμα της ανθρώπινης ύπαρξης... Ίσως όμως και βαθιά στοχαστική κίνηση, ένα είδος "Memento Mori", για να του υπενθυμίζει την θνησιμότητά του, ώστε να τον αποτρέπει από αμαρτίες και αλαζονικές συμπεριφορές..

Ενα άλλο δείγμα εμμονής με το θάνατο μαρτυρά το γεγονός πώς χάιδεψε και φίλησε παθιασμένα τα κρανία των Μπετόβεν και Σούμπερτ όταν τα λείψανά τους εκτάφηκαν για να μεταφερθούν σε διαφορετικό νεκροταφείο. 
Επίσης ο συνθέτης είχε "σκηνοθετήσει" το δικό του θάνατο. Ζήτησε να μουμιοποιηθεί το σώμα του, να ταφεί κάτω από το εκκλησιαστικό όργανο του St. Florian και στην κηδεία να ακουστούν από το όργανο αυτοσχεδιασμοί πάνω σε θέματα από τον "Πάρσιφαλ" του λατρεμένου του Βάγκνερ.

ΙΙΙ. Αξιοπερίεργη είναι και η μανία του με τους αριθμούς και το μέτρημα. Από νεαρή ηλικία καθώς περπατούσε στο δρόμο συνήθιζε να μετρά τα παράθυρα των κτιρίων και τα τούβλα στους τοίχους. Αργότερα διαγνώστηκε από "αριθμομανία και αγχωτική τακτικότητα", όταν εμμονικά μετρούσε από κόκκους άμμου μέχρι τ' αστέρια στον ουρανό, αλλά και τα μέτρα στα ογκώδη ορχηστρικά έργα του για να βεβαιωθεί ότι οι αναλογίες ήταν αριθμητικά σωστές.
Φυσικά, δεν είναι ασυνήθιστο για έναν συνθέτη να ασχολείται με ζητήματα ισορροπίας και συμμετρίας στη δομή των έργων του, αλλά η προσέγγιση και ο τρόπος του Μπρούκνερ χαρακτηρίστηκαν αφύσικοι, υπερβολικοί έως νοσηροί...

Ο Άντον Μπρούκνερ γεννήθηκε μια φθινοπωρινή ημέρα στις 4 του Σεπτέμβρη του 1824 σε μια μικρή επαρχιακή πόλη της Αυστρίας, το Άνσφελντεν.

Είναι γνωστός για τη συμφωνική και την εκκλησιαστική μουσική του, κυρίως, όμως σήμερα λόγω της φθινοπωρινής γενέθλιας 200ής επετείου του επιλέγω να ακούσουμε ένα από τα κοσμικά χορωδιακά του με αριθμό καταλόγου WAB73, που συνέθεσε σε ηλικία 40 χρονών για ανδρική τετράφωνη χορωδία και δυο υψίφωνες σολίστ με συνοδεία πιάνου. Έχει τίτλο "Herbstlied-Φθινοπωρινό τραγούδι", διέπεται από τρυφερότητα, λυρισμό και ευαισθησία, που δικαιώνει την απόφαση των αναλυτών να συμπεριληφθεί ο Μπρούκνερ στους κορυφαίους εκπροσώπους του ύστερου ρομαντισμού.

Το τραγούδι, που απεικονίζει μουσικά τη βόλτα του αφηγητή στη φθινοπωρινή φύση με το κελάηδημα του αηδονιού να του κρατά συντροφιά, βασίστηκε σε ποίημα του Friedrich von Sallet και αφιερώθηκε από το συνθέτη στο φίλο του Josef Haffe.

Περιγράφεται δε, ως "γλυκιά αναφορά στο ρομαντισμό της φθινοπωρινής φύσης".

"Χαρούμενα περπατώ στα δάση,
όταν τ'αγέρι λικνίζει τους κορμούς,
και το κροτάλισμα του τινάζει
τα χρυσόξανθα φύλλα.

Με τέτοιο ήχο ονειρεύεται
απαλές νότες εαρινές,
το τραγούδι του αηδονιού
και τη νέα χλόη πάνω στους θάμνους.

Χαρούμενα περπατω στα χωράφια,
όπου μαραμένα γαϊδουράγκαθα γνέφουν,
και σκέφτομαι το απαλό τριαντάφυλλο
με τα ολόδροσα πρωινά του πέταλα.

Μου αρέσει να κοιτάζω τον ουρανό
όταν τον σκεπάζουν μαύρα σύννεφα,
να σκέφτομαι τα αμέτρητα αστρα,
που κρύβονται πίσω τους"

Αφεθείτε στη μαγεία της μελωδίας και των φωνών... Ο Μπρούκνερ επιλέγει ευρηματικά να αναθέσει την ερμηνεία της πρώτης στροφής στην ανδρική χορωδία μόνο, με τις 2 σοπράνο να εισέρχονται στη δεύτερη στροφή υπονοώντας την γλυκόλαλη υψηλή φωνή του αηδονιού..

Τα απέριττα μοτίβα οδηγούν στο γαλήνιο φινάλε αναδυόμενα από θαυμαστή ηχητική αχλύ που ζωγραφίζει την φθινοπωρινή, μελαγχολική ατμόσφαιρα, χωρίς να στερείται εσωτερικής δύναμης.

Ο Μπρούκνερ μάς καλεί σε ένα μουσικό οδοιπορικό στο συναρπαστικό σύμπαν του, φίλοι μου! Σε μια ρομαντική βόλτα στη φθινοπωρινή φυση, όπου οι νότες του "συνθέτη του Θεού" -όπως αποκαλέστηκε ο μουσουργός  για τη βαθιά του πίστη- πλάθουν μοτίβα για να υμνηθεί η ανόθευτη ομορφιά της απλότητας σε όσα δημιούργησε ο παντοδύναμος Θεός...Λεπτεπίλεπτα χρώματα, εναλλαγές φωτός και έκφρασης του εσωτερικού προσωπικού του κόσμου....

Anton Bruckner, "Herbstlied, WAB73":