Translate

fb

Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2019

"ΜΟΤΣΑΡΤ, ένα παιδί-θαύμα στο Βιεννέζικο παλάτι"

 


"The Young Mozart Introduced to Empress Maria Theresia", Eduard Ender



H φήμη του Βόλφγκαγκ είχε περάσει τα σύνορα του Σάλτσμπουργκ. Όλοι μιλούσαν για το εξάχρονο, ταλαντούχο αγόρι, το βιρτουόζο του κλαβεσέν, που συνέθετε κιόλας, αλλά κυρίως για το μεγάλο ταλέντο του στον αυτοσχεδιασμό!
Ο πατήρ Λεοπόλδος δεν θα έχανε την ευκαιρία. Προγραμμάτισε την περιοδεία των δυο παιδιών του, της Νάνερλ και του Βόλφγκαγκ...

Μόλις η οικογένεια έφτασε στο τελωνείο της Βιέννης, κανένας δεν θέλησε να ελέγξει τις αποσκευές τους! Όλοι πέρασαν ανενόχλητοι, καθώς ο Βόλφγκαγκ είχε βγάλει το βιολί κι έπαιζε για τους τελωνειακούς υπαλλήλους που είχαν μείνει εμβρόντητοι, ακούγοντας το παιδί-θαύμα!

Ήταν αρχές Οκτωβρίου του 1762. Βρήκαν ένα μικρό πανδοχείο στο κέντρο της αυστριακής πρωτεύουσας. Ο πατέρας περίμενε απάντηση από το παλάτι της Αυτοκράτειρας.
Τής είχε μηνύσει πως επιθυμούσε ακρόαση των "μικρών βιρτουόζων από το Σάλτσμπουργκ".
Η Μαρία Θηρεσία, απόγονος των Αψβούργων λάτρευε τη μουσική...Ο Λεοπόλδος είχε ακούσει πως  έφηβη μάθαινε τσέμπαλο και τραγούδι.  Από τότε δε, που έγινε αυτοκράτειρα, η μουσική σκηνή της Βιέννης λάμπρυνε και απέκτησε αξιοθαύμαστο κύρος. Όλοι έκαναν λόγο για μια από τις κορυφαίες πάτρονες της τέχνης της Μουσικής! Η Θηρεσία και ο σύζυγός της πάντα βοηθούσαν όσους έκριναν άξιους και με ταλέντο!
Έκρυβε λοιπόν την ελπίδα πως σύντομα θα έρχονταν τα καλά νέα από το Σεμπρούν...

Δεν πέρασε ούτε εβδομάδα κι ανακοινώθηκε επίσημα η ημερομηνία της ποθητής βραδιάς.
13 Οκτωβρίου...
Ο ενθουσιασμός του Λεοπόλδου δεν περιγράφεται! Έκανε σχέδια για το μέλλον, καθώς σκεφτόταν τη σημασία αυτής της ακρόασης και τον αποφασιστικό ρόλο στην κατοπινή καριέρα του γιου και της κόρης του, κυρίως του γιου του, του μικρού "Θεόφιλου"...
Είχε αστέρι αυτό το παιδί...Ένας αγαπητός του Θεού, το δίχως άλλο...



Η εσπερίδα είχε ετοιμαστεί με μεγάλη λαμπρότητα και επισημότητα.
Ευγενείς, αντιβασιλείς, κυρίες της Αυλής και διανοούμενοι είχαν από νωρίς πάρει θέση στη μεγάλη Αίθουσα με τα Κάτοπτρα...Εμφανίστηκε το αυτοκρατορικό ζεύγος με τα παιδιά τους. Όλοι υποκλίθηκαν.

Tα ταλαντούχα αδέρφια στο παλάτι της Μαρίας Θηρεσίας
(πηγή: lgnewsroom)
Οι δυο μικροί μουσικοί πρωταγωνιστές, Βόλφγκαγκ και η κατά 4 χρόνια μεγαλύτερη του, Νάνερλ κάθισαν μπροστά στα κλαβεσέν.
Tα δυο παιδιά έπαιζαν ασταμάτητα για τρεις ολόκληρες ώρες διάφορες συνθέσεις για το πληκτροφόρο όργανο κάνοντας τους παρευρισκομένους να θαυμάζουν την δεξιοτεχνία και την ωριμότητα της ερμηνείας τους.


Ο Βόλφγκαγκ έπαιζε καθισμένος πάνω σ' ένα ταμπουρέ με πολλά μαξιλάρια για να φτάνει τα πλήκτρα.
Εκεί ήταν και ο Γκέοργκ Βάγκενζάϊλ, οργανίστας, συνθέτης, και επιβλέπων της Ορχήστρας της Αυλής. Ήταν επίσης -όπως έλεγαν οι φήμες- σπουδαίος μουσικοπαιδαγωγός. Δίδασκε και τη Θηρεσία και τη μικρή θυγατέρα της, Αντουανέτα...

(Ο μικρός Μότσαρτ στην αγκαλιά της αυτοκράτειρας Θηρεσίας)
Ταπετσαρία σε σχέδιο του Moritz von Schwind
National Gallery of Art, Washington


Ο κόσμος χειροκρότησε...

Ο Λεοπόλδος όμως παρατηρούσε τον δάσκαλο  Βάγκενζαϊλ, που καθόταν αρκετά επιφυλακτικός στη θέση του χωρίς να αντιδρά. Κάποια στιγμή με συνοφρυωμένα τα φρύδια του πλησίασε το μικρούλη ερμηνευτή και του έδωσε μια παρτιτούρα. Ήταν από τις τελευταίες συνθέσεις του, το πρώτο μέρος από το  κονσέρτο του Ν.1 για τσέλο. Τρομερά απαιτητικό, όμως -σκέφτηκε- πως αν ο μικρός ήταν όντως ένα παιδί- θαύμα, δεν θα είχε κανένα πρόβλημα. Τού ζήτησε να μελετήσει την παρτιτούρα και να προτείνει το δικό του αυτοσχεδιασμό.
Δεν πέρασαν, παρά ελάχιστα λεπτά...
Ο Βόλφγκαγκ με χαριτωμένο θράσος έγνεψε πως ήταν έτοιμος!!

Ο Μότσαρτ παρουσίασε το θέμα του τσέλου και στη συνέχεια με απίστευτη ευχέρεια και φαντασία μια σειρά παραλλαγών του.
Ευρηματικότατος, άλλοτε ενεργητικός κι άλλοτε ευαίσθητος, με αστείρευτη φαντασία αλλοίωνε τη μελωδία, το ρυθμό ή την αρμονία του θέματος, δίνοντας σε κάθε παραλλαγή μιαν ιδιαίτερη ύφανση αναδεικνύοντας  έναν ξεχωριστό χαρακτήρα.
Η "άσκηση" άφησε τους πάντες άφωνους, ακόμα και τον δύσπιστο Βάγκενζαϊλ, που σηκώθηκε από την πολυθρόνα του, φίλησε στο μέτωπο το  παιδάκι και αναφώνησε:

"Είναι ένα αληθινό και μεγάλο ταλέντο!!!Πρώτη φορά άκουσα το κονσέρτο μου, τόσο όμορφα εκτελεσμένο"!

"Ο Μότσαρτ στην αγκαλιά της  Μαρίας Θηρεσίας,
13 Οκτωβρίου 1762"
(καρτ-ποστάλ ανώνυμου καλλιτέχνη- 1910)
πηγή:timetravel-vienna

Ο Βόλφγκαγκ  γύρισε να δει την Αυτοκράτειρα, που εκείνη τη στιγμή είχε σηκωθεί όρθια και τον επευφημούσε χτυπώντας ρυθμικά τα χέρια της!
Εκείνος χαριτωμένα πετάχτηκε από τη θέση του κι έτρεξε  στην αγκαλιά της! Έκατσε στα γόνατά της, πέρασε τα χέρια του γύρω απ' το λαιμό της και τη φίλησε!
Οι καλεσμένοι ξέσπασαν σε χειροκροτήματα, άλλοι από αμηχανία κι άλλοι από μεγάλη έκπληξη για την ακατανόητη και για αρκετούς "ασυγχώρητη" χειρονομία του παιδιού.
Ήταν όμως ένα εξάχρονο αγόρι! Δεν ήταν αναιδές, όμως αγνοούσε τους κανόνες της Αυλής και τους τρόπους συμπεριφοράς που απαιτεί το πρωτόκολλο!

Φυσικά, ούτε η Θηρεσία, ούτε ο αυτοκράτορας έδωσαν σημασία στο συμβάν, αλλά χαμογελώντας συνέχισαν να χειροκροτούν φωνάζοντας:
"Μπράβο, μικρέ "Μάγε"!
@Ε.Ν


Georg Christoph Wagenseil: "Cello Concerto  WV 341":


Το κείμενο έχει δημοσιευτεί και υπό μορφήν σύντομου διηγήματος στο  έντυπο "Λογοτεχνικό Ημερολόγιο "των Εκδόσεων "Κέφαλος".










Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου