"Στον Πάμπλο Πικάσο..."

Ο Πάμπλο Πικάσο είναι ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της τέχνης του 20ού αιώνα, ιδρυτής του κυβισμού και με σημαντική συνεισφορά στην εξέλιξη της μοντέρνας τέχνης.

"Guitar", 1912/wikiart

Η τέχνη του Πικάσο ήταν ποικιλόμορφη, άκρως εντυπωσιακή και συχνά με συμβολισμούς.

Ως καλλιτέχνης, επηρεάστηκε κι από τη μουσική, μια τέχνη που διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στην κουλτούρα της πατρίδας του, Ισπανίας.

Το βιολί, το κλαρίνο αλλά περισσότερο η κιθάρα είναι που συγκίνησε με τον ήχο και τη φόρμα της τον Πικάσο ώστε να ασχοληθεί μαζί της ιδιαίτερα.
Μην ξεχνάμε πως η κιθάρα είναι και μουσικό όργανο που φέρει έντονα τη σφραγίδα της ιδιαίτερης πατρίδας του.
Την απεικόνισε με διάφορες τεχνικές, γλυπτικής, εικαστικής ή σε κολάζ. 

Επίσης προτιμήσεις έδειχνε στο κάντε χόντο και το φλαμένγκο, αλλά και σε νεωτεριστικές-πειραματικές συνθέσεις της avant-garde σκηνής. Πολλά από τα εικαστικά του έργα απεικονίζουν όργανα, μουσικούς του δρόμου ή συνθέτες της εποχής του.

Αποχρώσεις, πρωτόγνωρες γραμμές, πρωτοποριακές τεχνικές και υλικά, συμβολισμοί και συναισθήματα μετατρέπουν τους καμβάδες του σε κόσμους παιχνιδιού..
Εξάλλου -όπως έλεγε ο ίδιος- τού αρεσε που "μικρός ζωγράφιζε σαν μεγάλος και όταν μεγάλωσε ζωγράφιζε σαν παιδί".

«Ένα πλήθος πορτρέτα

Το ένα είναι περιφρόνηση το άλλο κατάκτηση

Ένα άλλο νερό κάθαρο και παφλάζον

Ένα άλλο καμπάνα δροσιάς

Το πιο υπέροχο είναι ένα φάντασμα

Πάει στη γη και γοητεύει τους ομοίους του

Να τα πορτρέτα μιας φίλης

Που κρύβουν το γάλα του στήθους της

Κάτω από ένα ύφασμα εκθαμβωτικό

Απέναντι στο διάγραμμα του προσώπου της

Ένας φτωχούλης μικρός ήλιος τρέμει

Καθρέφτης τρυφερός

Καθρέφτης κάθε αλήθειας

Κάθε πρωινού παράθυρου

Για έναν αρχαίο και γαλάζιο χορό

Στην άκρη δυο αθώων ματιών

Πορτρέτα ευαίσθητα και γεμάτα εμπιστοσύνη

Ιδεατά ερωτευμένα»

(«Στον Πάμπλο Πικάσο», Paul Eluard, μτφ:Αν. Μελιδώνης/vakxikon.gr)

Το παραπάνω ποίημα είναι ένα από τα αρκετά που έγραψε ο Πωλ Ελυάρ για τον επιστήθιο φίλο του, Πάμπλο Πικάσο. Κι οι δυο τους υπήρξαν μέλη μια παρέας καλλιτεχνών-εκπροσώπων του σουρεαλισμού. 

Πικάσο και Πουλένκ (pinterest)

Ο Φρανσίς Πουλένκ υπήρξε και αυτός φίλος της Παρισινής  avant-garde συντροφιάς.

Απ’όλους, έτρεφε ιδιαίτερη εκτίμηση και απεριόριστο θαυμασμό στο πρόσωπο του μεγάλου κυβιστή, Πικάσο!

Το 1948 ο Πουλένκ συνθέτει ένα κύκλο τραγουδιών για φωνή και πιάνο πάνω σε ποιήματα του Πωλ Ελυάρ για ζωγράφους.
Στήνει μια σύνθεση επτά μερών, όπου ο λυρισμός εναλλάσσεται  την ενέργεια και οι σκληρές μοντέρνες αρμονίες την γλυκύτητα.
Πωλ Ελυάρ και Πουλένκ «σκιαγραφούν» τις μορφές των:
Μαρκ Σαγκάλ, Χουάν Γκρι, Ζωρζ Μπαρκ, Πάουλ Κλέε, Ζουάν Μιρό, Ζακ Βιγιόν.

Όμως πρώτος στο επτάστιχο συνθετικό δημιούργημά του  παρουσιάζεται ο Πάμπλο Πικάσο.

"Pablo Picasso", Paul Eluard

Entoure ce citron de blanc d'œuf informe

Enrobe ce blanc d'œuf d'un azur souple et fin

La ligne droite et noire a beau venir de toi

L'aube est derrière ton tableau

Et les murs innombrables croulent

Derrière ton tableau et toi l'œil fixe

Comme un aveugle comme un fou

Tu dresses une haute épée dans le vide

Une main pourquoi pas une seconde main

Et pourquoi pas la bouche nue comme une plume

Pourquoi pas un sourire et pourquoi pas des larmes

Tout au bord de la toile où jouent les petits clous

Voici le jour d'autrui laisse aux ombres leur chance

Et d'un seul mouvement des paupières renonce

Με έντονες διαφωνίες και σκούρα απόχρωση, η πιανιστική σύνθεση του Πουλένκ ξετυλίγεται στη Ντο μείζονα.
Ο Πουλένκ ακολουθεί το ποιητικό κείμενο του Ελυάρ, συλλαμβάνει την ενέργεια του εξαιρετικά παραγωγικού Ισπανού εικαστικού καλλιτέχνη, τον οποίο θέτει σε βηματική και διαρκή ρυθμική κίνηση. Αργή αρχικά, ζωντανεύει στη συνέχεια και τέλος  καταλαγιάζει, προσδίδοντας στην μουσική έναν νοσταλγικό τόνο.

Francis Poulenc: «Le travail du peintre, Ν.1: Το Pablo Picasso»:

Ο Ισπανός Πάμπλο Πικάσο γεννήθηκε στη Μάλαγα της Ισπανίας στις 25 Οκτώβρη 1881 και πέθανε στη μικρή, μεσαιωνική πόλη Μουζέν της Γαλλικής Ριβιέρας στις 8 Απριλίου 1973.