Ο "Κουρέας της Σεβίλλης" και οι γρουσουζιές του 13

(φωτο με επεξεργασία από photodentro)

Aχ, αυτό το 13!!Γρουσούζικο ή γουρλίδικο;...Τύχη ή ατυχία;

Ο φόβος του 13(η γνωστή "τρισκαιδεκαφοβία") και συνδυαστικά με την κλασική μουσική είναι ταυτισμένη με τον θεμελιωτή του 12φθογγισμού, Άρνολντ Σαινμπεργκ, (σχετικά μπορείτε να διαβάσετε εδώ), έναν εμμονικά προληπτικό με το 13!

Επίσης γεννημένος Τρίτη και 13 είναι ο Χούγκο Βολφ. Πολλές οι ατυχίες στη ζωή του, όμως περισσότερες οι τυχερές του μέρες, κυρίως η υστεροφημία του ως ένα από τους σπουδαιότερους συνθέτες λήντερ... Το σχετικό άρθρο το βρίσκετε εδώ.

Σήμερα, σκέφτηκα λόγω "Τρίτης και 13", να αναφερθούμε σε έναν πολύ αγαπημένο ιταλό δημιουργό και μια πασίγνωστη όπερα που "στεφανώθηκε" με αρκετές "ατυχίες" από 13άρια!!

Μιλώ για τον λατρεμένο "Κουρέα της Σεβίλλης", την όπερα μπούφα, που έγραψε ο Τζοακίνο Ροσίνι στα 24 του χρόνια κι έκανε πρεμιέρα 20 Φλεβάρη 1816 στη Ρώμη.

Θυμίζω πως ο Ροσίνι -ανάμεσα στα άλλα- έχει μείνει στην ιστορία της Μουσικής για την ταχύτητα με την οποία ολοκλήρωνε τις συνθέσεις του! Έτσι, ο θρύλος, όπως και ο βιογράφος του, Σταντάλ,  υποστηρίζουν πως ο "Κουρέας" ολοκληρώθηκε σε μόλις  13 ημέρες!

Σημαδιακό το νούμερο!

Έφερε τύχη ή ατυχία στο νεαρό συνθέτη;

Καταρχήν ... μάλλον ατυχία, καθώς η πρεμιέρα είχε παταγώδη αποτυχία!

Το θέατρο είχαν  κατακλύσει φανατικοί οπαδοί του Παϊζιέλο -που κάποια χρόνια νωρίτερα είχε συνθέσει όπερα βασισμένη στο ίδιο θέμα- θέλοντας να επισημάνουν την "αντιγραφή" του Ροσίνι.

Ένας από τους χαρακτήρες της όπερας-μπούφα είναι ο ξερόλας δάσκαλος μουσικής, Ντον Μπαζίλιο. Στην είσοδό του -λοιπόν- στη σκηνή μπουρδουκλώθηκε, με αποτέλεσμα να χάσει την ισορροπία του, να πέσει και να χτυπήσει...Κάποιοι, θεώρησαν το συμβάν σκηνοθετημένο και χειροκρότησαν, σε άλλους προκάλεσε γέλιο κι άρχισαν -αστειευόμενοι- να κλαψουρίζουν. Οι περισσότεροι όμως το βρήκαν άκομψο και τα γιουχαΐσματα έπεσαν βροχή...

Δεν περνούν λίγα λεπτά, όταν σπάει η χορδή ενός από τα βιολοντσέλα κι αρχίζουν οι παραφωνίες!

Στην επόμενη σκηνή η ατυχία κορυφώνεται, όταν μια μαύρη γάτα εμφανίζεται από το πουθενά στη σκηνή, την ώρα που ο σκερτσόζος, παμπόνηρος Φίγκαρο ετοιμάζεται να ερμηνεύσει την άρια: "Largo al Factotum"...

Η χαριτωμένη γαλή μένει εκεί και τριγυρίζει μέχρι το τέλος της Πρώτης πράξης δημιουργώντας αμηχανία και τρομερή αγωνία  στους ερμηνευτές. Μετά βίας και με τη λαχταρισμένη καρδιά τους να φτεροκοπά, ολοκληρώνεται το τελικό tutti: 

"Mi par d'esser con la testa

in un'orrida fucina,

dove cresce e mai non resta

dell'incudini sonore

l'importuno strepitai"

Πολλές οι ατυχίες, δε νομίζετε; 

Ωστόσο, αν κοιτάξουμε στο χρόνο και την διάσωση του έργου στο πέρασμά του, μάλλον θα πρέπει να κάνουμε λόγο για "καλοτυχία", δεδομένου ότι ο "Κουρέας της Σεβίλλης",  200 χρόνια από την πρεμιέρα του, παραμένει έως σήμερα ένα δημοφιλέστατο οπερατικό έργο, ενώ ο συνθέτης του θαυμάστηκε κι από τόσους επώνυμους, Σοπέν, Μπαλζάκ, Ντάριο Φο κ.α...

Σίγουρα, φίλοι μου, τη γρουσουζιά και την δεισιδαιμονία την κουβαλάει κανείς μέσα του!...Και μεις, θέλω να πιστεύω, δεν ανήκουμε σ' αυτή την κατηγορία! Είμαστε άνθρωποι αισιόδοξοι, που κοιτάμε μπροστά πάντα με χαμόγελο και με θετική θεώρηση. Εξάλλου προς αυτή την κατεύθυνση κινείται και η διάσημη άρια του Φίγκαρο, που διατυμπανίζει με καθαρή, χαριτωμένη κι ακτινοβόλα διάθεση:

"Λα λα λα λα...
Τόπο στον άνθρωπο για όλες τις δουλειές!
Λα, λα λα λα
Α, τι όμορφη ζωή, τι ευχάριστη ζωή"

"Largo al Factotum-Barbiere di Siviglia, Rossini", Tito Gobbi 

Για την ιστορία να πούμε πως ο Ροσίνι πέθανε 13 του μηνός, αλλά και γεννήθηκε μια -για πολλούς- κακότυχη ημερομηνία, 29 Φλεβάρη, την πρόσθετη μέρα των δίσεκτων ετών.
Η παραπανίσια και "αποφράδα" του Φλεβάρη μέρα για τους προληπτικούς,  προστέθηκε για να φέρει αναταραχή, αναστάτωση και συμφορές μέσα στο Φεβρουάριο, ο οποίος ήταν αφιερωμένος στη λατρεία των υποχθόνιων θεοτήτων...
Παρόλους όμως τους γρουσούζικους αριθμούς δεν εμπόδισε τη φήμη και τη δόξα του να φτάσει στα πέρατα της γης, καθώς όπως γράφει και ο μέγας Σταντάλ στο έργο του: "Η ζωή του Ροσίνι":
"Μετά το Ναπολέοντα, βρέθηκε ένας άλλος άνδρας για τον οποίο ακούει κανείς καθημερινά, στη Μόσχα όπως και στη Νάπολη, στο Λονδίνο όπως και στη Βιέννη, στο Παρίσι όπως και στην Καλκούτα".

ACT I: Mi par d'esser con la testa