Μουσική, με αφορμή τον "Σκεπτόμενο" του Ροντέν...

 

Ο Φρανσουά Ωγκίστ Ροντέν γεννήθηκε σαν σήμερα 12 Νοέμβρη 1840 και αδιαμφισβήτατα είναι ένας ιδιοφυής καλλιτέχνης!

Με μνημειώδους κλίμακας αριστουργήματα, ο Ροντέν χάραξε νέους δρόμους στην τέχνη.
Καθιέρωσε ένα στυλ, το οποίο ονομάστηκε "ιμπρεσιονισμός στα γλυπτά".
Η επιφάνεια των δημιουργημάτων του είναι διαμορφωμένη, απαλή και κυματιστή, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα πλούσιο παιχνίδι φωτοσκίασης, που δημιουργεί εντυπώσεις ζωγραφικής.
Από τους συναδέλφους του θαύμαζε τον εξπρεσιονιστή Βαν Γκογκ αλλά και τον ξεχασμένο στην εποχή του, Ελ Γκρέκο.

Διάβαζε ποίηση, μεταξύ των αγαπημένων του ποιητών ήταν ο Μπωντλαίρ, αλλά κυρίως απολάμβανε τη Μoυσική, με αδυναμία στις όπερες του Γκλουκ.
Ακούγοντας την όπερά του "Ορφέας και Ευριδίκη" εμπνεύστηκε κάποια από τα γλυπτά του...

Αριστουργηματικό όμως γλυπτό του είναι και ο "Σκεπτόμενος", μέρος του συνολικού ατελεύτητου έργου του "Η πύλη της κόλασης" , εμπνευσμένο από την "Θεία κωμωδία" του Δάντη και επηρεασμένο από "Τα άνθη του κακού" του Μπωντλαίρ.

Ο "Σκεπτόμενος" αποτελεί απεικόνιση του ανθρώπου που διαλογίζεται στο πεπρωμένο του.
Ο κορυφαίος γλύπτης με δύναμη και ρεαλισμό αποτυπώνει τον γυμνό άνδρα προσηλωμένο στη σκέψη του δίνοντας την εντύπωση πως αντιμετωπίζει κάποιο δίλημμα.
Το ανθρώπινο σώμα αναπαρίσταται με ζωντάνια και με κάθε λεπτομέρεια ο Ροντέν δεικνύει το σύνδεσμο ανάμεσα σε σκέψη και σώμα.

Ο "Σκεπτόμενος"  είναι ένα μεγαλειώδες γλυπτό, για το οποίο ο δημιουργός του είχε πει:
"Η αναπαράσταση της απόλυτης ακινησίας είναι πολύ σπάνια στα έργα μου. Πάντοτε προσπάθησα να δείξω τη ζωή της ψυχής, μέσα από την κίνηση των μυών". 

Ι. Ο Σκεπτόμενος του Ροντέν εμπνέει στον άγγλο συνθέτη Τομ Σμέιλ το ομότιτλο μέρος του συμφωνικού έργου του: "Μουσική στο Μάρμαρο".

Πρόκειται για σύνθεση-παραγγελία από έμπορο τέχνης, αποτελούμενη  από 7 μικρής διάρκειας μέρη, εμπνευσμένα από αντίστοιχα αριστουργηματικά γλυπτά, ανάμεσά τους έργα των Μπερνίνι, Μπρανκούζι, Ντονατέλο, Χένρι Μουρ κλπ.

Ενα έργο-αποτέλεσμα συνδυασμού γνώσης-ενστίκτου. Ο συνθέτης πλάθει ένα ατμοσφαιρικότατο μουσικό περιβάλλον, το ιδιαίτερο χρώμα του οποίου οφείλεται στον έντεχνο συνδυασμό των οργάνων(το ηχόχρωμα της άρπας ιδιαίτερα χαρακτηριστικό), αλλά και στην διαδοχή πληθωρικών συγχορδιών, που υποβάλλουν την εντύπωση μιας τελετουργικής σκηνής βαθιά στοχαστικής ωθώντας  τους συμμετέχοντες  σε ενδοσκόπηση και περίσκεψη. Ο Σμέιλ καταφέρνει να αποτυπώσει με τους ήχους του το σύνδεσμο ανάμεσα σε σκέψη και σώμα, που ο κορυφαίος γλύπτης Ροντέν σμίλεψε σ'αυτό το αριστούργημά του.

Tom Smail: "Music in the Marble  No.2: The Thinker"

ΙΙ. Ο Miloje Milojević, ένας από τους σημαντικότερους Σέρβους συνθέτες, δεξιοτέχνης των μικρών μορφών για πιάνο, εμπνέεται την πενταετία 1937- 1942 την πλέον επιτυχημένη πιανιστική συλλογή του με τιτλο: "Kameje(Cameos): Impressions for Piano". 

Πρόκειται για 11 μινιατούρες βασισμένες σε γλυπτά, αρχιτεκτονικά και ζωγραφικά έργα, όπως ένα γλυπτικό σύμπλεγμα σε τάφο στο Κοιμητήριο Père-Lachaise του Παρισιού, τον μεγαλοπρεπή Καθεδρικό Ναό της Κολωνίας, εικαστικά των Ντεγκά, Γκόγια, Μπουσέ, Ρενουάρ, αλλά και τον "Σκεπτόμενο" του Ωγκίστ Ροντέν. 

Ο συνθέτης δίνει μια πρωτοποριακή δημιουργία όπου κανείς διακρίνει συνδυασμούς γαλλικού ιμπρεσιονισμού και γερμανικού νεορομαντισμού στο στυλ του Ρίχαρντ Στράους. Το στοχαστικό ύφος της γλυπτικής δημιουργίας δηλώνουν ενδιαφέρουσες αρμονικές διαδοχές συγχορδιών υπογραμμίζοντας το νοηματικό περιεχόμενο του γλυπτού.

Miloje Milojević: "Cameos, 5. The Thinker by Rodin":

Παλαιότερο κείμενο για τον Ροντέν μπορείτε να διαβάσετε εδώ και εδώ.