Nina Simone: "Ο Μπαχ με έκανε να αφιερώσω τη ζωή μου στη μουσική..."

Γεννήθηκε σαν σήμερα, 21 Φλεβάρη 1933 στη Νότια Καρολίνα, κι ήταν το έκτο από τα οκτώ παιδιά πολυμελούς οικογένειας.
Έδειξε πολύ μικρή ταλέντο στη μουσική, ιδιαίτερα στο πιάνο κι ονειρεύτηκε να γίνει κάποτε σολίστ αυτού του οργάνου!
Το 1954 άρχισε να εμφανίζεται σε νυχτερινό κέντρο της Ατλάντικ Σίτυ με τα καλλιτεχνικό όνομα "Νίνα Σιμόν".

Το "Νίνα" -που στα ισπανικά σημαίνει "κορίτσι" - ήταν το παρατσούκλι που της κόλλησε ο φίλος της, ενώ το "Σιμόν" προήλθε από το όνομα της Γαλλίδας ηθοποιού Σιμόν Σινιορέ, που σαν έφηβη θαύμαζε απεριόριστα.

Η Νίνα Σιμόν υπήρξε το απόλυτο παράδειγμα γυναίκας, που μέσα από την τέχνη της διεκδικούσε ελευθερία έκφρασης…καλλιτεχνικής, φυλετικής, σεξουαλικής …
Μια πολυδιάστατη καλλιτέχνιδα με υψηλό ανάστημα, μια γυναίκα, που έζησε στα άκρα, που ταύτισε την επανάσταση με τη ζωή!

"Πώς μπορείς να είσαι καλλιτέχνης

και να μην καθρεφτίζονται πάνω σου τα γεγονότα

των καιρών που ζεις;", έλεγε.

Aπόλυτα φιλοσοφημένες οι απόψεις της για κάθε θέμα και συνταρακτικά τα επιχειρήματα τα οποία διατύπωνε για να τις τεκμηριώσει. Αρκεί να θυμηθούμε το πώς απάντησε σχετικά με τον όρο που οι λευκοί έθεσαν για την τζαζ:
"O όρος τζαζ είναι ένας όρος των λευκών για να οριοθετήσουν τους μαύρους. Η δική μου μουσική είναι μαύρη κλασική μουσική"...

Τη Σιμόν, με το ιδιαίτερο ηχόχρωμα και την θαυμαστή εκφραστικότητά της δεν την χορταίνεις ποτέ, όσα και να ακούσεις ή να διαβάσεις γι' αυτήν κι εγώ γι' αυτό επέλεξα τα ίδια της τα λόγια και απόψεις, όπως καταγράφονται στην έξοχη αυτοβιογραφία της, "Μαύρη Ψυχή-Νina Simone", όπου με απλές κουβέντες αναφέρεται σε όσα σπουδαία βίωσε ως άνθρωπος, ως καλλιτέχνις, ως προσωπικότητα, που πολεμήθηκε, που πάλεψε, που διεκδίκησε και τέλος νίκησε !

Σ' αυτήν την αυτοβιογραφία περιγράφει την πρώτη επαφή της με τη δασκάλα του πιάνου και τον Γ.Σ.Μπαχ:

"Εκείνο το πρώτο πρωινό του Σαββάτου που πήγα, η δασκάλα μου στεκόταν δίπλα στο μεγάλο πιάνο.[...] χαιρετηθήκαμε δια χειραψίας[...]το μάθημα άρχισε.
Στην αρχή τρομοκρατήθηκα με τη διδασκαλία της, επειδή παίζαμε μόνο Μπαχ που μού φαινόταν πολύ περίπλοκος και παράξενος και μού πήρε κάποιο χρόνο για ν' αρχίσω να νιώθω άνετα. Η κυρία Μασίνοβιτς είχε πολλή πειθαρχία τον τρόπο που δίδασκε, ήταν αυστηρή, παρότι διατύπωνε με τον πιο ευγενικό τρόπο ό,τι μου ζητούσε να κάνω.
Στα πρώτα αυτά μαθήματα το μόνο που έλεγε ήταν:
"Πρέπει να το κάνεις, Γιούνις! Ετσι θα το ηθελε ο Μπαχ, κάντο ξανά!"
Με τον καιρό, κατάλαβα γιατί η κυρία Μ. μού επέτρεπε να κάνω εξάσκηση μόνο στον Μπαχ και σύντομα τον αγάπησα όσο κι εκείνη. Είναι τέλειος από τεχνική άποψη.
Όταν παίζεις τη μουσική του Μπαχ πρέπει να έχεις κατά νου ότι ήταν μαθηματικός και ότι όλες οι νότες που παίζεις έχουν λογική συνέπεια. Βγάζουν νόημα. Φτάνουν πάντα σε μια κορύφωση, σαν τα κύματα του ωκεανού που θεριεύουν ολοένα, μέχρι που εξελίσσονται σε τρικυμία.
Κάθε νότα συνδέεται με την επόμενη, κάθε νότα πρέπει να παίζεται τέλεια, γιατί αλλιώς χάνεται όλη η αίσθηση. Από τη στιγμή που κατανόησα τη μουσική του Μπαχ, δεν ήθελα τίποτε άλλο παρά να γίνω πιανίστρια σε συναυλίες.
Ο Μπαχ με έκανε να αφιερώσω τη ζωή μου στη μουσική..."

("Μαύρη ψυχή Nina Simone-Aυτοβιογραφία", εκδ. σέλας, μτφ. Γιάννης Περδικογιάννης, σελ.46-47)



Την ακούμε στο "Love Me Or Leave Me", όπου στο ενδιάμεσο (1:05)αυτοσχεδιάζει παίζοντας σε στυλ Μπαχικής φούγκας, μαρτυρώντας το πόσο πολύ επηρεάστηκαν οι πιανιστικές ερμηνείες της από την τεχνική του κάντορα, όπως ομολογεί και το απόσπασμα από το βιβλίο της, που παραθέτω παραπάνω.

Το " Love Me or Leave Me" είναι από τα δημοφιλέστερα τραγούδια με τις περισσότερες πωλήσεις στην εποχή του, που γράφτηκε(1928). Οι στίχοι είναι του Gus Kahn και μελοποιήθηκαν από τον Walter Donaldson.

Ηχογραφήθηκε από πολύ σπουδαίους ερμηνευτές και είναι το τραγούδι με το οποίο έκανε το ντεμπούτο άλμπουμ της η Νίνα Σιμόν το 1958.