Florence Nightingale: "Μια μελωδία θα ανακούφιζε τον ασθενή..."

 

12 Μαίου: Παγκόσμια Ημέρα Νοσηλευτών

Η μέρα αποτελεί την ελάχιστη πράξη ηθικής ανταμοιβής στο έργο και την προσφορά των νοσηλευτών και η ημερομηνία επιλέχτηκε για να τιμήσει την εθελόντρια Florence Nightingale και ιδρύτρια της σύγχρονης νοσηλευτικής, καθώς είναι η ημέρα γενεθλίων της.

H Nightingale υπήρξε πρωτοποριακή στις απόψεις της, που υποστήριζαν ότι στην αποτελεσματική λειτουργία ενός Νοσοκομείου συμβάλλουν και άλλα πράγματα, όπως η αρχιτεκτονική και ο σωστός φωτισμός του, αλλά και η μουσική, που τυχόν επιλέγεται για την ακρόαση των ασθενών. Συγκεκριμένα, σχετικά με την επιρροή της μουσικής γράφει στις "Σημειώσεις Νοσηλευτικής" :

"Δεν έχει κανείς μιλήσει ή γράψει για την επίδραση της μουσικής σε κάποιον άρρωστο. Ωστόσο, θα υποστηρίξω μετά από παρατηρήσεις μου την άποψη αυτή.
Θα υπογραμμίσω δε πως τα πνευστά και τα έγχορδα όργανα, συμπεριλαμβανομένης της ανθρώπινης φωνής, που έχουν τη δυνατότητα εκτέλεσης συνεχόμενων ήχων,
θα είχαν ευεργετικό αποτέλεσμα.

Μια μελωδία, όπως εκείνη από το "Home, Sweet Home" ή το "Assisa a piè d'un salice", θα ηρεμούσε και θα ανακούφιζε τον ασθενή..."

(Florence Nightingale: "Notes on Nursing", 1898)

(Έχει ενδιαφέρον να σημειωθεί πως η Νάιτινγκέιλ θεωρούσε πως ο ήχος του πιανοφόρτε μεμονωμένος, δεν ήταν κατάλληλος για τη θεραπευτική αγωγή των ασθενών).

Σπουδαία προσωπικότητα και πρωτοπόρος η Νάιτινγκέιλ, ευφυής, δραστήρια και δυναμική με μια σπάνια για την εποχή της μόρφωση, πλούσια ψυχικά χαρίσματα και μια ισχυρή εσωτερική ώθηση προσφοράς...

Και 

collection.nam.ac.uk

μπορεί στις "Σημειώσεις" της να μην έχει εκτενείς αναφορές στην ευεργετική επίδραση της Μουσικής στην θεραπεία των αρρώστων, όμως και μόνο αυτή η μικρή σκέψη-αναφορά της μαρτυρά την παρατηρητικότητα που διέθετε, πέρα από την ευρηματικότητα και τον αλτρουισμό της φυσικά.

Είναι γνωστή ως η "Κυρία με τη λάμπα", καθώς κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού πολέμου προσφέρθηκε να βοηθήσει εθελοντικά. Οργάνωσε την νοσηλευτική φροντίδα των Άγγλων μέσα σε άθλιες συνθήκες, ενώ κάθε βράδυ τριγυρνούσε και έκανε τακτικούς ελέγχους κρατώντας ένα φανάρι.

***

1. Το "Home, Sweet Home", που αναφέρει η Nightingale, είναι τραγούδι, τη μουσική του οποίου έγραψε ο άγγλος Sir Henry Bishop και αναφέρεται στο νόστιμον ήμαρ, στη λαχτάρα της επιστροφής στα πάτρια, στην ανάμνηση του πατρικού σπιτιού και των οικείων. Εχει χρησιμοποιηθεί από τον Ντονιτσέτι στην όπερά του "Anna Bolena", αλλά και άλλοι πάνω στη μελωδία του έχουν γράψει παραλλαγές ή φαντασίες, όπως οι Thalberg, Henry Wood, Al. Guilmant και Gottschalk.

Henry Bishop: "Home, Sweet Home", με τη Joan Sutherland:

2. Το "Assisa a piè d'un salice" είναι άρια από την όπερα "Οθέλλος", που συνέθεσε ο Ροσίνι το 1816. Γνωστή και ως "Το τραγούδι της ιτιάς - Willow Song" , τραγουδιέται από τη Δεισδαιμόνα σ'αυτόν τον κάπως διαφορετικό "Οθέλλο" καθως αποκλίνει ελαφρώς από το Σαιξπηρικό κείμενο, κλείνοντας με ευτυχή κατάληξη το σενάριο.
Η άρια της Δεισδαιμόνας, η πιο μακροσκελής άρια απ'όλα τα μελοδράματα(η διάρκειά της αγγίζει τα δέκα λεπτά) δεν κουράζει αφού η μελωδική της γραμμή υπογραμμίζει τη μαγική, κατανυκτική ατμόσφαιρα!

Rossini: "Assisa a pie d'un salice", με τη Montserrat Caballe: