Ηχούν λεπταίσθητες, Ντεμπισιανές αρμονίες στο αίθριο της Αλάμπρα...

 

"Patio  de Lindaraja", Alhambra

Τα εξωτικής ομορφιάς αίθρια της Αλάμπρα είναι από τις εμβληματικότερες εικόνες της Γρανάδας.
Το "Patio  de Lindaraja" μπορεί να μην είναι τόσο δημοφιλές  όσο το "Αίθριο με τις Μυρτιές" ή η "Αυλή των Λεόντων", όμως είναι κι αυτό, εκθαμβωτικού κάλλους. Μια καταπράσινη όαση στο εσωτερικό του "κόκκινου"* παλατιού.(*Al Hambra=Το κόκκινο, στα αραβικά)

Η αυλή περικλείεται από τοξωτούς κίονες και περίτεχνες στοές, από τις οποίες ο επισκέπτης έχει μια σαρωτική θέα της πόλης, στοιχείο που έδωσε στο αίθριο το όνομά του. Moναστική αίσθηση κυριεύει τον ταξιδιώτη, η οποία ενισχύεται  από το σχεδιασμό του κήπου με το μαρμάρινο σιντριβάνι στη μέση και τη συνεχή, γάργαρη ροή του νερού, σύμβολο γαλήνης, αναδημιουργίας, ενέργειας και αναγέννησης.

Lindaraja ήταν και το όνομα μιας Μαυριτανής νεράιδας, που ζούσε στην Αλάμπρα, λέει ο θρύλος...

Το χειρόγραφο της παρτιτούρας ανακαλύφθηκε μετά το θάνατο του Κλωντ Ντεμπισί, γι' αυτό ορισμένοι μουσικοί ερευνητές ισχυρίζονται πως αποτελεί σχεδίασμα για ένα εκτενέστερο ορχηστρικό έργο.

Πρόκειται για την πρώτη "ισπανικού ύφους" σύνθεσή του, που τιτλοφορείται: "Lindaraja" (αναφορά στην περίτεχνη αυλή στην Αλάμπρα) και ξετυλίγεται πάνω στο ρυθμό της χαμπανέρα, επιρροή από την "Habanera" του Μ. Ραβέλ και συνέθεσε ο Ντεμπισί την άνοιξη του 1901.

Η εμπειρία του Nτεμπισί από την Ισπανία ήταν μηδαμινή. Ένα μόνο απόγευμα πέρασε τα σύνορα, ταξίδεψε περίπου τρία μίλια μέχρι το Σαν Σεμπαστιάν, παρακολούθησε μια ταυρομαχία και επέστρεψε στο Σεν Ζαν ντε Λουζ για το δείπνο, λένε. Αυτό ήταν όλο, κι όλο! 

Κι όμως! 

Είδε, άκουσε, οσμίστηκε την Ιβηρική πιο καθαρά, πιο βαθιά από πολλούς ταξιδιώτες που περπάτησαν τη χερσόνησο για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Χαρακτηριστική είναι η σχετική δήλωση του Manuel de Falla: 
"Ο Κλωντ έγραψε ισπανική μουσική χωρίς να γνωρίζει τη γη της Ισπανίας. Όμως τη γνώριζε  από το διάβασμά του, από εικόνες, από τραγούδια και από χορούς που χορεύουν αληθινοί Ισπανοί χορευτές". 

Μικρή απόδειξη των λόγων του είναι αυτή η χαμπανέρα "Lindaraja", σύνθεση για  δύο πιάνα, που ακούγοντάς τη μάς πείθει ότι όποιες και αν ήταν οι πηγές-εμπνεύσεις του γάλλου συνθέτη, εξωτερικές ή εσωτερικές, η Ισπανία χαιρετίζει ζωντανή και κυριαρχεί στην έμπνευση και τη δημιουργία του.

O Nτεμπισί είχε δει τη φωτογραφία του Patio  de Lindaraja σε Γαλλικό περιοδικό της εποχής, με τον ενθουσιασμό να εκτοξεύεται και από κει και πέρα τη φαντασία του να αναλαμβάνει όλα τα υπόλοιπα...

Ρυθμική απαλότητα χαρακτηρίζει τη σύνθεση, στο πλαίσιο της οποίας μελωδικές ιδέες αδιάλειπτης ρυθμικής ροής εμφανίζονται η μία μετά την άλλη να ξετυλίγουν τη μαγεία της λάμψης του Κήπου με τη σπανιόλικη ομορφιά, τη μουσική των νερών του, τ' αρώματα των λουλουδιών του...

Ιδιαίτερο το χρώμα της σύνθεσης, με διαλεκτικά μοτίβα ανάμεσα στα δυο πιάνα, που υποβάλλουν την εντύπωση εξωτικών λικνισμάτων από την μαυριτανή νεράιδα, Lindaraja, με τα αέρινα πέπλα της. Ένας χορός, που λαμβάνει χώρα στο ανθοστολισμένο αίθριο τη Αλάμπρα, υπό το λυκόφως...
Με λεπτές αρμονικές αποχρώσεις, ο αυτοσχέδιος χαρακτήρας του έργου είναι δεδομένος, και δομικά αποκαλύπτεται η ενδιαφέρουσα συνθετική σκέψη του Ντεμπισί.

Μουσικές, από χέρια που χαϊδεύουν απαλά τα πλήκτρα, ακούμε απόψε... Τέσσερα χέρια, σαν περίτεχνες γιρλάντες, που διακοσμούν ηχητικά τα αραβουργήματα στο Ανδαλουσιανό παλάτι, με υλικά που πλάθουν ατμόσφαιρες εξωτισμού, να λικνιστούν όνειρα παραμυθένια...

Debussy: "Lindaraja, L.97"

Εκτελούν οι αδερφές, Katia και Marielle Labèque, ένα από τα δημοφιλέστερα
πιανιστικά ντούο, που διακρίνονται για το κομψό και φινετσάτο παίξιμό τους: