Translate

fb

Πέμπτη 31 Μαρτίου 2016

"Γιόζεφ Χάυντν και Κροατικές επιδράσεις"

 


Έγραψε πάνω από 1200 έργα, ανάμεσά τους 104 Συμφωνίες και 84 Κουαρτέτα.
Μεγάλη η συνεισφορά του γεννημένου σαν σήμερα, 31 Μαρτίου (γι'άλλους 1 Απριλίου) 1732, Γιόζεφ Χάυντν σε αυτές τις μορφές σύνθεσης.

Όλοι γνωρίζουμε πως ο Γιόζεφ Χάυντν διετέλεσε αρχιμουσικός του πρίγκηπα Εστερχάζυ στην Ουγγαρία επί 30ετία. Όταν ο πρίγκηπας πέθανε, ξεκίνησε μια μεγάλη περιοδεία στο Λονδίνο η οποία κράτησε σχεδόν δυο χρόνια.

Εκεί έγραψε και δώδεκα συμφωνίες, που γι’αυτό το λόγο τιτλοφορούνται "Συμφωνίες του Λονδίνου" και συγκαταλέγονται στα πιο σημαντικά έργα του Χάυντν.

Ο Χάυντν, δικαίως, λοιπόν θεωρείται "Πατέρας της Συμφωνίας και του Κουαρτέτου"!




Πρώτη, σημερινή μου πρόταση είναι το Φινάλε από τη Νο. 104, που γράφτηκε το 1795 και οι μουσικοερευνητές εντοπίζουν σε αυτό έντονο Κροατικό χρώμα!

Παρότι ο Χάυντν ουδέποτε είχε επισκεφτεί την Κροατία, τα Αυστροουγγρικά σύνορα στα οποία έζησε τόσα χρόνια συγκέντρωναν πλήθος μεγάλου αριθμού ανθρώπων αυτής της εθνικότητας, που η λαϊκή τους μουσική θα είχε επιδράσει στο συνθέτη.
Το τέταρτο µέρος είναι σε µορφή σονάτας, µε γρήγορη ρυθµική αγωγή, ενώ εµπεριέχονται λαϊκοχορευτικά στοιχεία.


Πράγματι, το αρχικό θέμα του, σε τολμηρή αρμονική επεξεργασία, ακολουθεί τα μοτίβα από το παραδοσιακό "Oj, Jelena, Jelena, jabuka zelena", το οποίο μπορείτε να ακούσετε παρακάτω, όπως και το φινάλε της Συμφωνίας στη συνέχεια, και εύκολα θα κάνετε την ηχητική σύγκριση.


Λαϊκό τραγούδι: "Oj, Jelena":


Η παρτιτούρα με το μοτίβο, που αποδεικνύει που αποδεικνύει την Κροατική μελωδική σχέση με το έργο.



Μέρος Συμφωνίας
Haydn: Symphony No.104. Mov. 4. Finale - Spiritoso:



Επίσης Κροατική επιρροή συναντάμε και στο "Κουαρτέτο του Αυτοκράτορα", Οp. 76 No.3.
Πήρε το όνομά του επειδή ο Χάυντν χρησιμοποίησε στο 2ο μέρος του ως βασικό θέμα παραλλαγών, ένα τραγούδι που είχε συνθέσει προς τιμήν του αυτοκράτορα Φραγκίσκου Κάιζερ: "Cott erhalte Franz den Kaiser-Ο Θεός έσωσε τον αυτοκράτορα Φράνσις" και είχε τεράστια ανταπόκριση από το κοινό.
Το τραγούδι αυτό ακούγεται μέχρι σήμερα, καθώς αποτελεί τον Εθνικό ύμνο της Γερμανίας, με το όνομα "Deutschlandlied" και οι αναλυτές υποστηρίζουν πως "πατάει" σε μοτίβο από Κροατικό λαϊκό τραγούδι και συγκεκριμένα, το "Stal se jesem v jutro rano":



Η παρτιτούρα με το σχετικό μοτίβο



Και για σύγκριση το 2ο μέρος "Poco adagio, cantabile" του "Emperor Quartet"σε ΝΤΟ μείζονα:




3 σχόλια:

  1. Ωραιότατο το αφιέρωμα στην γενέθλια μέρα του διπλού "πατέρα" Χάυντν, Ελπίδα μου! Η μουσική ταξιδεύει και μάς ταξιδεύει! Έτσι μέσα απ' τις λαϊκές μουσικές των ανθρώπων ο Χάυντν δεν χρειάστηκε να επισκεφτεί την Κροατία για να πιάσει το μουσικό νήμα των τραγουδιών της και να πλάσει τις δικές του τόσο όμορφα δουλεμένες συνθέσεις, που αμβλύνουν τα παραδοσιακά ηχητικά ιδιώματα και γλυκαίνουν την ψυχή μας.
    Αξιοσημείωτες οι συγκρίσεις που μας προτείνεις, αγαπημένη μου φίλη και σ' ευχαριστούμε πολύ για τον κόπο και την αγάπη που έδειξες για να δημιουργήσεις αυτό το άρτιο άρθρο. Καλό μεσημέρι! ❤

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μου αρεσει πολυ αυτος ο χαρακτηρισμός" διπλος πατερας"για τον μεγαλο και σπουδαιο εκπρόσωπο της κλασικης περιοδου, αγαπημενη μου Αζη, που σημερα τιμαμε διπλα στον Μπαχ, τη γεννησή του! Υα συμφωνλησω στο οτι δεν χρειάζεται ο μουσικός να ταξιδεψει σε μια χωρα για να "αφουγκραστει" το λαικό της χρωμα, κατι που στην προκειμενη περιπτωση εγινε μεσω των μουσικών της ορχηστρας του Χαυντν. Φυσικά η μουσική του ευρηματικοτητα ηταν υψηλή και καταφερε τα παραδοσιακά μοτίβα στα συμφωνικά και άλλα εργα του, από απλή βάση-νύξη να μεταμορφωθουν ποικιλοτρόπως με την αναπτυξη τους, έχοντας φυσικά την προσωπική σφραγιδα του χαρισματικού συνθετη. Οι συγκρίσεις ειναι αξιοσημείωτες, χαιρομαι που το επισημαίνεις, και μας δινουν τη δυνατότητα να κατανοησουμε τον τρόπο που οι λαικές Κροατικές μελωδίες μεταλλάσσονται στο ξεδίπλωμα των Χαϋντνικών συνθέσεων.
      Ευχαριστω, γλυκιά μου φίλη για την προσοχή σου και τον επαινο για το άρθρο μου!
      Σε φιλω κι από δω κι αντεύχομαι καλό μεσημέρι! ❤

      Διαγραφή
    2. Ελπίδα μου, μου, όταν ο συνθέτης έχει φαντασία δεν χρειάζεται να ταξιδέψει σε κάποια χώρα για να αντιληφθεί το πώς και από που να εμπνευσθεί για να συνθέσει. Έτσι κι ο Ντεμπυσσί έγραψε την σύνθεση Iberia με μόνο μια ημερήσια επίσκεψη στην Ισπανία! Ο Ντεμπυσσί γνώριζε την Ισπανία απ' τα βιβλία του, από φωτογραφίες, από τραγούδια και από χορούς με τραγούδια που χορεύονταν από αληθινούς Ισπανούς χορευτές. Όποιες κι αν ήταν οι πηγές του, εξωτερικές ή εσωτερικές, η Ισπανία ήταν ζωντανή στην φαντασία του. Φιλιά ❤

      Διαγραφή