Madama Butterfly - Ξύπνα, έχουμε πόλεμο!

 

(πηγή: Τα Νέα)

Madama Butterfly - Ξύπνα, έχουμε πόλεμο!

Τι σχέση μπορεί να είχε το κιμονό της Μπατερφλάι με τον Μεταξά και τα κανόνια του πολέμου;




"Όλα προμηνούσαν μια λαμπερή, υπέροχη μέρα. Το αμερικανικό, πολεμικό πλοίο θα έφερνε επιτέλους τον ποθητό όσο και άπιαστο ήρωα του Πουτσίνι, Πίνκερτον στη μικρή, γενναία Μπατερφλάι στον κόλπο του Ναγκασάκι.

Με την ίδια λαχτάρα και ύστερα από τεταμένο καλοκαίρι για τις ελληνοϊταλικές σχέσεις οι Αθηναίοι περιμέναμε τον Οκτώβρη του 1940 να ανοίξει η αυλαία στο Βασιλικό Θέατρο από τον νεοσύστατο θίασο της Λυρικής με τη "Μαντάμα Μπατερφλάι" του Πουτσίνι. Είχε προσκληθεί κι ο υιός Πουτσίνι μετά της συζύγου του.[...]
Παρατηρούσα τα πρόσωπα των μουσικών. Εκείνο το βράδυ ήταν στραμμένα με περιέργεια προς το κοινό. Σαν κάτι σπουδαίο να περίμεναν. Ίσως το φάντασμα του Πουτσίνι αναστημένο και συγκινημένο.
Αντί για φάντασμα εμφανίστηκε ο Μεταξάς στηριζόμενος στο μπαστούνι του σε αργό ρυθμό.[...]Ξαφνικά το θέατρο σηκώθηκε όρθιο. Ο άναξ με τη βασιλική οικογένεια έπαιρναν θέση στο θεωρείο τους[...]
Αναγνώρισα στις πρώτες θέσεις τον Αντίοχο Ευαγγελάτο,...το Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα...τον Τερζάκη...το Μινωτή...τον Καραγάτση...
[...]
Ο μαέστρος έδωσε το σύνθημα έναρξης[...]
Η πρώτη πράξη κύλησε με τη δηλητηριώδη μουσική του Πουτσίνι. Το φινάλε είναι μεθυστικό. Η ερωτική σκηνή ανάμεσα στους δυο τους με φόντο τις ροδακινιές κορυφώνεται με την περίφημη επίκληση στο ντουέτο: "Vieni, vieni, Via dall'anima in pena...-Έλα, έλα ας διώξουμε απ'την πονεμένη ψυχή το φόβο και την αγωνία"
[...]
Το τί σε περιμένει ακριβώς την άλλη μέρα, ποτέ δεν το ξέρεις..
-Ξύπνα, μού είπε η Έλλη, ντυμένη κιόλας!
-Ξύπνα, έχουμε πόλεμο!!!"

(Μένης Κουμανταρέας: "Το show είναι των Ελλήνων", εκδ.Κέδρος, επιλογή από σελ. 125-185)

***

"Ο κύριος Μπατερφλάυ", είναι ένα από τα τρία διηγήματα του βιβλίου του αγαπημένου Κουμανταρέα κι αφορά την παράσταση της ιταλικής όπερας τρεις μόλις μέρες πριν από την έκρηξη του ελληνοϊταλικού πολέμου. Γι'αυτό κι έγινε γνωστή ως η "Μπατερφλάι του πολέμου".

Αξίζει να σημειωθεί πως το έργο επελέγη να ανέβει στη Λυρική τη συγκεκριμένη περίοδο προκειμένου να αποκατασταθούν οι ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών γι'αυτό εξάλλου προσκλήθηκε και ο γιος του Πουτσίνι...
Το βράδυ της δεξίωσης(το αναφέρει και ο Τερζάκης) ο πρέσβης καθόταν σε αναμμένα κάρβουνα καθώς υπέθετε πως το τελεσίγραφο θα ερχόταν εκείνη τη νύχτα της 25ης Οκτώβρη, κάτι που θα τον ανάγκαζε να διακόψει τη δεξίωση και να διώξει τους καλεσμένους του....

Τι τραγική πάντως ειρωνεία! Όλα έτοιμα για μια μεγάλη, θριαμβευτική πρεμιέρα, όπως κι όλα έτοιμα για την εισβολή με τα μεγαλόπνοα σχέδια, που όμως κατέληξε σε παταγώδη αποτυχία, αντίθετα από κείνη την παράσταση της Μπατερφλάι που στέφθηκε με λαμπρές δάφνες επαίνων για όλους τους συντελεστές!

(πηγή: nationaloper)

Σημείωση:
Το κείμενο αναφέρεται στην παράσταση της 25ης Οκτωβρίου 1940, ημέρα της πρεμιέρας, που έγινε στο Βασιλικό θέατρο και σκηνοθέτησε ο αυστριακός -εβραϊκής καταγωγής-Ρενάτο Μόρντο. Η σκηνογραφία ήταν του Κλεόβουλου Κλώνη και τα κοστούμια του Ανδρέα Γεράκη.

Την Ορχήστρα διηύθυνε ο Βάλτερ Πφέφερ(επίσης εβραϊκής καταγωγής ο αυστριακός αρχιμουσικός) ενώ τη διδασκαλία της χορωδίας είχε κάνει η Έλλη Νικολαΐδη. 

Στη διανομή, το ρόλο της Τσο Τσο Σαν(Mπατερφλάι) υποδύθηκε η Ζωή Βλαχοπούλου, του Πίνκερτον ο Μιχ. Κορώνης και της Σουτζούκι η Κίτσα Δαμασιώτη, απ'όπου και η φωτογραφία.



Puccini: "Madama Butterfly - Vieni, vieni, Via dall'anima in pena" / Callas-Gedda: