Η Παναγιά της Νίκης και η Συμφωνία της Λεβεντιάς...

Γιάννης Τσαρούχης με την εικόνα της «Παναγιάς της Νίκης».
(lifo)

Ένα από τα εικαστικά που φιλοτέχνησε ο μεγάλος καλλιτέχνης μας Γιάννης Τσαρούχης στο Αλβανικό Μέτωπο ήταν και μια εικόνα της Παναγίας. 

Όταν ο λοχαγός άκουσε έναν συμπολεμιστή τους πως είδε όραμα την Παναγία να τον εφησυχάζει πως η Ελλάδα θα βγει νικήτρια από τον πόλεμο, έδωσε διαταγή στο ζωγράφο να φτιάξει την εικόνα... Στην αντάρα της μάχης, βρέθηκε ένα καπάκι από κιβώτιο. Εκεί πάνω ζωγράφισε ο Τσαρούχης την "Παναγία της Νίκης".

"Την έχεις κάνει άγρια την Παναγία, σαν Αρβανίτισσα. Και ο Χριστός είναι κι αυτός αγριωπός", τού είπε ο διοικητής.
Έτσι, από τότε κάποιοι  τη βάφτισαν: "Παναγία Αρβανίτισσα".
Ο Τσαρούχης, εκτός από την Παναγία με το Χριστό στο πάνω μέρος της εικόνας είχε απεικονίσει στο κάτω μέρος και τα θαύματά της: Αριστερά το φαντάρο που πάει να πυροβολήσει την Παναγία, νομίζοντας πως είναι κατάσκοπος και δεξιά τους στρατιώτες που πάνε να χτίσουν το εκκλησάκι στη Χάρη Της. 

Ο συγγραφέας, δημοσιογράφος και ποιητής Τίμος Μωραϊτίνης γράφει στην εφημερίδα «Έθνος» το 1940:

«… Και το θαύμα έγινεν.
Ένας ύμνος μυ­ριόστομος ανεβαίνει προς τον ολογάλανον ελληνικόν ουρανόν:
"Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια".
Ένας λαός γονυκλινής προσεύχεται και ένας στρατός προχωρεί…»

Ο ιδρυτής της Εθνικής μας Σχολής, Μανώλης Καλομοίρης γράφει την περίφημη 1η Συμφωνία του.op 21, γνωστή ως «Συμφωνία της Λεβεντιάς», τίτλος που αποδόθηκε αφού ο συνθέτης προσπάθησε εμπνεόμενος από την πατρίδα να αποδώσει τη συγκίνηση που πηγάζει από την ελληνική λεβεντιά σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, πολέμου, θανάτου, αγάπης…

Πρόκειται για έργο μεγαλόπνοο και ρωμαλέο, όπου στο φινάλε, ο Καλομοίρης ακολουθώντας τα πρότυπα του Μπετόβεν στην 9η, αναθέτει σε χορωδία να ψάλλει τον βυζαντινό ύμνο «Τη Υπερμάχω», όπου περίτεχνα η κατανυκτική μελωδία του πλέκεται με μουσικό υλικό που ο συνθέτης έχει παρουσιάσει στα προγενέστερα μέρη της σύνθεσης.

Μ.ΚΑΛΟΜΟΙΡΗΣ: «Συμφωνία της Λεβεντιάς-Μέρος IV:Τη Υπερμάχω»: