Τσαϊκόφσκυ: "Ιανουάριος, γύρω απ' το Τζάκι", μουσική γωνιά ειρηνικής ευδαιμονίας...

 

 "At the Fireside", Henry Salem Hubbell

Καλή Πρώτη του χρόνου, εκλεκτοί μου φίλοι!

Η Νέα Χρονιά να μάς χαρίσει εσωτερική γαλήνη, λιγότερο άγχος, να είναι χρονιά φωτεινή, ολόλαμπρη, ενισχυμένη συναισθηματικά! Γεμάτη χρωματιστά όνειρα και μουσικές ευφρόσυνες να μας γαληνεύουν, όπως αυτή που προτείνω για να ανοίξει η φετινή μουσική αυλαία του ιστολογίου και να μάς κρατήσει συντροφιά με τη μελωδική της βελουδένια αύρα και ζεστασιά ...

Το 1875, ο αρχισυντάκτης ενός μουσικού περιοδικού ανέθεσε στον Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκυ να γράψει 12 μικρές συνθέσεις, μία για κάθε μήνα του έτους.

Έτσι, προέκυψαν οι "Времена года - Εποχές", δώδεκα κομμάτια σύντομου χαρακτήρα για σόλο πιάνο, καθένα με κάποιο χαρακτηριστικό του μήνα, που αντιπροσωπεύει.

Στις "Εποχές" του, ο Ρώσος συνθέτης περιγράφει τις εποχές του χρόνου σε ξεχωριστές κινήσεις,  εκ των οποίων οι χειμωνιάτικες απεικονίζουν τα Χριστούγεννα(Δεκέμβριος), τη Γωνιά του τζακιού(Ιανουάριος) και το Καρναβάλι(Φεβρουάριος).

Η πρώτη εξαιρετικά λυρικής έκφρασης σύνθεση για τον "Ιανουάριο" που είναι γραμμένη στη Λα μείζονα φέρει τον υπότιτλο: "Γύρω απ' το τζάκι". 

O αρχισυντάκτης του περιοδικού επέλεξε να παρουσιάσει κάθε "μουσικό" μήνα συνοδεία ενός ποιητικού επιγράμματος.

Έτσι, στην περίπτωση του Ιανουαρίου επιλέγεται εκείνο του ρώσου ποιητή, Αλέξανδρου Πούσκιν: 

" Σε μια γωνιά ειρηνικής ευδαιμονίας,

νύχτα ντυμένη στου λυκόφωτος τα χρώματα

σιγανή η φωτιά τρεμοπαίζει στο τζάκι,

και το κερί καμένο"

Πρόκειται για μια εκφραστική ταξιδιάρικη μινιατούρα "μουσικής απαλότητας" ρυθμικής αγωγής 3/4, όπου ο Tσαϊκόφσκυ συνδυάζει πυκνές αρμονικές υφές  με αραιά μοτίβα, παραπέμποντας στη ζεστασιά της μουσικής και τη γαλήνη του λυκόφωτος... 

Ο ρώσος συνθέτης παρότι ακολουθεί την απλή φόρμα ΑΒΑ καταφέρνει να πλάσει μια απαράμιλλης ομορφιάς και ρομαντισμού ηχητική εικόνα, όπου στη σιγαλιά της νύχτας δεσπόζει η φωτιά στο τζάκι, στην εστία του οποίου τα ξύλα σιγοκαίνε, οι φλογίτσες τρεμοπαίζουν προσφέροντας στα μέλη της οικογένειας που βρίσκονται γύρω του συγκεντρωμένα, την ποθητή θαλπωρή...   
Διαχρονικός σύντροφος του παγωμένου χειμώνα η γωνιά του τζακιού και το χαλαρωτικό παιχνίδι της φλόγας του αποτελεί μαγνήτη για μεγάλους και μικρούς, που έχουν αφεθεί στην ειρηνική του ευδαιμονία...

Ευφάνταστη σύνθεση, µε µελωδία που αποτυπώνεται εύκολα στη µνήµη του ακροατή προκαλώντας ευεξία κι αναδεικνύοντας την ρομαντική φύση, αλλά συγχρόνως και την πνευµατώδη και ελεύθερη ψυχή του δημιουργού.

Ο "Ιανουάριος" ολοκληρώνεται ήσυχα καθώς οι νότες σβήνουν αργά μέσα στη νύχτα.

Tchaikovsky: "Seasons-January, By the fireside"
Ερμηνεύει ο Vladimir Ashkenazy:

Το έργο έχει παρουσιαστεί σε άπειρες διασκευές.Πρώτος το 1942 ο Aleksandr Gauk διασκευάζει τις "ΕΠΟΧΕΣ" για συμφωνική ορχήστρα.

"January" από τη Συμφωνική του Ντητρόιτ και μαέστρο τον Eσθονό Neeme Jarvi:

Για βιολί και ορχήστρα, οι "Εποχές" διασκευάστηκαν από τον Peter Breiner:

"January": violin-orchestra