Piano Day!

 

"Είναι ο "βασιλιάς των οργάνων" κατά τον Λιστ, ....ο "κρουστός αυτοκράτορας των αισθήσεων" κατά τον Προκόφιεφ,... "η ολοκληρωμένη φόρμα κρουστού οργάνου", κατά τον Μιγιό, ..."το αινιγματικό κουτί με τις μακριές χορδές" κατά τον Σνίτκε..." (εφημ. Το Βήμα)

Έχει 88 πλήκτρα με ..."ΨΥΧΗ", καθώς τα πατήματά τους μπορούν να προκαλέσουν δάκρυα, ξεχειλίσματα χαράς, ανακουφιστικής αγαλλίασης...

Happy Piano Day, φίλοι μου!

"ΗΜΕΡΑ του ΠΙΑΝΟΥ" σήμερα, η 88η μέρα του χρόνου, που καθιερώθηκε με σκεπτικό τα 88 μαγικά ασπρόμαυρα πλήκτρα του. Την έκτασή του δηλαδή που είναι 7 κ 1/3 οκτάβες ήτοι 88 πλήκτρα, (αν και ορισμένα πιάνα, όπως της Bοsendorfer έχουν έκταση 8 οκτάβων).

Από τα 88 πλήκτρα του οργάνου, τα 52 που αντιστοιχούν στους διατονικούς ήχους είναι άσπρα και κατασκευάζονται από ελεφαντόδοντο (ή στην εποχή μας από συνθετικό υλικό) και τα 36 που αντιστοιχούν στους χρωματικούς ήχους είναι από έβενο, άρα μαύρα, μικρότερα σε μέγεθος και ταξινομημενα σε ομάδες των τριών και δύο πλήκτρων εναλλάξ.

 

Ο πρώτος τύπος πιάνου επινοήθηκε από τον ιταλό οργανοποιό Μπαρτολομέο Κριστοφόρι, ο οποίος χρησιμοποίησε σφυράκια να κρούουν τις χορδές αντί της ακίδας, που υπήρχε στο τσέμπαλο και ο ήχος παραγόταν με νύξη, με αποτέλεσμα ο ήχος του νέου οργάνου να' χει την δυνατότητα να γίνεται απαλότερος (piano) ή εντονότερος (forte), ανάλογα με την πίεση που ασκούσε στα πλήκτρα ο εκτελεστής.
Αρχικά το νέο όργανο ονομάσθηκε pianoforte, αργότερα όμως επικράτησε η ονομασία πιάνο.
Απόγονος των κλειδοκυμβάλων, λοιπόν το πιάνο, χορδόφωνο και πληκτροφόρο (για κάποιους μελετητές και "κρουστό"), για μένα ο "βασιλιάς των οργάνων" με πλήθος δυνατοτήτων!

Τα πιάνα διακρίνονται σε "όρθια" και "πιάνα με ουρά".

Στα όρθια πιάνα, οι χορδές τοποθετούνται σε κάθετη διάταξη με το επίπεδο των πλήκτρων ενώ στα πιάνα με ουρά,  σε οριζόντια διάταξη.

Τα πιάνα με ουρά έχουν συνήθως μήκος ουράς που κυμαίνεται από 1,5 ως 3 μέτρα, ανάλoγα το είδος του οργάνου.

Στα όρθια πιάνα το ύψος κυμαίνεται μεταξύ 110 - 135 εκ. Το πλάτος τους είναι περίπου 155εκ. και το βάθος τους 60εκ., με το ύψος να αποτελεί την κύρια διαφορά μεταξύ των μοντέλων.

Στο πέρασμα των χρόνων και της εξέλιξης του πιάνου, σπουδαίοι εκτελεστές του οργάνου διατύπωσαν φράσεις γι' αυτό, που έμειναν στην ιστορία:

"Όταν παίζεις πιάνο, μη σε νοιάζει αν σ'ακούνε. Μόνο παίζε!", δήλωνε ο Ρόμπερτ Σούμαν που πριν επιδοθεί στη σύνθεση και τη μουσικοκριτική υπήρξε βιρτουόζος εκτελεστής.

Νικητής του Διεθνούς Διαγωνισμού Τσαϊκόφσκι στη Μόσχα το 1958, ο Αμερικανός πιανίστας Βαν Κλάιμπερν ήταν μια προσωπικότητα με μεγάλη επιρροή στον κόσμο του πιάνου. Όπου βρισκόταν δεν έχανε ευκαιρία να διατυμπανίζει πως "...με το πιάνο ζωγραφίζεις τον ήχο. Τον αιχμαλωτίζεις στην καρδιά σου και δεν τον χάνεις ποτέ...Ένα αιώνιο μυστήριο".

Από τους καλύτερους πιανίστες του 20ου αι, ο Άρθουρ Ρουμπινστάιν περιόδευσε ανά την υφήλιο ακόμα και όταν τυφλώθηκε. Για το πιάνο υποστήριζε πως "Δεν μπορείς να παίξεις καλά, αν πρώτα δεν τραγουδάς μέσα σου".

Ο εκκεντρικός καναδός, Γκλεν Γκουλντ έλεγε πως "το πιάνο δεν παίζεται με τα δάκτυλα, αλλά με το μυαλό μας",

ενώ ο θρυλικός Σβιατοσλάβ Ρίχτερ υποστήριζε πως "ένα πραγματικά υπέροχο πιάνο είναι αυτό που δίνει τη δυνατότητα στον εκτελεστή να γίνει διερμηνέας βαθέων συναισθημάτων".

Με έναν από τους τελευταίους μεγάλους ρώσους πιανίστες θα σάς καλημερίσω, που συμπτωματικά χτες συμπληρώθηκαν 76 χρόνια από το θάνατό του.

(φωτο απο: zhuanlan)

Ο ΣΕΡΓΚΕΙ ΡΑΧΜΑΝΙΝΟΦ με τα "μαγικά χέρια" φημίζονταν για την καθαρή και βιρτουόζικη τεχνική του.

Ήταν ένας εξαιρετικών δυνατοτήτων καλλιτέχνης των πλήκτρων, που απέκτησε φήμη και δόξα, αλλά και ένας από τους πιο ακριβοπληρωμένους πιανίστες του 20ου αι.
Κορυφαίος εκτελεστής, που προκαλούσε ντελίριο ενθουσιασμού σε κάθε του εμφάνιση με το αέρινο παίξιμο του, που ξεχώριζε για την ακρίβεια, ρυθμική κίνηση, σαφήνεια και αξιοσημείωτη χρήση του staccato.
Διέθετε εξαιρετικά μεγάλα χέρια (το άνοιγμα της παλάμης του έπιανε διάστημα 13ης, όσο δηλαδή εικάζεται και για τον Λιστ με τον οποίο είχαν τον ίδιο τύπο χεριού), που τον βοηθούσαν να ελίσσεται μέσα από τις πιο πολύπλοκες συγχορδίες, ενώ η τεχνική του αριστερού χεριού ήταν ασυνήθιστα ισχυρή!

Ο Ραχμάνινοφ έγραψε τέσσερα κοντσέρτα για πιάνο που δοκιμάζουν στο έπακρο τη δεξιοτεχνία του ερμηνευτή, με το δεύτερο δημοφιλέστερο όλων, το οποίο συγκλονίζει με το μελωδικό και συναισθηματικό του πλούτο. Είναι η σύνθεση που αφιέρωσε στον ψυχοθεραπευτή του Νικολάι Νταλ, που τον βοήθησε να ξεπεράσει την μελαγχολία και τη νοσηρή κατάθλιψη που είχε υποπέσει μετά την συσσωρευμένη, χλευαστική κριτική που είχε δεχτεί.

Rachmaninoff plays Piano Concerto Ν.2: