"Ακάνθινο Στεφάνι", ένα λυπηρό Μυστήριο...

 

"Christ Crowned Thorns", Dirk Bouts - (λεπτομέρεια)

Ο Χριστός στο εικαστικό του Ντίρικ Μπάουτς μπορεί να φορά έναν κατακόκκινο, πλούσιο μανδύα, όμως βασικό κομμάτι της απεικόνισης είναι το Ακάνθινο στεφάνι και η αποτυπωμένη αγωνία, αδυναμία και εξάντληση απο τα βασανιστήρια στο πρόσωπο και το σώμα του Χριστού.

"Christ Crowned Thorns", Dirk Bouts

Τα μάτια μας είναι στραμμένα στις σκιές των αγκαθιών που μπήγονται βαθιά στο μέτωπό του και τα δάκρυα που σμίγουν με το αίμα που στάζει από τις πληγές.


Σοκαριστική απεικόνιση, όμως στα τέλη του 15ου αι. που δημιουργήθηκε από τον φλαμανδό ζωγράφο,  ήταν πολύ δημοφιλείς και χρησίμευαν ως μικροί, λατρευτικοί πίνακες για την ιδιωτική προσευχή.

Η εστίαση στο Ακάνθινο στεφάνι και τον πόνο υπενθύμιζε πως ο Χριστός πέθανε με μαρτυρικό και ταπεινωτικό θάνατο για χάρη της ανθρωπότητας, ενθαρρύνοντας και προτρέποντας σε διαλογισμό.

Παρατηρούμε μια ακαμψία στη σχεδίαση, όμως το όλο αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα εκφραστικό.



Το  "Ακάνθινο στεφάνι", απομεινάρι του στεφάνου που φόρεσαν στο κεφάλι του Ιησού κατά την Σταύρωση, αποτελεί κειμήλιο στην Παναγία των Παρισίων.
Εφτασε στο Παρίσι το 1238 από τον γάλλο μονάρχη Λουδοβίκο Θ΄, ο οποίος λέγεται πως έβγαζε τα αγκάθια και τα έστελνε ως δώρα σε άλλους ηγεμόνες..

Ο Ακάνθινος Στέφανος του Χριστού αποτελούνταν από βούρλα και αγκαθωτούς θάμνους που φύονται στα εδάφη της Παλαιστίνης.
Τα 70 αγκάθια του, κυκλοφορούν σε διάφορους ναούς της Δύσης...

***

Οι "Σονάτες του Ροδαρίου" που ονομάζονται και "Μυστηριακές Σονάτες"  του Χάινριχ  Ίγκνατς Μπίμπερ, ενός συνθέτη και δεξιοτέχνη βιολονίστα της μπαρόκ περιόδου, αποτελούν  κορυφαίο σημείο της μπαρόκ μουσικής φιλολογίας, για την τολμηρή και δεξιοτεχνική αντιστικτική γραφή τους, αλλά κυρίως για την τεχνική της "scordatura", που ο Μπίμπερ χρησιμοποιεί στο έργο.

[Τεχνική (ένα είδος τονικού αποσυντονισμού) κατά την οποία το χόρδισμα στο βιολί γίνεται διαφορετικά, αυξάνοντας έτσι τις πολυφωνικές του δυνατότητες, αλλάζοντας το ηχόχρωμά του και  πετυχαίνοντας διαφορετική ατµόσφαιρα σε κάθε σονάτα].

Οι Σονάτες είναι 15, μία για καθε ένα από τα Μυστήρια του Ροδαρίου.Στο τέλος ο Μπίμπερ προσθέτει μια πασσακάλια για σόλο βιολί,ενώ κάθε μέρος συνοδεύεται από ένα χαρακτικό, σχετικό με το θέμα που η σονάτα, συμβολίζει.

Το χαρακτικό-σκηνή:"Aκάνθινο στεφάνι" 

Οι συνθέσεις αποτελούν δημιουργίες ενός ευσεβούς και με βαθύ θρησκευτικό συναίσθημα, καλλιτέχνη.

Οι 15 Σονάτες του Μπίμπερ  γράφτηκαν μεταξύ 1670-1680 και διαρθρώνονται σε 3 ομάδες:

1. Τα Χαροποιά Μυστήρια
2. Τα  Λυπηρά Μυστήρια 
3. Τα Ένδοξα Μυστήρια



Η 8η Σονάτα της 2ης ομάδας των "Λυπηρών Μυστηρίων"  είναι γραμμένη στη Σι υφ. μείζονα, (κλίμακα που για το συνθέτη δηλώνει ελεγειακή διάθεση, μελαγχολία και σπαραγμό) και φέρει  τον τίτλο: "The Crowning with the Thorns -Το Ακάνθινο Στεφάνι", όπου με έντονο πνευματικό χαρακτήρα αποδίδεται το σπαραχτικό κομμάτι της Ευαγγελικής ιστορίας .

(Η σκορντατούρα εδώ είναι με χόρδισμα ΡΕ-ΦΑ-ΣΙ υφ.-ΡΕ)

Biber: Rosary Sonata n. 8 - "The Crowning with the Thorns":

Καλή κι Ευλογημένη Μεγάλη Παρασκευή, φίλοι μου, με ενσυναίσθηση και περισυλλογή!
Ας νιώσουμε και μέσω της Τέχνης κάτι από το θείο γεγονός της ημέρας!

Περισσότερα για το μουσικό έργο μπορείτε να διαβάσετε σε παλαιότερα κείμενά μου εδώ κι εδώ.