Ottorino Respighi: Ρωμαϊκές Γιορτές-Επιφάνια

 

«Piazza Navona, Feste Romane», Giovanni Panini»

Χρόνια Πολλά, εκλεκτοί μου φίλοι! Καλοφώτιστα, με υγεία και κάθε είδους ευλογία στη ζωή μας...
Αγάπη και περισσότερο φως στις ψυχές μας!

Ο ιταλός Οττορίνο Ρεσπίγκι μαθήτευσε κοντά στον Ρίμσκι-Κόρσακοφ στην Αγία Πετρούπολη, όπου παράλληλα έπαιζε βιόλα στην ορχήστρα του αυτοκρατορικού θεάτρου.
Μαθητεία, που  επηρέασε καθοριστικά τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετώπιζε στη συνέχεια  την ενορχήστρωση.
Ιδιοσυγκρασία εκλεκτική, ο Ρεσπίγκι αναδείχτηκε ικανότατος βιολιστής, πιανίστας και διευθυντής ορχήστρας.
Ανάμεσα στα εξαίσια συμφωνικά του ποιήματα ξεχωρίζουν «Οι Ρωμαϊκές γιορτές», γραμμένες το 1928 που εξελίσσονται μουσικά σε 4 μέρη:

Στο 1ο, «Circuses», γίνεται αναφορά σε αρχαία τελετή των Μονομάχων,

Στο 2ο, «Jubilee», απεικονίζεται μουσικά η γνωστή γιορτή του 50ου, Ιωβηλαίου έτους σύμφωνα με την παπική παράδοση,

Στο 3ο,  «L’Ottobrata», η έμπνευση έρχεται από την Κέρες, τη θεά της γεωργίας και αναφέρεται στη συγκομιδή του Οκτωβρίου και

Στο 4ο και τελευταίο μέρος «La Befana», απεικονίζεται η Γιορτή των Επιφανίων, που έχει τις ρίζες της στη γιορτή της θεάς Στρένια (του Νέου Έτους), των αρχαίων Ρωμαίων και μέχρι σήμερα γιορτάζεται με μεγαλοπρέπεια στην Πιάτσα Ναβόνα της Ρώμης, με φαντασμαγορικές παρελάσεις και φιέστες, δρώμενα, χορούς και παραδοσιακά τραγούδια...

Αυτό το μέρος είναι η μουσική μου πρόταση λόγω της ημέρας, ένα μέρος με έντονη περιγραφικότητα και αστραφτερή ενορχήστρωση!

[Το έχω αναφέρει και σε παλιότερο κείμενό μου πως Befana στην ιταλική παράδοση είναι η μάγισσα, που στα Θεοφάνια φέρνει τα δώρα στα καλά παιδιά, μια Αγιοβασιλίτσα, ας πούμε…και παίρνει το όνομά της, όπως και η γιορτή, από την ελληνική λέξη «Επιφάνια - Epiphany – Befana»]

To έργο πολύχρωμο, με περίτεχνη περιγραφή, παρέχει ένα είδος μουσικής ξενάγησης.

Ξεναγός ο  Ρεσπίγκι μας οδηγεί απόψε, βράδυ των Θεοφανίων στην Piazza Navone, όπου  δεσπόζει ο χαρακτηριστικός ρυθμός από τις τρομπέτες, ξέφρενες, εορταστικές  κραυγές από τα υπόλοιπα χάλκινα και ξύλινα πνευστά, ενώ τοξοτά σε pizzicati, ντέφια και κουδουνάκια με συνοδεία ιδιαίτερων κρουστών και βροντερών τρομπονιών  διαγγέλουν το χαρούμενο λαϊκό αίσθημα, τη μέθη, το γλεντοκόπι, το κέφι!
Tυμπανοκρουσίες, αγροτικοί χοροί τύπου σαλταρέλο, κωμικά στιγμιότυπα, απεικονίζουν με «ταραχώδη κακοφωνία» την χαρά, που  εξαπέλυσε η ετήσια γιορτή στην Αιώνια Πόλη!

Πληθωρικό, εκρηκτικό, σχεδόν οργιαστικού χαρακτήρα το μέρος αυτό, ας το απολαύσουμε υπό την μπαγκέτα του Αρτούρο Τοσκανίνι, ο οποίος και το πρωτοπαρουσίασε με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νέας Υόρκης το 1929.

Χρόνια Πολλά και Καλοφώτιστα!