"Σάμουελ Μπέκετ, η σχέση του με τη ΜΟΥΣΙΚΗ"

Το δημιουργικό πεδίο του νομπελίστα Σάμουελ Μπέκετ είναι γεμάτο υπαρξιακές αντιθέσεις, οι οποίες συνθέτουν την ανθρώπινη προσωπικότητα αυτού του σπουδαίου πεζογράφου, ποιητή και δραματουργού. Στα έργα του εκφράζεται η αναρχία της σκέψης του και το παράδοξο.

Καθόλου όμως άναρχη και παράδοξη η σχέση του με τη μουσική...
Μπορεί να μην είναι γνωστή η αγάπη του για την κλασική, είναι όμως υπαρκτή, φίλοι μου!
Αγάπη που κορυφωνόταν με τους εκπροσώπους της 1ης Σχολής της Βιέννης: Χάυντν, Μπετόβεν και Σούμπερτ.

"H MOYΣΙΚΗ πάντα κερδίζει" είναι μια από τις πασίγνωστες ρήσεις του Σάμουελ Μπέκετ, ενός δημιουργού που ενσωμάτωσε στη ζωή του τη μουσική, την έκανε κομμάτι της...

Μικρός ξεκίνησε μαθήματα πιάνου...Η γιαγιά του  ήταν μουσικός και οι θείοι του επίσης ταλαντούχοι πιανίστες και συχνά έπαιζε μαζί τους a 4 mains σονάτες και κουαρτέτα των Χάυντν, Μότσαρτ και Μπετόβεν...
Ενας εξάδελφός του τον συνόδευε με το βιολί και θυμάται με πόση ευγένεια και κομψότητα εκτελούσε το  τελευταίο μέρος της Παθητικής Σονάτας του Μπετόβεν!
Το πεπρωμένο ήθελε να συναντηθεί με τη Σούζαν, την μετέπειτα σύζυγό του, επίσης πιανίστα.

Εκείνοι που γνώρισαν από κοντά τον Μπέκετ, κάνουν λόγο για έναν αχόρταγο "συναυλιστή", όπου κι αν διέμενε(Δουβλίνο, Λονδίνο, Βερολίνο ή Παρίσι), δεν έχανε συναυλία...
Η μουσική ήταν απαραίτητη γι 'αυτόν ... ένα καθημερινό τελετουργικό...
Από τους πιανίστες που προτιμούσε ήταν οι: Άρτουρ Σνάμπελ, Ρούντολφ Σέρκιν, Άλφρεντ Κορτό, Υβ Νατ...

Χαρακτικό του Μπέκετ, Ed. Valtman

Χάυντν, Μπετόβεν και Σούμπερτ αποτελούν την "ιερή τριάδα" για τον Μπέκετ,  αντίθετα φαίνεται να μην προτιμά τον Μπαχ, ούτε το "παλιόπαιδο" -όπως αποκαλούσε- τον Μπραμς!
Επίσης θεωρούσε άγριο τον Μάλερ...
Δεν ανεχόταν δε, τη μουσική του Βάγκνερ, κάτι για το οποίο και ο ίδιος απορούσε, καθότι οι δυο τους μοιράστηκαν την αγάπη τους για τον Σοπενχάουερ και τη θέση του περί μουσικής: "η επίδραση της μουσικής είναι πολύ πιο ισχυρή από ό, τι εκείνη των άλλων τεχνών, διότι οι υπόλοιπες μιλούν μόνο για τη σκιά, ενώ η μουσική κάνει λόγο για την ουσία".

Επίσης ο Μπέκετ αγαπάει πολύ τη φόρμα του ληντ, με ιδιαίτερη προτίμηση στον Κύκλο "Χειμωνιάτικο ταξίδι" του Σούμπερτ.
Λάτρευε το  "An die Musik", τη σαρωτική του μελωδία, όπως έλεγε, έναν ύμνο στην τέχνη της μουσικής !
Μια  ζωή δε, αναζητά την έμπνευση στη μουσική...

Το 1975 ετοίμασε ένα έργο που προβλήθηκε στην τηλεόραση δυο χρόνια αργότερα, με τίτλο: "Ghost Trio". 
Οι τρεις πράξεις του αντικατοπτρίζουν το πιάνο-τρίο  Op.70 No.1, του Μπετόβεν, το επονομαζόμενο  "Ghost", όπως το άκουσε από τους:  Pinchas Zukerman, Jacqueline du Pré και Daniel Barenboim όταν κυκλοφόρησε το 1970.

"Ο αγώνας του καλλιτέχνη είναι να βρει τον τρόπο να οργανώσει το χάος. Τα λόγια μπορεί να  αποτύχουν. Όμως, η Μουσική, ΠΟΤΕ!!", θα πει ο Μπέκετ δια στόματος ενός από τους χαρακτήρες του έργου του για το Μπετοβενικό "φάντασμα".

Αυτό προτείνω να ακούσουμε σήμερα , στη μνήμη του νομπελίστα Μπέκετ:
Το "Πιάνο Τρίο αρ.1  έργο 70" του Μπετόβεν αναπτύσσεται σε 3 μέρη:

1. Allegro vivace e con brio, σε ΡΕ μείζονα
2. Largo assai ed espressivo, σε ρε ελάσσονα
3. Presto , σε ΡΕ μείζονα

Είναι γνωστό ως "ΦΑΝΤΑΣΜΑ Trio", λόγω του απόκοσμου ήχου της δεύτερης-αργής κίνησης, που είναι, όπως έλεγε ο Καρλ Τσέρνυ "ανατριχιαστικός σαν να εμφανίζεται από τον κάτω κόσμο".
Όταν το πρωτάκουσε ο μαθητής του συνθέτη είπε πως τού έφερε στο νου τη  σκηνή εισόδου του φαντάσματος στην εισαγωγή του Σαιξπηρικού "Άμλετ".
Παρόλα αυτά , πιστεύεται ότι το έργο ήταν το προσχέδιο  όπερας με θέμα τον Μάκβεθ που σκόπευε να γράψει ο Μπετόβεν.

Beethoven - Piano Trio Op. 70 No. 1 "Ghost" / Zukerman, Jacqueline du Pré, Barenboim.

Το Largo στο 9:05:

[Στη μνήμη του  ΣΑΜΟΥΕΛ ΜΠΕΚΕΤ, που πέρασε στην αιωνιότητα σαν σήμερα 22 Δεκεμβρίου 1989 στο Παρίσι]

Azy Gouziou (Άζη Γουζίου)22 December 2020 at 10:59

Τι ωραία ερμηνεία των Μπάρενμποϊμ, Τσούκερμαν και Ντυπρέ στο θρυλικό αυτό Τίο "Φάντασμα"! Ανατριχιαστικό το δεύτερο μέρος, που έδωσε και το επωνύμιο στο Τρίο, Ελπίδα μου! Ο Μπέκετ, λάτρης της μουσικής, αλλά και του Μπετόβεν, ήταν σίγουρο ότι θα εμπνεόταν απ' αυτό το αριστούργημα του Τιτάνα για να γράψει το δικό του "Ghost Trio". Και, μάλιστα αφού το άκουσε απ' τους εκτελεστές που μας προτείνεις, αγαπημένη μου φίλη!
Συγχαρητήρια για την εξαιρετική παρουσίαση καθώς και για τις πολύτιμες εικόνες που ενσωμάτωσες στο άρθρο σου για την μνήμη του Μπέκετ! Ευχαριστούμε πολύ και καλό βράδυ! ❤
ReplyDelete