Translate

fb

Σάββατο 13 Μαρτίου 2021

Ο Σεφέρης κι ο "ιερός θεραπευτής", Σεγκόβια...

 (13 Μάρτη...Για τη γενέθλια επέτειο του ποιητή)


Μπορεί ο Σεφέρης να αυτοχαρακτηριζόταν "αγράμματος"  πάνω στο κεφάλαιο "Μουσική", καθώς δεν είχε μουσικές γνώσεις, δεν έπαιζε κάποιο όργανο ή έστω δεν γνώριζε να διαβάζει τα μουσικά σύμβολα μιας παρτιτούρας.

Ωστόσο, οι σημειώσεις και η πορεία του δείχνουν έναν άνθρωπο που είχε ένστικτο, έναν ακροατή που προσπαθούσε να μάθει διαρκώς περισσότερα ώστε να  αντιλαμβάνεται το μεγαλείο της ακουστικής τέχνης.

Η διαρκής αναζήτηση, σμίλευση και εμβάθυνση στη "Μουσική τέχνη", λοιπόν, μετέτρεψε την άγνοιά του σε βεβαιότητα. Άκουγε πολλή μουσική και οι προτιμήσεις του ποικίλλουν.

Φυσικά αγαπούσε τους γάλλους συνθέτες και τη Γαλλική Σχολή, με την οποία ήρθε πρώτα σε επαφή. Επίσης, ιδιαίτερα εκτιμούσε από μπαρόκ και κλασική τους Μπαχ και Μπετόβεν, ενώ αποστρεφόταν τη μουσική των Ρίχαρντ Στράους και Βάγκνερ.

Στο Ημερολόγιό του υπάρχει πληθώρα σημειώσεων από εκτιμήσεις, απόψεις και θέσεις του πάνω σε έργα και δημιουργούς.

Όταν ο μεγάλος ισπανός κιθαριστής, Αντρέ Σεγκόβια ήρθε στην Ελλάδα, ο Σεφέρης πήγε στο Θέατρο Ολύμπια που τότε στέγαζε την Εθνική Λυρική Σκηνή και τον άκουσε...
Φαίνεται να συγκλονίστηκε από τον ήχο του "θεού κιθαριστή", που δόνησε τα φυλλοκάρδια του.
Ίσως και να ταυτίστηκε με την άποψη του Ιγκόρ Στραβίνσκυ που είπε κάποτε πως "η κιθάρα του Σεγκόβια δεν ηχεί δυνατά, αλλά μακριά", χαρακτηρισμός ιδιαίτερα τιμητικός για τον κιθαριστή, καθώς σπάνια στις συναυλίες του χρησιμοποιούσε ενισχυτές ηχητικής έντασης.

 
Ο Σεφέρης με το αλάνθαστο αισθητήριό του διέκρινε την ποικιλία της ηχοχρωματικής παλέτας του Σεγκόβια, βασικού εκφραστικού μέσου ώστε να πετύχει την ανάδειξη του "φτωχού συγγενή", όπως αντιμετωπιζόταν η κιθάρα ανάμεσα στα κλασικά όργανα λόγω και του αδύναμου ήχου της.
Διέκρινε την αγωνία του ισπανού εκτελεστή να σώσει ως "ιερός θεραπευτής" το όργανο και τη μουσική του.


"Andrés Segovia", σκίτσο Hilda Wiener
Γράφει λοιπόν ο Σεφέρης:

"...Χθες το απόγευμα στο Ολύμπια, ο έξοχος Αντρέ Σεγκόβια...Το χτύπημα του ξύλου της κιθάρας ανάμεσα στους ήχους από τις χορδές, που σε φέρνουν σε μουσικές άλλων καιρών κι άλλων τόπων...
Αυτό το ξερό χτύπημα που μοιάζει με ξαφνικό και  γρήγορο ξεγύμνωμα, βίαιο ή εκούσιο, αδιάφορο αλλά χωρίς τη διστακτική ντροπή που είναι φωλιασμένη σε κάθε σώμα. Ίσως τούτο το αίσθημα να με οδηγεί σε μια κατάσταση πρωτόπλαστου πριν από την αμαρτία. 
Ίσως να επηρεάζομαι υπερβολικά από τη μουσική, αλλά θα μ' άρεσε να μπορούσα να γράψω ένα ποίημα που θα ονόμαζα  "Γυναίκα και κιθάρα"...



Κάθε φιλόμουσος γνωρίζει πως ο Αντρέ Σεγκόβια είναι ένας από τους σπουδαιότερους δεξιοτέχνες κιθάρας όλων των εποχών. Είναι εκείνος, που την ανέδειξε από όργανο με περιορισμένες δυνατότητες, όπως πιστευόταν στις αρχές του 20ού αι., σε όργανο συναυλιών και ισότιμο με όλα τα υπόλοιπα όργανα. Ο ισπανός κιθαριστής επινόησε τη δική του τεχνική, ιδιαίτερα στη χρήση του δεξιού χεριού, αντλώντας από την κιθάρα ένα ιδιαίτερο και ευρύ φάσμα ηχοχρωμάτων.

Ο Σεγκόβια έδωσε δυο ρεσιτάλ στην Αθήνα, το 1931 και το  1951.


Κι επειδή κατά τον Σεφέρη: "ο Μπαχ είναι ίσως ο μόνος που υπάρχει που να μην είναι ούτε sensuel, ούτε sentimental, ούτε romantique, ούτε classique, ούτε naturel, ούτε prime-sautier, ούτε τίποτα από δαύτα...", λέω να απολαύσουμε τον μέγα δεξιοτέχνη κιθαριστή σε Γ.Σ.Μπαχ και την "Chaconne" από την Partita No. 2 για σόλο βιολί σε ρε ελ., μεταγραμμένη από τον Σεγκόβια για κιθάρα ...

Bach: "Chaconne", arr. Andres Segovia:


Για τον ποιητή μας υπάρχουν αρκετά κείμενά μου στο μπλογκ. Περιηγηθείτε!








4 σχόλια:

  1. Ο Σεφέρης, μέσα απ' την μουσική και την αγάπη του γι' αυτήν, κατάφερνε να βρει τον ρυθμό και στην δική του ποίηση, Ελπίδα μου. Τόσο τυχερός που άκουσε τον Σεγκόβια στην Αθήνα και φυσικά μαγεύτηκε. Καταπληκτική και η μεταγραφή της θείας Chaconne απ' τον Ισπανό κιθαριστή, τον σπουδαιότερο όλων των εποχών.
    Πολύ ωραίο άρθρο, γλυκιά μου φίλη για την γενέθλια μέρα του αγαπημένου μας Σεφέρη. <3

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αζη μου αγαπημενη, εχεις απόλυτο δικιο!Ο ποιητης μας ειχε υψηλο αισθητικό κριτηριο, μουσικη καλλιεργεια και οι εκτιμησεις του αποτυπωθηκαν με ευστοχο και συχνα ποιητικο τροπο, όπως εδω μετα την ακροάση του μεγαλου ισπανου κιθαριστη!Μάλιστα σε ενα εμβληματικό εργο για βιολί, που και στην κιθαρα ακουγεται ξεχωριστά, χωρις να ενοχλεί το ηχοχρωμα της ως νυκτου και οχι τοξοτού εγχόρδου.
      Ευχαριστω για την ανταπόκριση και τον έπαινο, γλυκια μου φιλη!Καλη συνεχεια! ❤

      Διαγραφή