Ο Καραγάτσης, η δασκάλα και η Ρεζεντά

 

"Η πρώτη μου αγάπη, ήταν δέκα χρόνια μεγαλύτερη από μένα, ίσως και πιο πολύ. Αμέσως θα φανταστείτε το αιώνιο ειδύλλιο, του αμούστακου έφηβου και της ώριμης γυναίκας....[...] Λοιπόν, όχι. Η πρώτη μου αγάπη, την εποχή που την αγάπησα, δεν ήταν παρά είκοσι χρονών. Εγώ ήμουν οκτώ.[...]

Το κέρινο ωραίο πρόσωπό της, που το κόβουν κόκκινα χείλια, σκοτωμένα βλέφαρα με πελώρια μαύρα τσίνορα, πάνω από μενεξεδένια καθαρά μάτια, ήταν ένα μείγμα αθώου κοριτσιού, και femme fatale. Μέσα στο μισοσκόταδο ενός συννεφιασμένου πρωινού, είχε μια πελώρια χάρη, και μισοάδολη, άθελη γοητεία. Αυτή ήταν η κυρία Νίτσα, η δασκάλα μου...[...]

Αυτό το τραγούδι το τραγουδούσαν τα παλιά χρόνια... έκαναν και καντάδες ήταν ένα τραγούδι πολύ νοσταλγικό - όπως εγώ, νοσταλγώ πάντα την Κα Νίτσα, τη δασκάλα μου...

Μικρή μου Ρεζεντά
με φοβίζει το χιόνι
μια βραδιά δεν ήρθες μόνη
Ρεζεντά, Ρεζεντά..."

(Μ.Καραγάτσης: " Ανέκδοτα νεανικά κείμενα-Η κυρία Νίτσα)

***

Ο σπουδαίος Καραγάτσης της γενιάς του '30 έγραψε στα 20 του αυτό το  τρυφερό, νοσταλγικό, εξομολογητικού ύφους κείμενο για την δασκάλα του στο Δημοτικό, για την οποία είχε νιώσει έναν πλατωνικό έρωτα.

Ο μεγάλος μας πεζογράφος πέρασε στην αιωνιότητα σαν σήμερα του Σταυρού, 14 Σεπτέμβρη του  1960. Στον τάφο του χαράχτηκε η φράση: "Οι μοναδικές ομορφιές είναι προνόμιο του θανάτου"  από "Το μεγάλο συναξάρι" του.

Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτρης Ροδόπουλος, όμως καθιέρωσε το Καραγάτσης από το "καραγάτσι", ένα είδος φτελιάς στη σκιά του οποίου καθόταν όταν τα καλοκαίρια πήγαινε για διακοπές στη Ραψάνη. 

Το δέντρο, το καραγάτσι, βρισκόταν στον προαύλιο χώρο του ναού του Αγίου Αθανασίου. Ακουμπισμένος στον κορμό του διάβαζε τον αγαπημένο του Ντοστογιέφσκυ. Ισως από το ρωσικό "Μίτια" ( = Δημήτρης) υπέγραφε αργότερα ως Μ. Καραγάτσης.

Το δέντρο έπεσε κάποιο χειμώνα από δυνατό άνεμο. Ομως ξαναφυτεύτηκε στην ίδια μεριά, στην αυλή της εκκλησίας και όποιος επισκέπτεται την όμορφη Ραψάνη μπορεί να το δει, να ξαποστάσει στη σκιά του, να αγναντέψει τον κάμπο, να συνομιλήσει με τον Καραγάτση, καθώς η Κοινότητα έχει στήσει εκεί δίπλα μια προτομή του τιμώμενου σήμερα πεζογράφου μας, απ' όπου και οι φωτογραφίες από την τελευταία μου επίσκεψη.

Ο Καραγάτσης πάνω στο πεσμένο στο έδαφος από το δυνατό αέρα, καραγάτσι των εφηβικών του χρόνων
(από: rapsani.gr)

Στα χρόνια του, έκαναν και νοσταλγικές καντάδες, όπως γράφει στο κείμενο για τη δασκάλα του, την κ. Νίτσα, που τού την θύμιζε η γλυκιά Ρεζεντά...

"Μικρή μου Ρεζεντά
με φοβίζει το χιόνι
μια βραδιά δεν ήρθες μόνη
Ρεζεντά, Ρεζεντά..."

Η "Ρεζεντά" ήταν ένα από τα γνωστότερα τάνγκο της εποχής του '30. Οι στίχοι και η μουσική ήταν της Λόλας Βώττη και ξεδιπλώνει την απογοήτευση και απόγνωση του προδομένου έρωτα...

Jussi Björling: η συνάντηση του σουηδού Καρούζο με την Κάλλας

 

(φωτο από: pinimg)

"Το τραγούδι υπήρξε μέρος ολάκερης της ζωής μου!
Αυτό, εξηγεί το γιατί οι  αναμνήσεις μου κατακλύζονται από ήλιο!"

Jussi Björling

Συμπληρώνονται σήμερα 60 χρόνια από τον πρόωρο θάνατο, μόλις στα 49 του. Κορυφαίος ο σουηδός τενόρος με τη βελούδινη κι εξαιρετικά ελεγχόμενη φωνή, το απαράμιλλο βιμπράτο, τις αναπνοές "ακρίβειας"...

Ξεκίνησε να διδάσκεται μουσική με πρώτο δάσκαλο τον τενόρο πατέρα του, David Bjorling. Μεσαίος γιος της οικογένειας, ο Γιούσι μαζί με τα τρία αδέρφια  και τον πατέρα του συγκρότησαν το περίφημο κουαρτέτο " Bjorling", με το οποίο ο τενόρος έκανε το ντεμπούτο του στην ηλικία των πέντε χρόνων.


Ο Μπγιέρλινγκ διέπρεψε σε ερμηνείες τραγουδιών Σουηδών συνθετών, αλλά και σε οπερατικούς ρόλους, πρωταγωνιστής σε μεγάλες μουσικές σκηνές, τη ΜΕΤ και τη Σκάλα του Μιλάνου.
Ο Björling είχε πραγματικά ένα ευρύ ρεπερτόριο, αλλά οι συνθέτες που πιθανότατα καθόρισαν την καριέρα του ήταν ο Βέρντι και ο Πουτσίνι.

Eπίσης ήταν η επιλογή του Toσκανίνι για την ηχογράφηση του Βερντικού "Ρέκβιεμ", μια από τις καλύτερες στιγμές του Björling!

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο ίδιος ο Pavarotti έγραψε ότι "μοντελοποίησε" την καριέρα του με πρότυπο τον μεγάλο σουηδό τενόρο, για τον οποίο η χήρα του Καρούζο είχε πει πως "είναι ο μόνος που αξίζει να φορά το στέμμα του Ενρίκο", στοιχείο που οδήγησε στο να δοθεί στον Μπγιέρλινγκ ο τίτλος του "Σουηδού Καρούζο".

Ο Παβαρόττι επίσης είχε δηλώσει σε συνέντευξή του πως όταν μελετούσε ένα νέο ρόλο, άκουγε πρώτα την ερμηνεία του Μπγιέρλινγκ, καθώς ο δρόμος του σουηδού τενόρου ήταν ο δρόμος που και κείνος  ήθελε να χαράξει στην καριέρα του:
"Θέλω βαθειά οι άνθρωποι να με συγκρίνουν με τον Jussi", έλεγε συχνά...

Η μοναδική φορά που ο Μπγιέρλινγκ συνεργάστηκε με τη Μαρία Κάλλας ήταν το 1955 στο Σικάγο  στον "Τροβατόρε" του Βέρντι. Δυστυχώς δεν υπάρχει καταγραφή αυτής της παράστασης καθώς από λάθος η πρίζα αποσυνδέθηκε...

(φωτο από: pinimg)

Η σύζυγος του Μπγιέρλινγκ, Άννα-Λίζα γράφει στα απομνημονεύματά της στο θαυμασμό που ο Γιούσι είχε για την ελληνίδα υψίφωνο:

"Είχε μια απαράμιλλη ακτινοβολία! Η σκηνική παρουσία της μαγνητιζε, μαγευε το κοινό", λέει ο Μπγιέρλινγκ...
"Στην Κάλλας περισσότερο εκτιμούσα την προσπάθειά της να μένει πιστή στις προθέσεις του συνθέτη. Παρατηρούσε κάθε σημείο της παρτιτούρας, δεν ξέφευγε από τις σημειώσεις..."

Σχετικά με την ερμηνεία της Κάλλας στο ρόλο της  Ελεωνόρα στην όπερα "Τριοβατόρε"  που ερμήνευσαν στο Σικάγο ο Μπγιέρλινγκ τη χαρακτήρισε:
"Τελειότητα!!Μια Λεονορα που δεν συγκρίνεται με καμμιά από όσες είχα συνεργαστεί στο παρελθόν!"

O σουηδός τενόρος δίπλα στην ντίβα μας κράτησε το ρόλο του Μανρίκο.

Θα τον ακούσουμε στην μικρής διάρκειας, αλλά απαιτητικότατη  cabaletta "Di quella pira"...

Ακούγεται στο τέλος της τρίτης πράξης όπου οι δυο αγαπημένοι, Μανρίκο και Λεονόρα ανταλλάσσουν όρκους αιώνιας αγάπης, όταν εισβάλλει στη σκηνή αναστατωμένος ο σύντροφος του Μανρίκο για να τον ενημερώσει πως συνέλαβαν τη  μητέρα του και σε λίγο θα τη ρίξουν στην πυρά. Έτσι και η Λεονόρα μαθαίνει το μυστικό.

"Η φρικτή φωτιά εκείνης της πυράς

κατακαίει κάθε ίνα της ύπαρξής μου

Σβήστε την αχρείοι, ειδάλλως

θα τη σβήσω εγώ με το αίμα σας!

(προς την Λεονόρα:)

Ήμουνα γιος της πριν να σ'αγαπήσω

δεν ειναι αρκετός ο πόνος σου για να με σταματήσει

Δύστυχη μάνα τρέχω να σε σώσω

ή, τουλάχιστον, μαζί σου να πεθάνω!

Η φρικτή φωτιά εκείνης της πυράς

κατακαίει κάθε ίνα της ύπαρξής μου

(οι σύντροφοι:)

Στα όπλα, στα όπλα!

Είμαστε έτοιμοι να πολεμήσουμε μαζί σου

ή μαζί σου να πεθάνουμε!

Στα όπλα, στα όπλα!"

Il Trovatore, "Di quella pira" / Jussi Björling:

"Περίπατος δύο ερωτευμένων με ποίηση και μουσική"

 

[Στη μνήμη του Tristan l’ Hermite, που έφυγε σαν σήμερα 7 Σεπτέμβρη 1655 από φυματίωση]

Πρόκειται για τον François l'Hermite, γάλλο ποιητή, θεατρικό συγγραφέα και μυθιστοριογράφο, που καθιέρωσε το ψευδώνυμο Τριστάνος ο Ερημίτης, από τη σκοτεινή φιγούρα ενός στρατιωτικού στην Αυλή του Λουδοβίκου του 11ου, γιατί και ο ποιητής μας στην εφηβεία του σκότωσε τον αντίπαλό του σε μονομαχία, οπότε αναγκάστηκε να φύγει σε άλλους τόπους για να σωθεί από το θάνατο.
Ο ευαίσθητος και μελαγχολικός ποιητής του 18ου αι. ταξίδεψε σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και κατάφερε να διακριθεί και να γίνει αργότερα μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.
Η τεχνική του σκιαγραφεί την εικόνα του ρομαντικού, ευαίσθητου ποιητή, που πρέσβευε τεχνική τελειότητα και ιδιαίτερα απλότητα και καθαρότητα στο λεξιλόγιο και το στίχο, απ' όπου αναδύεται το θαύμα της έμπνευσης και του προσωπικού λυρισμού.

Υποδεχόμαστε τη νέα εβδομάδα με κάποια αποσπάσματα από τα ποιήματά του: "Περίπατος δύο ερωτευμένων":

"Deux amants promenade dans le parc" ή "La cascade",
 attributed to Jean- Antoine Watteau
(από: .artuk)

"Μην τ’ αρνιέσαι, ακριβή μου Κλυμένη

περιμένοντας να’ρθει το δείλι

σ’ικετεύω στης κρήνης τα χείλη

ας βρεθούμε οι δυο καθισμένοι

Του Ζεφύρου τ’ακούς το μαράζι;

Της αγάπης κι αν νοιώθει την έννοια

τη θωριά σου την τριανταφυλλένια

δεν λυγά τ’απαλό του το νάζι

Η ανάσα του η ευωδιασμένη

το αργό μας το διάβα μυρώνει

γιασεμιού μυρωδιά ανακατώνει

στην πνοή σου από μόσχο βγαλμένη.

Τρέμω, την όψη σου κοιτώντας ν'αρμενίζει

στην παθιασμένη αντάρα των καημών μου

μην κι η ορμή των αναστεναγμών μου

δω μες στ’ ασίγαστα νερά να τη βυθίζει.

Αυτό τ’ολέθριο ναυάγιο φοβίσου

μη σπέρνεις πια με τόση ελευθερία

κι απλοχεριά σ’αβέβαια στοιχεία

τους θησαυρούς της Φύσης που’ ν’ δικοί σου

Δώρο γλυκό η καρδιά σου θα μου δώσει

ν’ανυψωθώ σαν άγγελος στ’ αστέρια!

Φέρε να πιω μες στ’ άσπρα σου τα χέρια

απ’το νερό το χιόνι τους πριν λιώσει.

("Του Έρωτα και της Αγάπης", επιμ. Στρατής Πασχάλης, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 69-70)

Tα ποιήματα προέρχονται από το βιβλίο "Les Amours" του Tristane L’ Hermite, που δημοσιεύθηκε το 1638. Ο Τριστάν, ένας μελαγχολικός καλλιτέχνης της "νοσταλγίας", στο παραπάνω πιο δημοφιλές από τα ποιήματά του μεταφέρει το πάθος του για το ονειρικό και το μυστηριώδες του έρωτα και της νύχτας.


Ο Kλωντ Ντεμπισί συνέθεσε μια σουίτα για φωνή και πιάνο βασισμένη σε αποσπάσματα των 3 ποιημάτων που έχουν τους υπότιτλους:

1. Μετά τη σκοτεινή σπηλιά
2. Πιστέψτε τη συμβουλή μου, αγαπητή Κλυμένη
3. Τρέμω όταν βλέπω το πρόσωπό σας


Η σουίτα γράφτηκε την περίοδο 1904 -1910, και ο συνθέτης την αφιέρωσε στη σύζυγό του, Έμμα Μπαρντάκ.
Απλές στη δομή και το ύφος τους οι συνθέσεις, διακρίνονται για την λεπτότητα και την κομψότητα της μελωδικής γραμμής τους, που μεταφέρει ολάκερη τη γλυκύτητα των ερωτικών λόγων του Τριστάνου του Ερημίτη…
Γοητευτικές μελωδίες με τάσεις στοχασμού από τον γάλλο συνθέτη, που μαρτυρούν την επιθυμία του στροφής -τη δεδομένη περίοδο- στον κλασικισμό με πινελιές ίσως από συνθέτες παρελθοντικών περιόδων, που γνώρισε και μελέτησε φοιτητής στη Ρώμη, όπως οι Παλεστρίνα και Ορλάντο ντι Λάσσο.

Claude Debussy: "Le promenoir des deux amants". 

Τα ακούμε από την Ίρμα Κολάση:

Oι γαλλόφωνοι μπορείτε να απολαύσετε τα ποιήματα ολοκληρωμένα εδώ.

Λορέντζος Μαβίλης: "Έρως και Θάνατος"...

[Για τη γενέθλια επέτειο του Λορέντζου Μαβίλη]

"Έρως και θάνατος"

"Με εκοίταξε ένα σούρουπο το Μάη,

το μοσκοβολισμένο Μάη το μήνα,

και η ματιά της για πάντα μού επρομήνα

ευτυχία, που το ουδέν δεν πεθυμάει.

Μα ο πόθος δε χορταίνει όσο κι α φάει,

μες την καρδιά μου μπήγεται σα σφήνα·

σα διψασμένη λυώνεται αλαφίνα

η ψυχή όση γλύκα κι α ρουφάει.

Μάγο, ανέσπερο φέγγος του θανάτου,

εσύ, ναι, με γλυκιά παρηγορία

πραΰνεις καθενός τα βάσανά του.

Μες απ΄ την αλαβάστρινην υδρία

ό,τι κι αν τάζεις δίνεις κιόλας, αφανίζεις

την πεθυμιά, τους ύπνους αιωνίζεις"

Ο τίτλος του ερωτικού σονέτου του Λορέντζου Μαβίλη τιτλοφορεί και τον κύκλο τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη.
Ο κύκλος περιλαμβάνει τέσσερα τραγούδια αφιερωμένα όλα στη σύζυγο του συνθέτη, Μυρτώ.
Τα δυο πρώτα ποιήματα είναι του Μίκη και τα δυο επόμενα του Μαβίλη. Πρόκειται για τα σονέτα: "Λήθη" και το ομώνυμο "Ερως και Θάνατος".

Η σύνθεση ανήκει στη λόγια μουσική του μεγάλου μας δημιουργού, γράφτηκε για μέτζο σοπράνο και ορχήστρα εγχόρδων, και φέρει τον υπότιτλο: "Τέσσερα τραγούδια για τη Μυρτώ".
Ένας εξαίσιος κύκλος συμφωνικών τραγουδιών, με ατμοσφαιρικές και εκλεπτυσμένες αρμονίες.

Μίκης Θεοδωράκης - Λορέντζος Μαβίλης: "Love and death":

Ο Λορέντζος Μαβίλης γεννήθηκε στην Ιθάκη στις 6 του Σεπτέμβρη του 1860, όπου ο ισπανικής καταγωγής πατέρας του, Παύλος Μαβίλης, υπηρετούσε ως δικαστικός.

"Τα μάτια του και η βαθιά του προσώπου του γαλήνη, μας έκαναν εντύπωση. Σπάνια μας έτυχε να δούμε μάτια γαλανά σαν του Μαβίλη. Είχαν το χρώμα τ’ ουρανού μιας ωραίας ημέρας… Το ολύμπιο κεφάλι στέρεο απάνω στο δρύινο κορμί του και στο πρόσωπό του με τ’ αδρά χαρακτηριστικά και τα χρυσόξανθα γένια βασίλευε ατάραχη στοχαστική γαλήνη".

Με αυτά το λόγια περιγράφει τον ποιητή και την αύρα που ανέδυε η παρουσία του, ο εγκάρδιος φίλος του Ηλίας Πανταζόπουλος.

Ο ποιητικός του λόγος κυλαρίζει ομαλά, σχεδόν μελωδικά κι η αίσθηση της ατμόσφαιρας, που δημιουργούν τα ποιήματά του, δροσερή!

Άρχισε να γράφει σονέτα, που τα έστελνε στον Παλαμά με την υπόδειξη : "Για το συρτάρι σου"...
Κι όμως, ήταν απαράμιλλης τεχνικής ποιητικά δημιουργήματα και δικαίως θεωρείται "μάστορας" αυτού του είδους!


Στην φωτογραφία, ο γλύπτης Πέτρος Ρούμπος αποδίδει ρεαλιστικά τα χαρακτηριστικά της φυσιογνωμίας του ποιητή μας στην προτομή που σμίλευσε το 1912.
Ο Μαβίλης πόζαρε στον καλλιτέχνη με προθυμία, αν και ήταν 53 ετών. Η προτομή κοσμεί την ομώνυμη πλατεία Μαβίλη στην Αθήνα.

Παλαιότερο κείμενο για τον Μαβίλη μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Αμπελώνες και κλασικοί συνθέτες που το...έτσουζαν...

 

Βαν Γκονγκ: "Το κόκκινο αμπέλι", Μουσείο Πούσκιν-Μόσχα

ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ και ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ


Μπορεί να ακούγεται παράξενο, ακόμα και τρελό.Ομως επιστήμονες ισχυρίζονται πως η κλασική μουσική βοηθά στην υγιή ανάπτυξη των αμπέλων.
Κατά καιρούς διάφορα πειράματα διεξάγονται σε οινοποιεία ανά τον κόσμο, προσπαθώντας να αποδείξουν την ισχύ της θεωρίας.
Σύμφωνα με τις μελέτες, τα ηχητικά κύματα της μουσικής ενεργοποιούν την ανταλλαγή στοιχείων, όπως καλίου και ασβεστίου μεταξύ των κυττάρων των φυτών, καθιστώντας τα πιο ανθεκτικά στις ασθένειες.
Ετσι, όλο και περισσότεροι αμπελουργοί επιλέγουν να καλλιεργούν τα αμπέλια τους συνοδεία κλασικής μουσικής, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο ένα είδος ηχοβιολογικού αμπελώνα.

Η μυστική ζωή της βλάστησης είναι γεμάτη παραξενιές και εκπλήξεις!
Δεν ξέρω αν τα αμπέλια εκτιμούν την κλασική μουσική, όμως φαίνεται να επηρεάζονται θετικά από τις ηχητικές δονήσεις και συχνότητές της, κρίνοντας από την ποιότητα των σταφυλιών.

***

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ για το ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ:

Πούλησε μονάχα έναν πίνακα. Κι αυτόν λίγους μήνες πριν πεθάνει...Ήταν το "Κόκκινο αμπέλι" που φιλοτέχνησε ο Βαν Γκογκ το 1888...

Με φόντο έναν λαμπρό, χρυσοκίτρινο ήλιο αποτυπώνει τη σκληρή αγροτική ζωή, την περίοδο της συγκομιδής των σταφυλιών...
Τον ζωοδότη ήλιο, που η λάβρα του, άλλοτε βοηθά κι άλλοτε δυσκολεύει τη ζωή και την εργασία.
Οι αγρότες μοχθούν σκυμμένοι...Μαζεύουν με κόπο το γλυκό καρπό μέσα στα μεγάλα καλάθια, που φλογίζονται απ' το κατακόκκινο χρώμα των σταφυλιών, χρώμα κυρίαρχο στο εικαστικό, που τού δίνει και τον τίτλο...


***

Συνθέτες που τούς άρεσε να το...τσούζουν έχουμε και στο χώρο της κλασικής.


1. Ας θυμηθούμε πρώτα την περίπτωση του Γ.Σ.Μπαχ, που εκτός από οπαδός του καφέ, αρεσκόταν και στον οίνο και μάλιστα προτιμούσε κρασί από αμπελώνες της Ρηνανίας. Στο σπίτι του δε, διέθετε κελάρι, όπου αποθήκευε το κρασί της χρονιάς.


2. O Xένρυ Πέρσελ αγαπούσε και κείνος το κρασί και σύχναζε σε κρασοκαπηλειά. Μάλιστα τού στοίχισε ίσως και τη ζωή του αυτή η αδυναμία του...Ενα βροχερό βράδυ που είχε μπλέξει με φίλους και τα έπιναν σε Λονδρέζικη ταβέρνα, γυρνώντας στο σπίτι βρήκε την πόρτα κλειδωμένη από τη γυναίκα του, με αποτέλεσμα να περάσει όλο το  βράδυ μέσα στο κρύο και τη βροχή. Πέθανε λίγες μέρες αργότερα από βαριά πνευμονία.
Aς ακούσουμε το τραγούδι Purcell: "Come, let us drink - Ελάτε, ας πιούμε", έναν χαριτωμένο τρίφωνο κανόνα, που δημοσιεύθηκε στο δεύτερο βιβλίο Κανόνων του συνθέτη το 1700:

3. Λάτρης των αφρωδών οίνων ήταν ο Μότσαρτ, που πάντοτε έπινε όταν συνέθετε. Το μπουκάλι με το κρασί δεν έλειπε ποτέ πάνω από το πιάνο, λένε... Και ήταν εκείνο που του προκαλούσε ευφορία και διάθεση να δημιουργεί.
Τα σαμπανιζέ κρασιά που προτιμούσε, τα συνόδευε πάντα με οστρακοειδή.

Στη 2η Πράξη της όπερας του: "Ντον Τζιοβάννι" έχει στηθεί ένα εορταστικό δείπνο με φασιανό και εξαιρετικό οίνο marzimino!

"Αχ, τι όρεξη! 

Θα τα κάνω μια χαψιά! 

Νομίζω, θα λιποθυμήσω! 

Ρίξτε μου κρασί! 

Εξαιρετικό το marzimino!

κι αυτός ο φασιανός... 

Ω, μού τρέχουν τα σάλια..."

4. Εκτός από την αγάπη προς τη φύση και τους περιπάτους στους αμπελώνες του Γκρήντσιχ, ο Μπετόβεν είχε αδυναμία και στο κρασί.  Ο κορυφαίος συνθέτης καταγόταν από μια οικογένεια που σχετιζόταν με το κρασί,  καθώς ο παππούς και ο προπάππος του ήταν οινέμποροι.
Βέβαια, ο τιτάνας δεν έπινε σε υπερβολικά επίπεδα, όπως ο μέθυσος πατέρας του, όμως ήταν ικανά να προκαλέσουν βλάβη στην υγεία του, όπως κι έγινε. Πέθανε εξαιτίας κίρρωσης του ήπατος.
Είναι γνωστό πως και στο νεκροκρέβατό του ακόμη, ζήτησε να τού φέρουν ένα κιβώτιο από το αγαπημένο του ημίγλυκο .Το κρασί έφτασε μια μέρα πριν τον θάνατό του κι ο θρύλος θέλει να ψιθύρισε τα λόγια: "Κρίμα, είναι πολύ αργά να το γευτώ".



5. Πάθος ήταν το κρασί και για τον Τζοακίνο Ροσίνι, ο οποίος εκτός από τις γαστριμαργικές προτιμήσεις του , λάτρευε και να τα πίνει. Μάλιστα εκτός από τα ιδιαίτερα πιάτα που φέρουν το όνομα του, υπάρχει και το κοκτέιλ "Ροσίνι" με βάση το Prosecco.
Ωστόσο προτιμούσε στην κάβα του  να αποθηκεύει  ξηρά κρασιά Μπορντό και Μαδέρας με τα οποία συνόδευε τις περίφημες μακαρονάδες του.


6. Αδυναμία στα γλυκά κρασιά είχε ο Γιοχάνες Μπραμς, όπως και στο καλό φαγητό.. Είχε πάντα ένα στέκι να πίνει σε πόλεις που ταξίδευε. Στη Βιέννη πάντα τον περίμενε ένα βαρέλι με γλυκό ουγγαρέζικο Tokaji, το "βασιλιά των οίνων", όπως χαρακτηριστικά λέγεται επειδή είναι η φράση που αναφώνησε ο Λουδοβίκος ο 15ος όταν πρωτοδοκίμασε την ποικιλία αυτή κρασιού...

Και γι' αυτόν λέγεται πως ζήτησε να δοκιμάσει λίγο κρασί πριν πεθάνει...Ήπιε μια γουλιά και μουρμούρισε: "Ααα, είναι πολύ γευστικό! Ευχαριστώ!"


7. Kι ο Χάυντν  απολάμβανε το κρασί, και μάλιστα ο κόμης Εστερχάζυ στην Αυλή του οποίου εργάστηκε για 30 ολόκληρα χρόνια είχε οινοποιείο και ο συνθέτης κάποιες φορές  δέχτηκε φιάλες κρασιών από τον  Πρίγκιπα  ως μέρος της ετήσιας πληρωμής του.

Από το κοσμικό Ορατόριο του: "Εποχές" και το μέρος του "Φθινοπώρου", ένα έργο της ωριμότητας του Χάυντν, το οποίο όπως έλεγε, τον εξάντλησε, ακούμε το χορωδιακό: "'Ωωωω! Το κρασί είναι εδώ!" σε λιμπρέτο του κόμη φαν Σβήτεν.

Ο Βέρντι σε τρελό φαγοπότι με φίλους
(φωτογραφία του 1899)

8. Και ο Βέρντι αγαπούσε κι έπινε κρασί...Ο πατέρας του ήταν  ιδιοκτήτης πανδοχείου κι ενός μικρού μαγαζιού στο Ρόνκολε , όπου πουλούσε  κρασί και διάφορα προϊόντα διατροφής. Από κεί προήλθε  πιθανώς η αγάπη και η προσοχή που έδειξε ο συνθέτης για τη γη και τα καλούδια της.
Από κρασιά προτιμούσε εκείνα της Πάρμας, ιδιαίτερα το Malvasia κι όταν αγόρασε το κτήμα στη Villa Sant'Agata,  φύτεψε έναν μεγάλο αμπελώνα, τον οποίο περιποιείτο ο ίδιος.

Συχνά στις όπερές του στήνει σκηνές με δείπνα και λαμπρές γιορτές, όπου  ο οίνος ρέει άφθονος. Ας θυμηθούμε το  περίφημο "μπρίντιζι"  από την "Τραβιάτα": "Libiamo ne' lieti", ανάμεσα στον Αλφρέδο και τη Βιολέτα:

"Ας πιούμε, ας πιούμε από τα εύθυμα κύπελα

που η ομορφιά στολίζει

και η περαστική στιγμή θα μεθύσει από χαρά!

Ας πιούμε απ'τα γλυκά αναριγίσματα

που η αγάπη ξεσηκώνει..."

9. Τα ροζέ φρουτώδη κρασιά προτιμούσε ο Φραντς Σούμπερτ, από αμπελώνες της περιοχής της Στυρίας. Συχνά δοκίμαζε διάφορες ποικιλίες στις Σουμπερτιάδες βραδιές μετά μουσικής και φίλων...Ας θυμηθούμε τα "Skolie" του...Τίτλος λήντερ εμπνευσμένος από το αρχαιοελληνικό "σκόλιο", ένα είδος λυρικής ποίησης που τραγουδιόνταν στα συμπόσια. Κάθε συμποσιαστής τραγουδούσε κρατώντας στο  χέρι κλαδί μυρσίνης κι ένα ποτήρι με κρασί, το οποίο  παρέδιδε σε κείνον που θεωρούσε άξιο να τραγουδήσει και να πιεί...

Χαρούμενη, όλο ζωντάνια μουσική, που υποδηλώνει το κέφι και την ευθυμία που προξενείται από κατανάλωση αλκοόλ.

Schubert: Skolie, D. 306:

Καλό σας μεσημέρι και στην υγειά μας!

Σεπτέμβριος, γάργαρο ποταμάκι η μουσική ροή του...

Καλό κι ελπιδοφόρο Σεπτέμβρη, με ποιότητα και πολιτισμό…
Εναν εμπνευσμένο μήνα να έχουμε με τη μουσική να μας ομορφαίνει τη ζωή, φιλοι μου!
Ας ειναι μήνας δημιουργίας, έμπνευσης και ψυχικής αγαλλίασης!

Σας θυμίζω πως ο Σεπτέμβρης από το 1994 έχει οριστεί ως ο "Μήνας της κλασικής μουσικής".

Υποδεχόμαστε λοιπόν το νέο μήνα με τον "September" από το "Das Jahr-To Έτος " της ταλαντούχας αδερφής του Φέλιξ Μέντελσον, Φάννυ...

Το "Das Jahr" είναι το πιο διάσημο έργο της, ένας κύκλος από κομμάτια που απεικονίζουν τους μήνες του χρόνου, κάτι σαν μουσικό ημερολόγιο.

Πρόκειται για μια πιανιστική σουίτα 13 μερών(ένα για κάθε μήνα, μαζί με έναν επίλογο)που θυμίζουν Λιστ ή Σούμαν και γράφτηκε το 1841 μετά το ταξίδι της Φάννυ στη Ιταλία.
Ο "Σεπτέμβριος" έχει τον υπότιτλο "Στο ποτάμι" , γι' αυτό και ακολουθεί τη ρυθμική αγωγή Andante con moto. 

Πρόκειται για λυρικότατη σύνθεση με τη μελωδία να ρέει αβίαστα σαν γάργαρο νερό και χαρακτηριστικό της το σταύρωμα των χεριών ... 

H συνεχής κίνηση με δέκατα έκτα στο δεξί χέρι αντικατοπτρίζει ακριβώς τη ροή του ποταμού μια Σεπτεμβριάτικη μέρα.

Δομή και αρμονία αντανακλούν το εκλεπτυσμένο ύφος της δημιουργού, η σύνθεση διακρίνεται για τη μελωδική κομψότητα και τους ευγενικούς τόνους...

"September", εικονογράφηση του W.Hensel
για το μουσικό ημερολόγιο της Φάννυ

Η πρώτη έκδοση του "Das Jahr" εικονογραφήθηκε από τον ζωγράφο σύζυγο της ταλαντούχας Φάννυ, απ' όπου και η διπλανή φωτογραφία  για τον "Σεπτέμβριο".

Η Φάννυ Μέντελσον αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση μουσικής ιδιοφυίας που δυστυχώς έμεινε στο περιθώριο, θύμα των κοινωνικών αντιλήψεων της εποχής της...Η προκατάληψη για τη θέση της γυναίκας  δεν έδωσαν στη Φάννυ την ευκαιρία να αναδείξει πλήρως τα μουσικά της χαρίσματα.

Ο πατέρας της, αλλά και ο αδεφός της επέμεναν πως η σύνθεση δεν είναι για τις γυναίκες, παρόλους τους επαίνους του δασκάλου της στη Μουσική, Kαρλ Τσέλτερ, για τη θαυμαστή επίδοσή της και παρομοίαζε τη Φάννυ με το Μπαχ, όταν η μικρούλα έπαιξε από μνήμης και τα 24 Πρελούδια του κάντορα, καταπλήσσοντας το βερολινέζικο κοινό. Αυτό συνέβη το 1818, όταν η Φάννυ ήταν μόλις 13 ετών. Η καριέρα της όμως δεν είχε την ανάλογη συνέχεια...Ευτυχώς τη μουσική της ενασχόληση με την πιανιστική ερμηνεία και σύνθεση ενθάρρυνε ο μετέπειτα ζωγράφος σύζυγός της Βίλχελμ Χένσελ κι έτσι η ταλαντούχα γυναίκα άφησε εποχή με τα εβδομαδιαία μουσικά σαλόνια στο σπίτι της στο Βερολίνο...

Όλο λυρισμό και ευαισθησία ο "Σεπτέμβριός" της αναδύει τάσεις στοχασμού και ενδοσκόπησης, με τη συνεχόμενη πιανιστική ροή να παραπέμπει στην αέναη κίνηση του γάργαρου ποταμού που στην πορεία του παρασύρει τα χρυσοκίτρινα φύλλα των φθινοπωρινών δένδρων, αφήνοντας γλυκόπικρη γεύση... Σύνθεση που διακρίνεται για τη συναισθηματική της έκφραση και την κομψότητα της γραφής της...Μια ωδή στην λαμπρότητα, την γενναιοδωρία και την μελαγχολία του φθινοπώρου, εγκώμιο στο ποταμίσιο μουρμουρητό και παράπονό του...

Fanny Mendelssohn: "Das Jahr: September Am Flusse":

Πρόσκληση σε ταξίδι με τον Μπωντλαίρ...

 

Mπωντλαίρ, χαρακτικό του Εντουάρ Μανέ

"Με συνεπαίρνει η μουσική, η μουσική κυριαρχεί πάνω μου, με περικλείει όπως η θάλασσα", συνήθιζε να λέει ο Κάρολος Μπωντλαίρ, που αντιμετώπιζε με εκρηκτικό πάθος ό,τι άκουγε!

Δεν είχε ιδιαίτερη μουσική παιδεία, θαύμαζε όμως -κατά δήλωσή του- τη μουσική του Μπετόβεν και του Βέμπερ κι αργότερα αφού τον μελέτησε, τον Βάγκνερ.

Επίσης, είναι πολλοί οι συνθέτες που έντυσαν ποιήματά του...

Με αφορμή τον τιμώμενο σήμερα Κάρολο Μπωντλαίρ, σάς προσκαλώ σε ένα ταξίδι ουτοπικό, ταξίδι του νου και της φαντασίας, όπου  κάλλος, αίγλη και ηδονή των αισθήσεων, κυριαρχούν..

Ο ποιητικός λόγος περιχύνει την ψυχή μας με ίαμα αναλγητικό, αντίδοτο στους μιαρούς καιρούς μας...

"Πρόσκληση σε ταξίδι", Σαρλ Μπωντλαίρ:

"Παιδί μου, αδερφή μου,

Σκέψου πόσο θα ήτανε γλυκό

Να παμε εκεί, να ζήσουμε μαζί!

ελεύθερα ν'αγαπήσουμε

ν' αγαπήσουμε μέχρι θανάτου

στη χώρα που σου μοιάζει!

Υγροί ήλιοι

στους συννεφιασμένους ουρανούς

Για το μυαλό μου έχουν μια 

γοητεία μυστηριώδη

από τα ψεύτικά σου μάτια,

που μέσ' στα δάκρυά τους, λάμπουν.

Εκεί, όλα είναι τάξη και ομορφιά,

πλούτος, ησυχία κι ευχαρίστηση.

Έπιπλα αστραφτερά,

γυαλισμένα απ' τα χρόνια,

Θα κοσμούν την κάμαρή μας

Τα σπανιότερα λουλούδια

θ' ανακατέψουν τ' αρώματά τους

Με τις αόριστες οσμές του κεχριμπαριού,

Οι στολισμένες οροφές,

βαθείς καθρέφτες,

με τη λαμπρότητα της Ανατολής,

Όλα θα μιλούν εκεί

στην ψυχή κρυφά

στη γλυκιά μητρική γλώσσα τους.

Εκεί, όλα είναι τάξη και ομορφιά,

πλούτος, ησυχία κι ευχαρίστηση.

Κοίταξε σ αυτά τα κανάλια

που τα πλοία αναπαύονται

με την ασταθή διάθεση

Είναι εδώ για να ικανοποιήσουν

κάθε επιθυμία σου

κι έρχονται από την άκρη του κόσμου.

Η δύση του ήλιου

ντύνει τα χωράφια,

τα κανάλια, ολόκληρη την πόλη,

με υάκινθους και χρυσό

Ο κόσμος κοιμάται

σ' ένα ζεστό φως.

Εκεί, όλα είναι τάξη και ομορφιά,

πλούτος, ησυχία κι ευχαρίστηση.

(η μτφ. είναι δική μου, οπότε αιτούμαι την επιείκειά σας)

Αφορμή για μελωδική ονειροπόληση μέσα από τα μάτια και το πνεύμα του Μπωντλαίρ, λοιπόν...

1. Henri Duparc: "L'invitation au voyage" για φωνή και πιάνο. Αργότερα μεταγράφηκε και για ορχήστρα.

Tο Μπωντλαιρικό ποίημα μελοποιήθηκε το 1870 και αφιερώθηκε στη σύζυγο του Ντυπάρκ. Θεωρείται από τα πιο επιτυχημένα έργα του συνθέτη. Χαρακτηρίζεται ως πρότυπο του νέου μουσικού είδους, που συνδυάζει ρομάνς και ληντ με το ιδιαίτερο ύφος του γαλλικού ρομαντισμού. Οι πλούσιες αρμονικές αποχρώσεις στην κλειστής δομής σύνθεση του Ντυπάρκ  υποστηρίζουν μαεστρικά το κείμενο του Μπωντλαίρ, ιδιαίτερα στη λέξη "lumiere-φως".
Μια μελωδία-μαγεία, που στρώνει μουσικό χαλί "να κοιμηθεί ο κόσμος σ' ένα ζεστό φως" με το συνθέτη να συλλαμβάνει όλες τι λεπτές αποχρώσεις του ποιήματος...

2.  Η κομψή, σπάνιας τελειότητας μελωδία του Ντυπάρκ συντέθηκε και παρουσιάστηκε την ίδια ακριβώς περίοδο που και ο φίλος του,  Emmanuel Chabrier δούλευε πάνω στο ίδιο ποίημα του Μπωντλαίρ.
Έτσι, δεν αποτελεί έκπληξη το ότι ο συνθέτης δεν επεδίωξε την παρουσίαση-ηχογράφηση τη δικής του έμπνευσης.
Και είναι κρίμα, γιατί είναι φινετσάτη, λεπταίσθητη σύνθεση, στοιχεία που κανείς εντοπίζει από την εισαγωγή, που περιγράφει τον κυματισμό της θάλασσας που οδηγεί σε μακρινές, εξωτικές ακτές....Ο δε ήχος του φαγκότου ακούγεται ρινικός, παράξενα εξωτικός, μεθυστικός ...

 Emmanuel Chabrier : "L'invitation au voyage" για φωνή, πιάνο και φαγκότο:

3. Ο Λεό Φερρέ δεν χρειάζεται συστάσεις, φυσικά. Είναι από τους βασικούς εκφραστές του γαλλικού chanson, είναι ο έξοχος και ευαίσθητος τραγουδοποιός που εδώ με μέσο τον ποιητικό λόγο του Μπωντλαίρ(είναι και ο ίδιος ποιητής, οπότε γνωρίζει τα μονοπάτια κι αυτής της μορφής τέχνης) μάς καλεί να ταξιδέψουμε σε ένα τόπο όπου "όλα είναι τάξη και ομορφιά"...

Leo Ferrer: "L'invitation au voyage"

...Όλα μιλούν εκεί

στην ψυχή κρυφά

στη γλυκιά μητρική γλώσσα τους.

Εκεί, όλα είναι τάξη και ομορφιά,

πλούτος, ησυχία κι ευχαρίστηση...

Ο Σαρλ Μπωντλαίρ πέρασε στην αιωνιότητα, στις 31 Αυγούστου 1867.
Για να κατανοήσει τη γλώσσα του, αρκεί ο αναγνώστης να διαβάζει με τα μάτια της ψυχής... Με την καρδιά του ανοιχτή...

"Τα Εννιάμερα και η Παναγιά η Καβουράδαινα"

"Παναγιά η Καβουράδαινα", Λέρος
(iellada)

Χρόνια Πολλά!

Σήμερα η Ορθοδοξία γιορτάζει την Απόδοση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, δηλαδή την ολοκλήρωση της μεγάλης Χριστιανικής Γιορτής που ξεκίνησε πριν από οκτώ ημέρες. Αποτελεί συνήθεια που παρέλαβαν οι Χριστιανοί από τους Ιουδαίους.
Ο λαός μας την ονομάζει τα "Εννιάμερα της Παναγιάς", καθώς το εννιαήμερο μνημόσυνο γίνεται και στους νεκρούς μας για να βοηθήσουν την ψυχή τους στο ταξίδι τους στην αιώνια ζωή.

Στέλνω λοιπόν τις ευχές μου για υγεία και αγάπη σε όλους, πάντα υπό την σκέπη και την ευλογία Της!
Οι ελπίδες μας να δοθεί τέλος στα βάσανα και τις ταλαιπωρίες μας βρίσκονται σε Αυτήν και την Ιερότητά της ...
Χρόνια Πολλά κι ευλογημένα!

"Αγνή Παρθένε"

(στίχοι του Αγίου Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως)

Αγνή Παρθένε Δέσποινα, άχραντε Θεοτόκε,

Παρθένε μήτηρ άνασσα, πανένδροσέ τε πόκε.

Υψηλοτέρα Ουρανών, ακτίνων λαμπροτέρα,

χαρά παρθενικών χορών, αγγέλων υπερτέρα.

Εκλαμπροτέρα Ουρανών, φωτός καθαρωτέρα,

των Ουρανίων στρατιών, πασών αγιωτέρα.

Μαρία αειπάρθενε, κόσμου παντός Κυρία,

άχραντε νύμφη πάναγνε, Δέσποινα Παναγία.

Μαρία νύμφη άνασσα, χαράς ημών αιτία,

Κόρη σεμνή βασίλισσα, Μήτηρ Υπεραγία.

Τιμιωτέρα Χερουβίμ, υπερενδοξοτέρα,

των ασωμάτων Σεραφίμ, των Θρόνων υπερτέρα.

[...]

Σε ικετεύω, Δέσποινα, Σε νυν επικαλούμαι,

Σε δυσωπώ, Παντάνασσα, Σην χάριν εξαιτούμαι"

***

Ο παραπάνω Ύμνος έχει μελοποιηθεί από Αγιορείτες μοναχούς, όμως θα το ακούσουμε σε διασκευή για πιάνο και φωνή από τον κορυφαίο μουσουργό μας, Βασίλη Τσαμπρόπουλο κι ερμηνεία της Νεκταρίας Καραντζή. Όλο γλυκύτητα και κατάνυξη μελωδία, ανάλογη της Μεγάλης Μητέρας, που ο λαός μας τής απέδωσε αμέτρητα προσωνύμια με τους αντίστοιχους συμβολισμούς. Πίσω από το καθένα και μια ιστορία-απόδειξη των θαυμάτων Της...Όλα, μαρτυρίες της θείας παρέμβασής Της...

"Αγνή Παρθένε Δέσποινα"
Διασκευή για πιάνο και φωνή: Β.Τσαμπρόπουλος:

Στην παραπάνω εικόνα απεικονίζεται η "Παναγία, η Καβουράδαινα".

Η παράδοση λέει πως κάποτε ένας ψαράς από τη Λέρο, καθώς μάζευε κοχύλια, δαγκώθηκε από κάβουρα. Τη στιγμή εκείνη και καθώς κοίταξε προς τα πάνω, είδε στο βράχο την εικόνα της Παναγίας. Αμέσως προσευχήθηκε και η πληγή του έκλεισε.
Πήρε την εικόνα και τη μετέφερε στην εκκλησία του χωριού, όμως το βράδυ στον ύπνο του εμφανίστηκε η Παναγία και τού ζήτησε να επιστρέψει την εικόνα της στο σημείο που την είχε βρει. Το πρωί η εικόνα βρέθηκε από μόνη της στο βράχο.
Έτσι, αποφασίστηκε και χτίστηκε εκεί ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στην Παναγιά, που την είπαν "Παναγία Καβουράδαινα".

Άνοιξη της Πράγας 1968...

 

"Prague Pieta", Alena Koenigsmarková 

Ήταν πρωί της Τετάρτης, 21 Αυγούστου και ο τσέχος Karel Husa ζούσε και εργαζόταν ως μετανάστης, καθηγητής μουσικής στην Aμερική...
Είχε το ραδιόφωνο ανοικτό...Το BBC μετέδιδε τα γεγονότα απευθείας...
Θέλησε να καταγράψει μουσικά το δρόμο προς αυτό τον "μεθυστικό φιλελευθερισμό", όπως έχει χαρακτηρίσει και ο Μίλαν Κούντερα την "Ανοιξη" (στην οποία συμμετείχε), στο βιβλίο του "Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι"...

"Δεν είναι πάντα όμορφη η μουσική που ακούμε...Ομως, δεν γίνεται να ζωγραφίζουμε λουλούδια πάντα, ούτε στην ποίηση να μιλάμε πάντα για όμορφα σύννεφα που ταξιδεύουν...Υπάρχουν φορές που ξεχειλίζει η ψυχή για έκφραση του αγώνα για ελευθερία..."
(Karel Husa)

Πρόκειται για σύνθεση για ορχήστρα πνευστών, προγραμματικής φύσης, 4 μερών όπου κυριαρχούν μοτίβα με έντονες νύξεις και συμβολισμούς.
Το βασικό μοτίβο στο έργο προέρχεται από παραδοσιακό, πολεμικό τραγούδι της Τσεχίας, όμοιο με κείνο που και ο Σμέτανα χρησιμοποιεί στον κύκλο: "Πατρίδα μου" δηλώνοντας την ελπίδα και το πνεύμα αντίστασης στο χάος και την καταστροφή.
To εναρκτήριο σολιστικό μέρος ανατίθεται στο πίκολο φλάουτο υπονοώντας τα κελαηδίσματα πουλιών-σύμβολα ελευθερίας επίσης ...
Όμποε, κόρνα και τρομπόνια μιμούνται σειρήνες αεροπορικής επιδρομής, ενώ διακρίνονται συχνοί καμπανισμοί παραπέμποντας στην αγαπημένη πόλη, καθώς η Πράγα ειναι γνωστή και ως "Πόλη με τα εκατό καμπαναριά".

Karel Husa: "Prague Spring 1968":

Το παραπάνω εικαστικό τιτλοφορείται "Prague Pieta" και φιλοτεχνήθηκε από την τσέχα καλλιτέχνιδα, Alena Koenigsmarková με έμπνευση τα γεγονότα της "Ανοιξης της Πράγας" και τον Γιαν Πάλαχ, τον τσέχο φοιτητή που αυτοπυρπολήθηκε διαμαρτυρόμενος λίγους μήνες αργότερα...

Παρτιτούρες για τον Βασιλιά Άγιο Στέφανο της Ουγγαρίας...

 

Στο λόφο του κάστρου της Βουδαπέστης και πίσω από τον Πύργο των Ψαράδων ταξιδεύουμε σήμερα, όπου δεσπόζει το εμβληματικό άγαλμα του έφιππου Βασιλιά Στεφάνου.

Οι Ούγγροι τον αποκαλούν "λαμπερό αστέρι της πατρίδας" τους.
Ο Στέφανος ο 1ος, γνωστός ως "Βασιλιάς Άγιος Στέφανος", ήταν  ο πρώτος Βασιλιάς της Ουγγαρίας (1000–1038) και τιμάται σαν σήμερα, 20 Αυγούστου, ημέρα αγιοποίησής του.

Βαφτισμένος ο ίδιος χριστιανός, ενθάρρυνε και προώθησε τη διάδοση του Χριστιανισμού και κατά τη διάρκεια της βασιλείας του η Ουγγαρία ευτύχησε σε μακρά περίοδο ειρήνης.
Το κύριο επίτευγμά του ήταν η θεμελίωση του κράτους μετατρέποντας τους Μαγυάρους σε Χριστιανούς.

Λίγο μετά τη στέψη του ίδρυσε Αρχιεπισκοπή και αρκετά μοναστήρια, χωρίς ποτέ να αποδεχτεί την παπική κυριαρχία.
Καθιέρωσε δε, νέα διαδρομή προσκυνητών προς τους Αγίους Τόπους μέσω της Ουγγαρίας, ισχυροποιώντας θρησκευτικά και οικονομικά τη χώρα του.

Αγιοποιήθηκε πολύ μετά το θάνατό του, όταν -σύμφωνα με το θρύλο- σε περίοδο αναρχίας στη χώρα κατά τη λειτουργία του Δεκαπενταύγουστου όταν ανοίχθηκε ο τάφος του "ξεχύθηκαν μύριες ευωδίες" και άρχισαν να γίνονται διάφορα θαύματα.
Στις 20 Αυγούστου δε, όταν πιστοί ανασήκωσαν τα λείψανα του βασιλιά, το φέρετρο ήταν γεμάτο με "ροδόχρωμα νερά".



1. Ο Ούγγρος Zoltán Kodály  το 1938 έγραψε ένα φωνητικό έργο για τετράφωνη μικτή χορωδία, που φέρει τον τίτλο:
"Ének Szent István Királyhoz -Ύμνος στον Βασιλιά Στέφανο", πάνω στους στίχους μιας  γρηγοριανής μελωδίας με εισαγωγή τη φράση:
"Αχ, λαμπερό άστρο εσύ, Βασιλιά Άγιε Στέφανε!"

Kodály: "Ének Szent István királyhoz":

2. Νωρίτερα, το 1812 και για την έναρξη του ουγγρικού θεάτρου, ο Λ. Β. Μπετόβεν παρουσίασε μια ουβερτούρα-έμπνευση από τον πρώτο βασιλιά και Άγιο των Ούγγρων, γι' αυτό τιτλοφορείται με το όνομα του: "King Stephen Overture".

Διακρίνονται  μοτίβα από την "Ωδή στη χαρά" της 9ης Συμφωνίας.

Η μουσική του Μπετόβεν έγινε δεκτή με ενθουσιασμό τόσο από το κοινό όσο και από τον τύπο.

Beethoven: "King Stephen Overture, Op.117":

3. Η τελευταία όπερα του σπουδαίου Ferenc Erkel, συνθέτη και του εθνικού ύμνου της χώρας, γράφτηκε το 1886 για τα εγκαίνια της Βασιλικής Όπερας στη Βουδαπέστη.

Το λιμπρέτο της όπερας βασίστηκε σε ομότιτλο θεατρικό δράμα Ούγγρου δημιουργού, αναφέρεται σε ιστορικά γεγονότα από τη ζωή του Ούγρου βασιλιά και τιτλοφορείται: "István király-Βασιλιάς Στέφανος".

Ferenc Erkel: "István király":

Azy Gouziou (Άζη Γουζίου)21 Αυγούστου 2020 - 2:55 μ.μ.

Ωραίο κι αγαπημένο ταξίδι στην Βουδαπέστη με επικές μουσικές αφιερωμένες στον αγαπημένο βασιλιά των Ούγγρων, μας επιφύλαξες σήμερα αγαπημένη μου Ελπίδα. Άκουσα τις δυο πρώτες επιλογές σου και τώρα με συντροφεύει η όπερα καθώς αναπαύομαι και διαβάζω το βιβλίο μου!
Καλό απομεσήμερο, γλυκιά μου φίλη με ελπίδα για ταξίδια πραγματικά και πάλι! Φιλιά




Elpida Nousa  21 Αυγούστου 2020 - 3:37 μ.μ.

Πανεμορφη ευρωπαικη πρωτευουσα η Βουδαπεστη, Αζη μου, εχει κατι από παραμύθι αναμικτο με όνειρο...Ο αγαπημενος πρωτος βασιλιάς των Ουγγρων εδωσε την ωραια αφορμη για το νοερο ταξιδι και τις υπέροχες μουσικές, που εγκωμιάζουν την βασιλική προσωπικότητα και την προσφορά της στη θρησκεια και το Ουγγρικό κρατος!
Η όπερα του Ερκελ έχει σημεία άκρως δυναμικά και μεγαλόπρεπα, πολυποίκιλη αρμονική γλώσσα αλλά και ανυπέρβλητη ρυθμική πολυπλοκότητα.
Ειμαι σιγουρη πως θα σου αρεσει και θα συντροφεύσει μοναδικά την αναγνωση του βιβλιου σου, καλή μου φιλη!
Καλο απομεσημερο και για σενα κι ευχαριστω για την ευχη!
Ειθε συντομα να ξεχυθουμε σε ταξιδιωτικες εμπειρίες!
Πολλά φιλάκια!