Jackson Pollock: "Πιτσιλίζοντας τον καμβά" με ήχους...

 

Jackson Pollock: "Convergence"

 Υπήρξε εκκεντρικός, ιδιαίτερος και με το έργο του προκάλεσε ποικιλοτρόπως. Η τεχνική του αμφισβητήθηκε, και δίχασε. Παρόλα αυτά ο Τζάκσον Πόλοκ ανήκει στην κατηγορία των δημοφιλέστερων και πιο ακριβοπληρωμένων ζωγράφων. 

Ο Jackson Pollock επί τω έργω
(pinterest)

Γεννήθηκε στις  28 Ιανουαρίου 1912 στο Ουαϊόμινγκ και κατέχει τον τίτλο του ιδρυτή του αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Έγινε γνωστός από την τεχνική του πιτσιλίσματος, την λεγόμενη "μέθοδο dripping", όπου το χρώμα πέφτει, "χύνεται" πάνω σε πελώριους καμβάδες με κινήσεις γρήγορες, απότομες, σπασμωδικές.
Μια μορφή εικαστικής δημιουργίας που τη χαρακτηρίζει έντονη δράση και εκφραστικότητα, ένας ιδιόμορφος τρόπος  καλλιτεχνήματος, που αντανακλά την εσωτερική δομή του ζωγράφου. 

Oι γραμμές, τα σημεία, οι καμπύλες και οι κύκλοι που "πιτσιλίζονται" στον καμβά μεταφέρουν ακούσια τα συναισθήματα του καλλιτέχνη. 
Παραδείγματος χάριν το έργο του: "Convergence- Σύγκλιση", που βλέπετε παραπάνω φιλοτεχνήθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού πολέμου και θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει την ιδέα της ελευθερίας του λόγου.

Παρότι "χαοτικός" ο τρόπος που η μπογιά στάζει πάνω στην επιφάνεια, και τον φαινομενικά τυχαίο χαρακτήρα της τεχνικής του, ο Πόλοκ επεξεργάζεται σχολαστικά τους πίνακές του, που διακρίνονται για τον αυθορμητισμό αλλά και την πολυπλοκότητά τους γι' αυτό και είναι αδύνατο να αναπαραχθούν...Σύγχρονες αναλύσεις και έρευνες έχουν αποδείξει την φρακτάλ δομή των δημιουργιών του. 

higdonfamily

Στο πλαίσιο της αλληλεπίδρασης των τεχνών αναφερόμαστε στην Αμερικανίδα συνθέτρια Jennifer Higdon, που εντυπωσιασμένη από το έργο και την ιδιαίτερη τεχνική του Πόλοκ εμπνεύστηκε ένα έργο για κουαρτέτο σαξοφώνων, που συνέθεσε κατόπιν παραγγελίας από το American Composers Forum.

Η σύγχρονη κλασική συνθέτις γεννήθηκε στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης και καθώς ο πατέρας της, ήταν ζωγράφος είχε έρθει σε επαφή από νωρίς με διάφορες μορφές τέχνης. Από την εφηβεία της παρακολουθούσε επίσης εκθέσεις σύγχρονης πειραματικής τέχνης που διαμόρφωσαν την αντίληψή της για την καλλιτεχνική έκφραση..., τη μαγεία της τέχνης και την ιερή σχέση μεταξύ δημιουργού και έργου.

Η σύνθεση τιτλοφορείται "Short Stories". Είναι μια συλλογή 6 κινήσεων, για κουαρτέτο σαξοφώνων, τρεις από τις οποίες είναι σε αργό και τρεις σε γρήγορο τέμπο, με καθεμία να αφηγείται μια μικρή ιστορία:
τη μαγεία μιας ειδυλλιακής καλοκαιρινής βραδιάς, ... ένα γλυκό νανούρισμα, ...μια νύχτα στη Γιούτα κάτω απ' τ' αστέρια που ακούγεται μόνο ο ήχος των κογιότ,... ένα άγριο κυνηγητό...ένα γρήγορο, ξέφρενο, πάνω σε φρενήρη ρυθμό, χορό...

Jackson Pollock: "Number 30"

Είναι η τέταρτη κίνηση: "Splashing the Canvas-Πιτσιλίζοντας τον καμβά", όπου αναλαμβάνει να αποτυπώσει με ήχους τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό του Τζάκσον Πόλοκ. Η συνθέτις προσπαθεί να μεταφέρει την άτσαλη, αυθόρμητη, σχεδόν ανεξέλεγκτη μέθοδο του ζωγράφου. Δεδομένου δε, ότι ο Πόλοκ είχε καταθλιπτικές τάσεις, ήταν συχνά οξύθυμος και βίαιος σε συμπεριφορές, κάποιος ακροατής ίσως αφουγκραστεί από τις πρώτες νότες, τον θυμό που σιγοβράζει κάτω από τις χειρονομίες του.

Ακούγοντας, οδηγούμαστε στο συλλογισμό πως η τέχνη του Πόλοκ και η μουσική της Χίγκντον, μοιάζουν. Όπως ο ζωγράφος ξεκινά από τον καμβά του, έτσι και σε αυτή τη σύνθεση η μουσικός έχει αφετηρία το σαξόφωνο και το ηχόχρωμά του.
Κατόπιν, οι μελωδικές "χειρονομίες" της, είναι σύντομες και ζωηρές, δημιουργούν έναν περίπλοκο ηχητικό κόσμο, δομημένο σε "στρώματα", επαναλαμβανόμενα μοτίβα που το επόμενο στηρίζεται πάνω στο προηγούμενο, δίνοντα μια νέα, "συσσωρευμένη" μορφή στο αποτέλεσμα, μιμούμενη την τεχνική του Πόλοκ.  

Jennifer Higdon: "Short Stories, IV: Splashing the Canvas":