Translate

fb

Σάββατο 18 Απριλίου 2020

"Ανάσταση": Εκτόρ Μπερλιόζ

 

'Ανάσταση', James Tissot, Βrooklyn Μuseum [wikimedia]


Είναι ένα έργο που δεν μοιάζει με τα υπόλοιπα του συνθέτη. Ο Εκτόρ Μπερλιόζ συνέθεσε την "Messe Solennelle- Επίσημη Λειτουργία" στα 21 χρόνια του, όμως η ακρόασή της μαρτυρά την επαναστατική και νεωτεριστική φύση του, πέρα από το ταλέντο του.

Τελειομανής, όταν ολοκλήρωσε τη μεγάλης διάρκειας λειτουργία θεώρησε πως από τα μέρη της μόνο το "Resurrexit- Ανάσταση" ήταν άξιο να διασωθεί.

Έτσι σκόρπισε χωρίς προσοχή εδώ κι εκεί τις παρτιτούρες των υπολοίπων μερών,(άλλοτε ισχυριζόταν πως τις έκαψε) οι οποίες ανακαλύφθηκαν από έναν μουσικό μόλις το 1990 στο Βέλγιο.

Απίστευτη ιστορία, όμως αληθινή!


Η Λειτουργία γράφτηκε όταν ο Μπερλιόζ σπούδαζε ακόμη στο Παρίσι Ιατρική, μα συγχρόνως έψαχνε την ευκαιρία να αναγνωριστεί μουσικά γράφοντας μια μεγάλη σύνθεση.

Η ευκαιρία φαίνεται να τού χτύπησε την πόρτα όταν τού ανατέθηκε να συνθέσει για τη χορωδία της τοπικής εκκλησίας. Έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά, καθώς ήταν άπειρος, όμως τόσο φιλόδοξος!


Η "Λειτουργία" του είχε 14 ενότητες(Kyrie, Gloria,Credo. Crucifixus, Sanctus, Agnus Dei κλπ), ήταν εξαιρετικά εκτεταμένη σε διάρκεια, με πολυσύνθετα σολιστικά και χορωδιακά μέρη. Όμως η τελική πρόβα δεν πήγε καλά. Έτσι, μόνος δρόμος ήταν η αναθεώρηση του έργου, κάτι που έγινε.

Η παρουσίαση της Επίσημης Λειτουργίας έγινε τελικά την επόμενη χρονιά με επιτυχία!

Αρκεί να αναφέρουμε πως ο δάσκαλος μουσικής του Μπερλιόζ τον αγκάλιασε λέγοντάς του: "Είστε μια μεγαλοφυία! Είμαι πεπεισμένος πως δεν θα γίνετε ποτέ γιατρός, αλλά ένας σπουδαίος μουσικός!"


Κατά τη διάρκεια της ζωής του Μπερλιόζ εκτελέστηκε ελάχιστες φορές ως τη στιγμή που όπως ισχυρίστηκε στα Απομνημονεύματα του, έκαψε την παρτιτούρα, καθώς όσο την εξέταζε, τόσο τον απογοήτευε.


Κάποιος, ίσως σκεφτεί πως η παρτιτούρα έφτασε στο Βέλγιο από το Παρίσι;

Εξηγείται όμως κι αυτό:

Πάνω στην πρώτη σελίδα της αναγράφεται ιδιοχείρως: "Η παρτιτούρα της Λειτουργίας, εξ ολοκλήρου στο χέρι από τον Μπερλιόζ, δόθηκε ως αναμνηστικό της παλιάς φιλίας που με συνδέει με τον A. Bessems. Παρίσι 1835 ".


Ο Antoine Bessems ήταν συνθέτης και βιολιστής που, αν και γεννήθηκε στην Βελγική Αμβέρσα, έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Παρίσι. Φαίνεται λοιπόν πως επιστρέφοντας ο Bessems στη γενέτειρά του έφερε μαζί την ενθύμια παρτιτούρα του συνθέτη φίλου του Εκτόρ, την οποία καταχώνιασε σε μια σοφίτα, ανάμεσα σε άχρηστα αντικείμενα.

Όμως ήρθε μετά από δεκαετίες ο καιρός της "ανάστασής" της κι έτσι την απολαμβάνουμε εμείς σήμερα...


Ακούμε λόγω ημέρας την "Resurrexit- Ανάσταση", το μέρος που ο Μπερλιόζ θεωρούσε άξιο διάσωσης...


Γάλλος ήταν και ο ζωγράφος,  James Tissot, που παρότι ειδικεύθηκε στη θεματογραφία σκηνών της καθημερινής ζωής, στην ύστερη περίοδό του, που την χαρακτηρίζει μια αναγέννηση της χριστιανικής του πίστης, φιλοτέχνησε αποκλειστικά έργα με θέματα παρμένα από τη Βίβλο. Μάλιστα για να βοηθηθεί στην αναπαράσταση των βιβλικών σκηνικών, ο Τισό ταξίδεψε στη Μέση Ανατολή τρεις φορές.
Η σειρά αυτή των θρησκευτικών έργων του περιλαμβάνει 365 δημιουργίες, ανάμεσά τους και η 'Ανάσταση', που συνοδεύει το κείμενο και φιλοτεχνήθηκε το 1890, προκαλώντας τους επαίνους των κριτικών και τον άκρατο ενθουσιασμό των φιλοτέχνων.

Καλή μας Ανάσταση, κυρίως εντός μας!

2 σχόλια:

  1. Καταπληκτική η ιστορία του χειρογράφου της μεγάλης αυτής λειτουργίας του Μπερλιόζ, Ελπίδα μου! Απίστευτο είναι ότι ο ίδιος έλεγε ότι την κατέστρεψε εν τούτοις όμως ευρέθηκε καταχωνιασμένη σε άχρηστα πράγματα! Το απόσπασμα που ο ίδιος ο συνθέτης "ενέκρινε" ειναι όντως μεγαλειώδες και δείχνει το τεράστιο ταλέντο του να γίνει μουσικός κι όχι γιατρός όπως τον πίεζε ο πατέρας του. Τα χάλκινα πνευστά έχουν την τιμητική τους σ' αυτή την μεγαλόπρεπη "Ανάσταση"! Και το εικαστικό του Tissot εκθαμβωτικό! Ευχαριστούμε πολύ για το αφιέρωμα της ημέρας!
    Καλή Ανάσταση, αγαπημένη μου με υγεία και μουσική! ❤

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ειναι εντυπωσιακος ο τρόπος διασωσης αυτης της μεγαλειωδους παρτιτουρας, Αζη μου,οντως! Ειναι συχνο φαινομενο οι καλλιτεχνες αναζητωντας την τελειοτητα να γινονται εξαιρετικά λεπτολογοι, να αναθεωρουν εργα τους, να παραλλάσσουν ή ακομα οπως εδω στην περιπτωση του γαλλου συνθετη, να καταστρεφουν. Το εμπειρο ομως ματι του ερευνητη μουσικολογου την εντοπισε, κι ετσι όλοι εμεις που αγαπαμε τη μουσικη απολαμβανουμε σημερα αυτο το αριστουργημα, μελωδικα, αλλα κυριως ενορχηστρωτικα.
      Η μεγαλοπρεπη "Ανασταση" του Μπερλιοζ ας μας θυμίζει πως όσο παλεύεις και προσπαθεις τόσο πιο κοντα βρίσκεσαι στους ποθουμενους στόχους σου!Ευχαριστω πολύ για την ανταποκριση και τον επαινο για το άρθρο μου..
      Καλη Ανασταση !Ας ειμαστε γεροί και χαρουμενοι και με τη μουσικη συντρόφισσά μας! ❤

      Διαγραφή