Ένα φυτό που συνδέεται άμεσα με τα Χριστούγεννα και το χειμερινό ηλιοστάσιο είναι το ου(ίλεξ ή αρκουδοπούρναρο στα ελληνικά). Η σημασία του δεν είναι μόνο διακοσμητική, αλλά βαθιά συμβολική, με ρίζες στη νορβηγική παράδοση και στα αρχαία παγανιστικά έθιμα του Βορρά.
Σύμφωνα με τη μυθολογία της Σκανδιναβίας, ο Μπάλντρ, γιος του Όντιν και της Φριγκ, αποτελεί μία από τις πιο φωτεινές και αγαπητές μορφές των θεών. Συνδέεται με το φως, την αγνότητα, τη δικαιοσύνη, τη ζωή και τη χαρά. Eκπροσωπεί τον φωτεινό και αρμονικό κόσμο, το ιδεώδες της θεϊκής τάξης. Η Φριγκ έμαθε μέσω προφητείας ότι ο γιος της θα πέθαινε και για να τον προστατεύσει, πήρε όρκους από όλα τα όντα της πλάσης να μην τον βλάψουν. Παρέλειψε όμως το ου, επειδή το θεώρησε ακίνδυνο. Αυτό το κενό εκμεταλλεύτηκε ο δόλιος θεός Λόκι, ο οποίος κατασκεύασε ένα βέλος από ου και το έδωσε στον τυφλό αδελφό του Μπάλντρ, Χοντρ, που συνδέεται με το σκοτάδι και τον χειμώνα. Καθοδηγώντας το χέρι του, ο Λόκι προκάλεσε τον θάνατο του Μπάλντρ.
Από εικονογράφηση του μύθου του Μπαλντρ
Η Φριγκ θρήνησε βαθιά τον χαμό του παιδιού της και τα δάκρυά της μεταμορφώθηκαν στα κατακόκκινα μούρα του ου. Έτσι, το φυτό απέκτησε διπλό συμβολισμό, έγινε ταυτόχρονα ιερό φυτό, σύμβολο αγάπης και συμφιλίωσης, αλλά και υπενθύμιση του θανάτου. Ο Μπάλντρ κατέληξε στον κόσμο των νεκρών και η παράδοση λέει πως κάποτε θα επιστρέψει στον νέο, αναγεννημένο κόσμο ως σύμβολο ελπίδας και αναγέννησης. Ο μύθος του συχνά ερμηνεύεται ως αλληγορία του κύκλου ζωής, θανάτου και αναγέννησης και του φωτός που χάνεται προσωρινά για να επιστρέψει.
Για τους βόρειους λαούς, το ου(γνωστό στις αγγλόφωνες χώρες ως holly) ήταν ιερό φυτό, σύμβολο της αιώνιας ζωής (επειδή παρέμενε πράσινο καθόλη τη διάρκεια του χειμώνα), που προστάτευε από τα κακά πνεύματα και έφερνε τύχη, γονιμότητα και υγεία, γι’ αυτό και στόλιζε τα σπίτια κατά το Γιουλ, τη γιορτή του χειμερινού ηλιοστασίου.Οι χωρικοί πίστευαν πως το ου είχε μαγικές δυνάμεις. Τα αιχμηρά φύλλα του έμοιαζαν με μικροσκοπικά σπαθιά, ικανά να κρατήσουν μακριά κάθε τι κακό και τα κοκκινωπά μούρα του έμοιαζαν με μικρές σταγόνες χαράς, θυμίζοντας σε όλους πως ακόμα και μες στο καταχείμωνο υπάρχει ομορφιά, αγάπη κι ευτυχία.
Ο Χριστιανισμός δεν κατάργησε το έθιμο, αλλά του έδωσε νέο νόημα, μετατρέποντας το ου σε σύμβολο ζωής μέσα στον θάνατο, ελπίδας στο σκοτάδι του χειμώνα και αγάπης και συγχώρεσης.
Σε αυτό το ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και το τραγούδι "Deck the Halls with Boughs of Holly". Η μελωδία του προέρχεται από την Ουαλία και χρονολογείται από τον 16ο αιώνα. Η φράση "deck the halls-στολίστε τις αίθουσες", παραπέμπει στο αρχαίο έθιμο του στολισμού των σπιτιών με αειθαλή φυτά κατά τις γιορτές της Yule.
Το holly-ου, αειθαλές και ανθεκτικό στο σκοτάδι του χειμώνα, συμβόλιζε τη ζωή, την προστασία και την επιστροφή του φωτός μετά το ηλιοστάσιο.
Οι χαρούμενες κραυγές "fa la la la la" θυμίζουν παλαιότερα τραγούδια και τελετές, όπου οι άνθρωποι τραγουδούσαν και κραύγαζαν επιφωνήματα για να προσκαλέσουν το φως να επιστρέψει.
Έτσι, το "Deck the Halls with Boughs of Holly" τραγουδιέται τα Χριστούγεννα γιατί γιορτάζει τον στολισμό και τη χαρά της εποχής, διατηρεί ζωντανά αρχαία σύμβολα του χειμώνα και της αναγέννησης και συνδέει την επιστροφή του φωτός με τη Χριστουγεννιάτικη ελπίδα. Όπως και το ίδιο το φυτό, το τραγούδι ενώνει παλιές μυθολογίες με το πνεύμα και το μήνυμα των Χριστουγέννων.
.jpg)

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου