Χειμώνα, δεν είσαι τίποτ’ άλλο παρά ένας απατεώνας...

"Ο δρόμος προς το Ζιβερνί τον χειμώνα",  Κλωντ Μονέ

Η μοναδική σύνθεση του Κλωντ Ντεμπισί για χορωδία a cappella είναι ο κύκλος "Τρία Τραγούδια του Καρόλου της Ορλεάνης- Trois Chansons de Charles d’Orléans", βασισμένος σε ποιήματα του ομώνυμου Γάλλου δούκα, σημαντικής λογοτεχνικής μορφής του 15ου αι.
Οι ευχές μου για έναν καλό μήνα και έναν δημιουργικό χειμώνα συνοδεύονται από το πρώτο εκ των τριών ποιημάτων, με τον τίτλο "Χειμώνα, δεν είσαι τίποτ’ άλλο παρά ένας απατεώνας".

Στο ποίημα, ο ποιητής απευθύνεται στο Χειμώνα, τον χλευάζει και τον καταγγέλλει ως "απατεώνα", αντιπαραβάλλοντάς τον με την τρυφερότητα και τη γενναιοδωρία της άνοιξης και του καλοκαιριού:

"Χειμώνα, δεν είσαι παρά απατεώνας

το καλοκαίρι είναι γλυκό κι ευγενικό,

το μαρτυρούν ο Μάης κι ο Απρίλης

που το συντροφεύουν βράδυ και πρωί.

Το καλοκαίρι ντύνει κάμπους και δάση

με πράσινη χλόη και χίλιες αποχρώσεις,

όπως το ορίζει η φύση.

Μα εσύ, Χειμώνα, κουβαλάς χιόνι,

ανέμους, χαλάζι και βροχή

θα ’πρεπε να εξοριστείς…"

Η ειρωνική αυτή επίπληξη προς την εποχή του ψύχους λειτουργεί ως αφετηρία ενός λεπτού στοχασμού. Ο Χειμώνας -απατεώνας κατά τον αφηγητή- διαθέτει πράγματι μια αξιοσημείωτη ικανότητα να εμφανίζεται απρόσμενα, φορτωμένος χιόνι, καταιγίδες και ανέμους, διαψεύδοντας συστηματικά την επαναλαμβανόμενη ελπίδα ότι "φέτος θα είναι πιο ήπιος". Ένας εποχικός "ταχυδακτυλουργός" που μας ωθεί να ανασύρουμε βεβιασμένα παλτά, ομπρέλες, κασκόλ και γάντια από τα συρτάρια.
Ωστόσο, μέσα σε αυτήν τη φαινομενική "απάτη" κρύβεται μια ουσιώδης αλήθεια. Χωρίς τις παγωμένες μέρες του Χειμώνα, δεν θα αναγνωρίζαμε την αξία του Μάη και του Απρίλη, δεν θα αισθανόμασταν την αγαλλίαση του πρώτου φωτός, ούτε την εύφορη υπόσχεση της αναγέννησης της φύσης. Ο Χειμώνας μάς υποχρεώνει να στραφούμε προς τα ενδότερα, να επιβραδύνουμε, να εσωτερικεύσουμε. Μας θυμίζει ότι η προσωρινή "εξορία" μπορεί να γίνει πρόσφορο έδαφος αυτογνωσίας.
Ίσως λοιπόν, ο αποκαλούμενος "απατεώνας" χειμώνας να είναι τελικά φορέας της βαθύτερης σοφίας ότι η φωτεινότητα του κόσμου γίνεται ορατή μόνο επειδή προηγήθηκε το σκοτάδι...

Το επιλεγμένο εικαστικό έργο (Ο δρόμος προς το Ζιβερνί τον χειμώνα) ανήκει στον Κλωντ Μονέ, του οποίου η αισθητική συνάδει με τη μουσική του Ντεμπισί.
Και οι δύο δημιουργοί μοιράζονται κοινή ατμόσφαιρα φωτός, όπου η λεπτότητα κυριαρχεί. Στην τέχνη τους, η παρατήρηση της φύσης μετατρέπεται σε ποιητική εμπειρία, δημιουργώντας έναν κόσμο ονειρικό, όπου κάθε απόχρωση και κάθε ήχος συντονίζεται με μια διακριτική, εσωτερική αρμονία.

Κατ'εμέ ο πίνακας αφήνει μια μαγική εντύπωση, με τον τρόπο που ο ιμπρεσιονιστής ζωγράφος αποτύπωσε ένα ροδί ηλιοβασίλεμα, όπου ζεστές ανταύγειες ξεπροβάλλουν μέσα από το χειμωνιάτικο ψύχος. Παρατηρείστε τον τρόπο που ο Μονέ αποκαλύπτει τη "θαλπωρή", που κρύβεται ακόμη και στο πιο παγωμένο χειμωνιάτικο τοπίο.

Kαλό απόγευμα, καλή εβδομάδα, καλό κι ευλογημένο μήνα, εκλεκτοί φίλοι!
Ας χαμογελάσουμε στον απατεώνα Χειμώνα, φορώντας τα παλτά μας με στυλ και απολαμβάνοντας τις κρυφές ζεστασιές που μόνο εκείνος ξέρει να φανερώνει...

Debussy: "Yver, vous n'estes qu'un villain":